Η νέα αυτή ανακάλυψη μπορεί να αποδειχθεί ένα κρίσιμο στοιχείο για την πρόληψη της νόσου του Αλτσχάιμερ και άλλων χρόνιων παθήσεων που συχνά συνοδεύουν την μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο.
Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν οιστρογόνο και προγεστερόνη, τερματίζοντας τη δυνατότητα φυσικής τεκνοποίησης. Οι ορμόνες όμως αυτές ρυθμίζουν και τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου και ο εγκέφαλος ρυθμίζει την απελευθέρωσή τους – πράγμα που σημαίνει ότι η εμμηνόπαυση είναι επίσης μια νευρολογική διαδικασία.
«Πολλά από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης δεν μπορούν να προκληθούν άμεσα από τις ωοθήκες, αν σκεφτείτε τις εξάψεις, τις νυχτερινές εφιδρώσεις, το άγχος, την κατάθλιψη, την αϋπνία, την «ομίχλη» του εγκεφάλου», αναφέρει η Lisa Mosconi, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας στο Weill Cornell Medicine.
«Αυτά είναι τα συμπτώματα που προέρχονται από τον εγκέφαλο και πρέπει να δούμε τον εγκέφαλο ως κάτι που επηρεάζεται από την εμμηνόπαυση τουλάχιστον όσο και οι ωοθήκες σας».
Τον Ιούνιο, η Δρ Mosconi και οι συνεργάτες της δημοσίευσαν στο περιοδικό Scientific Reports μία από τις λίγες μελέτες, στόχο την διερεύνηση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά την διάρκεια της μετάβασης προς την εμμηνόπαυση, όχι μόνο πριν και μετά.
Χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές νευροαπεικόνισης, σάρωσαν τον εγκέφαλο περισσότερων από 160 γυναικών ηλικίας μεταξύ 40 και 65 ετών που βρίσκονταν σε διαφορετικά στάδια της μετάβασης προς την εμμηνόπαυση, για να εξετάσουν τη δομή, τη ροή του αίματος, το μεταβολισμό και την εγκεφαλική λειτουργία. Οι ίδιες εξετάσεις επαναλήφθηκαν 2 έτη αργότερα. Προχώρησαν επίσης, στην απεικόνιση του εγκεφάλου ανδρών που ανήκαν στην ίδια ηλικιακή ομάδα.
«Αυτό που βρήκαμε στις γυναίκες και όχι στους άνδρες είναι ότι ο εγκέφαλος υφίσταται αλλαγές σε αυτές τις ηλικίες», σχολιάζει η Mosconi. «Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση οδηγεί πραγματικά σε μια ολόκληρη αναδιαμόρφωση».
Οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν κάποιες ορμονικές διακυμάνσεις, ακόμη και από την ηλικία των 40 ετών.
Αυτές οι διακυμάνσεις προκαλούν ακανόνιστες περιόδους και δυνητικά μια μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων, όπως εξάψεις, αϋπνία, αλλαγές στη διάθεση, προβλήματα συγκέντρωσης και αλλαγές στη σεξουαλική διέγερση.
Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, γνωστή ως προ – εμμηνόπαυση, η οποία διαρκεί κατά μέσο όρο τέσσερα χρόνια (αλλά μπορεί να διαρκέσει από αρκετούς μήνες έως μια δεκαετία), η Mosconi και οι συνεργάτες της, παρατήρησαν ότι οι γυναίκες υπέστησαν απώλεια τόσο της φαιάς ουσίας (των εγκεφαλικών κυττάρων που επεξεργάζονται πληροφορίες) όσο και της λευκής ουσίας του εγκεφάλου (των ινών που συνδέουν αυτά τα κύτταρα).
Ωστόσο, μετά την εμμηνόπαυση, η απώλεια σταμάτησε, και σε ορισμένες περιπτώσεις ο όγκος του εγκεφάλου αυξήθηκε, αν και όχι στο προεμμηνοπαυσιακό του μέγεθος.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης αντίστοιχες μεταβολές στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος μεταβολίζει την ενέργεια, αλλά αυτές δεν επηρέασαν την απόδοση σε τεστ μνήμης, υψηλότερου βαθμού επεξεργασίας και γλώσσας. Αυτό υποδηλώνει ότι ο θηλυκός εγκέφαλος «περνά από αυτήν τη διαδικασία και ανασυγκροτείται», λέει ο Jill M. Goldstein, καθηγητής ψυχιατρικής και ιατρικής στη Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. “Προσαρμόζεται σε ένα νέο φυσιολογικό.”
Η κατανόηση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της μετάβασης στην εμμηνόπαυση θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για το πότε και πώς οι γιατροί αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα μιας γυναίκας. Η ορμονική θεραπεία συνήθως δεν συνταγογραφείται έως την εμμηνόπαυση και ενέχει κινδύνους. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία εξάψεων, απώλειας οστικής μάζας ή ανεπιθύμητων αλλαγών στο ουροποιητικό ή κολπικών αλλαγών για γυναίκες κάτω των 60 ετών (ή που έχουν αρχίσει την εμμηνόπαυση τα τελευταία 10 χρόνια),σύμφωνα με τη Βορειοαμερικανική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης (North American Menopause Society).
Εάν ο εγκέφαλος αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς, από το οποίο μπορούν να ξεκινήσουν προσπάθειες από νέα βάση για την αποτροπή της νόσου Αλτσχάιμερ και άλλων χρόνιων παθήσεων, που συχνά συνοδεύουν τη μεγαλύτερη ηλικία.
Το γεγονός ότι οι γυναίκες μπορούν να βιώσουν σημαντικές αλλαγές στον εγκέφαλο γύρω από την εμμηνόπαυση δημιουργεί επίσης ερωτήματα σχετικά με το πόσο συχνά συμβαίνει αυτό και τον βαθμό στον οποίο επηρεάζει την καθημερινή ζωή των γυναικών, λέει η Pauline Maki, καθηγήτρια ψυχιατρικής, ψυχολογίας και μαιευτικής & γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Κολλέγιο Ιατρικής του Σικάγου. Είναι σημαντικό να σημειωθεί, λέει, ότι οι γυναίκες αναφέρουν συχνά γνωστικά ελλείμματα κατά την εμμηνόπαυση και ότι όμως τέτοια συμπτώματα είναι συνήθως προσωρινά.
Πηγή: NYTIMES
