Η κατάπαυση πυρός στην Γάζα δεν ανοίγει μόνον τον δρόμο για επανεκκίνησης της διαδικασίας ομαλοποίησης των σχέσεων του Ισραήλ με τα κράτη του Κόλπου. Διαμορφώνει ταυτόχρονα και το έδαφος, όπως τονίζουν διεθνείς αναλυτές, για να ολοκληρωθεί η μεγάλη συμφωνία για το φυσικό αέριο ανάμεσα στο Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – το μεγαλύτερο εμπορικό deal ανάμεσα στις δύο πλευρές από τότε που Ισραήλ και ΗΑΕ υπέγραψαν τις λεγόμενες Συμφωνίες του Αβραάμ για τη συνεργασία τους.
Πρόκειται για την συμφωνία μεταβίβασης μεριδίου 22% που κατέχει το Ισραήλ στο υπερακτιο κοίτασμα φυσικού αερίου Tamar στην εταιρεία Mubadala Petroleum που ανήκει στην κυβέρνηση των ΗΑΕ. Το Μνημόνιο Κατανόησης για το μεγάλο deal υπεγράφη στα τέλη Απριλίου και, σύμφωνα με ανάλυση του Al Jazeera, η σύγκρουση στην Γάζα, παρ’ ότι πάγωσε προσωρινά τις διαδικασίες, δεν αναμένεται να αποτρέψουν την τελική συμφωνία.
Al Jazeera: Τα ΗΑΕ δεν θα κάνουν πίσω στην συμφωνία με το Ισραήλ
Το Al Jazeera επισημαίνει ότι η πρόσφατη κλιμάκωση στα κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και οι βομβαρδισμοί της Λωρίδας της Γάζας από το Ισραήλ αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά το πολιτικό ρίσκο της επένδυσης στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ισραήλ, εκτιμά ότι δεν πρόκειται να αποτρέψουν την Mubadala να ολοκληρώσει τη συμφωνία – ορόσημο.
Τονίζει, δε, ότι πρόκειται για μια συμφωνία που διαμορφώνει νέες δυναμικές και δεδομένα στην περιοχή, όπου ήδη καταγράφεται έκρηξη κινητικότητας στον τομέα της ενέργειας.
Για το πεδίο Tamar συνεργάζονται η ισραηλινή Delek Drilling που έχει ποσοστό 22%, η Chevron με 25%, η Isramco με 28,75%, η Tamar Petroleum με 16,75%, η Dor Gas με 4% και η Everest με 3,5%.
Η σημασία του κοιτάσματος Tamar
Το κοίτασμα Tamar ανακαλύφθηκε το 2009 και βρίσκεται περίπου 90 χιλόμετρα δυτικά της Χάιφα, ανοικτά των ακτών του Ισραήλ και σε συνολικό βάθος 5.000 μέτρων. Εκεί το βάθος της θάλασσας είναι 1.700 μέτρα. Η παραγωγή φυσικού αερίου ξεκίνησε το 2013 από πέντε διαφορετικά σημεία του κοιτάσματος.
Το φυσικό αέριο ρέει διά μέσου δύο αγωγών μήκους 140 χλμ. και φτάνει στις κύριες εγκαταστάσεις διαχείρισής του. Εκεί γίνεται η πρώτη επεξεργασία και στη συνέχεια διοχετεύεται με άλλον αγωγό σε εγκαταστάσεις στην ξηρά, στο Ασντόντ. Από εκεί καταλήγει στην εσωτερική αγορά του Ισραήλ μέσω του κύριου αγωγού INGL της χώρας. Μέρος του επίσης εξάγεται στην Ιορδανία και στην Αίγυπτο.
Μετά την πώληση του Tamar, η Delek Drilling θα κατέχει ποσοστό 45,3% στο τεράστιο κοίτασμα Λεβιάθαν ανοικτά του Ισραήλ. Θα κατέχει ακόμη το 30% του κοιτάσματος Αφροδίτη ανοιχτά της Κύπρου. Η εταιρεία ανακοίνωσε επίσης ότι θα επεκτείνει τις έρευνές της στην περιοχή της Μεσογείου για να αποκτήσει ακόμη περισσότερους πόρους και επενδύσεις σε μεταβατικές τεχνολογίες για την ενέργεια.
H κομβική σχέση ΗΑΕ – Ισραήλ
Το φυσικό αέριο από το κοίτασμα Tamar διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην τροφή της ευρύτερης περιοχής σε τέτοιες μορφές ενέργειας. Η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από φυσικό αέριο αντί για άνθρακα ή πετρέλαιο αποτελεί βασικό πυλώνα της ενεργειακής αυτής μετάβασης.
Τα ΗΑΕ και το Ισραήλ έχουν ξεκινήσει πολύ στενή συνεργασία σε διάφορους τομείς, από την ενέργεια μέχρι τα drones, την τεχνητή νοημοσύνη, την ανάλυση δεδομένων και τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Μετά την προσέγγιση των ΗΑΕ με το Ισραήλ, άλλωστε, το μοντέλο των πιο στενών σχέσεων με το Τελ Αβίβ ακολούθησαν και το Μαρόκο, το Μπαχρέιν και το Σουδάν.
