Εδώ και πολλά χρόνια, η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πρώτων υλών στον πλανήτη: από σιδηρομετάλλευμα και λιγνίτη, ως πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η «βιομηχανική επανάσταση» της Κίνας απορροφά όλο και περισσότερους φυσικούς πόρους, κάνοντας τη χώρα ευάλωτησε πιθανές αναταράξεις στις αγορές, αλλά και σε αλλαγές γεωπολιτικών ισορροπιών.
Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση της Verisk Maplethorpe περί του Πολιτικού Ρίσκου για το τρέχον έτος, το Πεκίνο έχει υιοθετήσει μια πολυδιάστατη πολιτική, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι ανάγκες της Κίνας σε πρώτες ύλες θα καλύπτονται απόσκοπτα.
- Ταυτόχρονα, μετατρέπει τις εισαγωγές σε ένα «όπλο» προκειμένου να προωθήσει τα γεωπολιτικά συμφέροντά της και να ενισχύσει τη θέση της στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Η πολύπλευρη στρατηγική του Πεκίνου
Σύμφωνα με τα «σκληρά» στοιχεία της έκθεσης η Κίνα, παρότι εξαρτάται από την Αυστραλία για την εισαγωγή σιδηρομεταλλεύματος, άνθρακα και LNG, η σταδιακή επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών οδηγεί το Πεκίνο στην σταδιακή μείωση της εξάρτησής του από μια χώρα σύμμαχο των ΗΠΑ, αναζητώντας νέους τροφοδότες.
Το πώς θα επιτευχθεί αυτό, σύμφωνα με την έκθεση, εντοπίζεται σε τέσσερις διαφορετικές στρατηγικές:
- Η Κίνα στρέφεται για τις πρώτες ύλες σε άλλες χώρες, με σταθερά αυταρχικά καθεστώτα, τα οποία κάνουν σίγουρη τη διαρκή ροή των πρώτων υλών και ταυτόχρονα το Πεκίνο μπορεί να τα επηρεάσει στην κατεύθυνση των συμφερόντων του.
- Σε δεύτερο επίπεδο, η Κίνα αυξάνει τις επενδύσεις της σε χώρες και εταιρείες που την προμηθεύουν πρώτες ύλες και κατ’ αυτό τον τρόπο αποκτά έλεγχο στις εταιρείες αυτές και εξασφαλίζει την απρόσκοπτη ροή υλικών για τη βιομηχανία της.
- Αναγνωρίζοντας τους κινδύνους που ενέχουν οι θαλάσσιες μεταφορές -συν την αστάθεια στη Μέση Ανατολή-, η Κίνα αναπτύσσει συνεργασίες με χώρες όπως η Ρωσία και η Μιανμάρ (ένα είδος «διπλωματίας των αγωγών») για να διασφαλίσει τη ροή ενέργειας.
- Τέταρτον, η Κίνα, όπου αισθάνεται ότι δεν μπορεί να μειώσει την εξάρτησή της, προχωρεί σε εναλλακτικές λύσεις, πχ αύξηση των εισαγωγών scrap μετάλλου για να μην χρειάζεται τόσο σιδηρομετάλλευμα από την Αυστραλία.
Οι γεωπολιτικές επιπτώσεις
Όλα αυτά, ωστόσο, δημιουργούν μείζονες γεωπολιτικές αλλαγές, καθώς η Κίνα, αξιοποιώντας τις τεράστιες εισαγωγές που κάνει σε πρώτες ύλες, μπορεί να προσπεράσει πιο εύκολα κυρώσεις όπως περιορισμούς στις εξαγωγές, ενώ οι εταιρείες που συνεργάζονται με το Πεκίνο είναι πιο ευεπίφορες στο να πιέσουν τις κυβερνήσεις τους να μην αποδεχθούν άκριτα περιορισμούς κατά της Κίνας.
Ταυτόχρονα, η συνεργασία της με τη Ρωσία δημιουργεί ένα μέτωπο κόντρα στη Δύση, το οποίο εντοπίζεται στον τομέα της ενέργειας και των πρώτων υλών, αλλά η εμβάθυνσή του δεν αποκλείει συνέργειες και σε άλλους τομείς, πολλώ δε μάλλον, σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ τοποθετούν απέναντί τους ως στρατηγικούς αντιπάλους Πεκίνο και Μόσχα.
Από την άλλη πλευρά, η Κίνα χρησιμοποιεί την πρωτοβουλία «Belt and Road» για να στείλει το μήνυμα ότι οι συνεργάτιδες χώρες θα απολαμβάνουν ιδιαίτερης μεταχείρισης από το Πεκίνο, αλλά ταυτόχρονα αυξάνει και την επιρροή της σε αυτές της χώρας.
Τέλος, με δεδομένη την επιδείνωση της σχέσης της με τη Δύση, η Κίνα προκαλεί «πόνο» σε εταιρείες και επενδυτές που βρίσκονται σε μη φιλικές χώρες, μειώνοντας την εξάρτησή τους από αυτές, προκαλώντας ανακατατάξεις στις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων.
