Η παγκόσμια κοινότητα χειροκρότησε την απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να επιστρέψουν οι ΗΠΑ στη συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, μια συμφωνία που επικεντρώνεται στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τα οποία οδηγούν σε αύξηση της θερμοκρασίας.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή που οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μη αναστρέψιμες αλλαγές στο περιβάλλον και το κλίμα, ένας οργανισμός ο οποίος φτιάχτηκε για να φροντίζει ώστε η ναυτιλία να έχει κανόνες και αυτοί να ισχύουν για όλους, μοιάζει να υποσκάπτει τις προσπάθειες φρεναρίσματος της κλιματικής αλλαγής: πρόκειται για τον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας (ΙΜΟ) με έδρα το Λονδίνο, ο οποίος ιδρύθηκε το 1948.
Ισχυρά συμφέροντα
Θεωρητικά, ο ΙΜΟ είναι ένας οργανισμός που στόχο έχει να θέτει ενιαίους κανόνες για τη ναυτιλία. Ωστόσο, χώρες και τομείς της οικονομίας με ισχυρά συμφέροντα στο χώρο της ναυτιλίας –από κατασκευαστές πλοίων, μέχρι τη χημική βιομηχανία και από εταιρείες πετρελαίου μέχρι εταιρείες ορυκτών- πιέζουν ώστε η ναυτιλία να λειτουργεί με κύριο γνώμονα την εξυπηρέτησή τους, συχνά σε κόντρα με παγκόσμιες συμφωνίες και αποφάσεις.
Μάλιστα, ο «μυστικός» χαρακτήρας της λειτουργίας του ΙΜΟ, αλλά και τα χαρακτηριστικά της παγκόσμιας ναυτιλίας (ένα πλοίο κατασκευασμένο στην Ιαπωνία, ανήκει σε Έλληνα πλοιοκτήτη, πλέει με σημαία Παναμά, έχει ναύτες από την Ινδία και κάνει μεταφορά από την Κίνα στην Ιταλία) κάνουν τις προσπάθειες ελέγχου πολύ δύσκολες, αν όχι αδύνατες. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times, υπάρχουν περιπτώσεις που οι εκπρόσωποι μιας χώρας στον ΙΜΟ αποφασίζουν κόντρα στην κυβέρνηση της χώρας που εκπροσωπούν.
Πιέσεις από ΕΕ
Άλλωστε, οι αντιπροσωπείες των χωρών αποτελούνται εκτός από πολιτικά πρόσωπα και από εκπροσώπους των βιομηχανιών με high stakes στο χώρο της ναυτιλίας και συχνά μιλούν εκ μέρους των χωρών τους, γεγονός που οδηγεί σε αποφάσεις αντίθετες από κεντρικές πολιτικές. Η λογική είναι ότι ο ΙΜΟ είναι περισσότερο εκπρόσωπος της ναυτιλιακής αγοράς παρά οτιδήποτε άλλο.
Ωστόσο, την ερχόμενη εβδομάδα ο ΙΜΟ θα συνεδριάσει έχοντας ένα σοβαρό ζήτημα: η ΕΕ θα πιέσει για αυστηρότερα όρια στις εκπομπές CO2 της ναυτιλίας, ζητώντας μείωση κατά 50% των εκπομπών ως το 2050, από το επίπεδο του 2008. Ομάδα εργασίας του Οργανισμού έχει προτείνει μείωση εκπομπών κατά 11% ως το 2026, ωστόσο, η ΕΕ ζητά περισσότερη προσπάθεια.
Τα επιχειρήματα
Τα βασικά επιχειρήματα των εκπροσώπων της ναυτιλίας είναι ότι υπάρχει περίπτωση, βάση των απαιτήσεων της ΕΕ και άλλων χωρών, να αυξηθεί το κόστος της ναυτιλίας και να υπάρξουν προβλήματα στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς οι τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών αερίων ακόμα δεν είναι εμπορικά εφαρμόσιμες και θα χρειαστούν χρόνια να αναπτυχθούν.
Όπως και να’χει πάντως, ο ΙΜΟ καλείται πλέον να πάρει αποφάσεις που θα έχουν σοβαρές συνέπειες σε πολλούς τομείς της οικονομίας, αλλά και του περιβάλλοντος. Το ερώτημα είναι αν θα βρεθεί η απαραίτητη ισορροπία ή αν για άλλη μια φορά τα συμφέροντα της βιομηχανίας θα υπερισχύσουν.
