Η Stevia είναι ένα αρκετά δημοφιλές υποκατάστατο ζάχαρης. Από που προέρχεται όμως και είναι πράγματι πιο υγιεινό;
Αρχικά έγινε γνωστή σαν το «φυσικό» υποκατάστατο της ζάχαρης που μπορεί να συμβάλλει στην μείωση του βάρους αλλά και θα συμβάλλει στον έλεγχο του διαβήτη, χωρίς να στερείται γεύσης.
Σύμφωνα με έρευνα της Nielsen, ενώ η χρήση άλλων τεχνητών γλυκαντικών μειώθηκε, οι πωλήσεις προϊόντων που περιέχουν stevia αυξήθηκαν 16% από το 2017 έως το 2018.
Τι είναι η στέβια;
Προέρχεται από το φυτό Stevia rebaudiana που εντοπίζονται κυρίως σε περιοχές της Νότιας Αμερικής. Η stevia είναι επίσης γνωστή ως rebaudioside A, reb-A ή rebian. Το φυτό περιέχει γλυκοζίτες στεβιόλης, που χρησιμοποιούνται ως γλυκαντικά. Η Stevia μπορεί να βρεθεί σε ποτά, επιδόρπια, τσίχλες, ψημένα προϊόντα, καραμέλες, γιαούρτι και σε σκόνη για χρήση κατά το μαγείρεμα ή για τον καφέ.
Πόσο ασφαλές είναι όμως;
Η Stevia θεωρείται συστατικό «γενικά αναγνωρισμένο ως ασφαλές (GRAS)» από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA). Αυτό δεν ισχύει για εκχυλίσματα φύλλων stevia και ακατέργαστης stevia, τα οποία δεν έχουν έγκριση του FDA για κατανάλωση. Έχουν αναφερθεί ανησυχίες για τη συσχέτιση της stevia με εμφάνιση καρκίνου ή αναπαραγωγικών προβλημάτων, ωστόσο δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία που να υποστηρίζουν προς το παρόν αυτή την υπόθεση.
Μελέτη έδειξε ότι η stevia μπορεί να επηρεάζει την αποτελεσματικότητα φαρμάκων για την ινσουλίνη, τη χοληστερίνη, τη γονιμότητα, τον καρκίνο και διάφορες ιώσεις.
Έχει βρεθεί επίσης ότι όσοι δεν καταναλώνουν σακχαρόζη, αντισταθμίζουν την πρόσληψη θερμίδων μέσω της κατανάλωσης μεγαλύτερων ποσοτήτων τροφής.
Αρκετές έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα φυσικά γλυκαντικά δεν είναι πάντοτε ευεργετικά για την απώλεια βάρους, καθώς αρκετά ανοίγουν την όρεξη.
Stevia: Διερεύνηση πιθανών οφελών στην υγεία
Ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της διαχείρισης του διαβήτη και ορισμένα τρόφιμα έχουν πιο δραματικά αποτελέσματα από αυτή την άποψη. Η Stevia δεν αυξάνει το σάκχαρο στο αίμα, εξηγεί ο Leah Kaufman, MS, διαιτολόγος και πιστοποιημένος εκπαιδευτής διαχείρισης διαβήτη στο πρόγραμμα ελέγχου βάρους στο NYU Langone στη Νέα Υόρκη.
«Η Stevia θα ήταν μια καλή και ασφαλής εναλλακτική για τη ζάχαρη για τους ασθενείς με διαβήτη», αναφέρει.
Υπάρχουν ακόμη και κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η stevia μπορεί να είναι ευεργετική πέρα από αυτό που θα περίμενε κανείς από τη μείωση της κατανάλωσης ζάχαρης. Σε μια μελέτη του 2017 στο Nature Communications , ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Leuven στο Βέλγιο έδειξαν ότι η stevia διεγείρει μια πρωτεΐνη που είναι απαραίτητη για την αίσθηση της γεύσης και εμπλέκεται στην απελευθέρωση ινσουλίνης μετά από ένα γεύμα . Η ορμόνη ινσουλίνη παράγεται από το πάγκρεας σας για τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
Μπορεί να είναι ευεργετική για διαβητικούς
Η American Diabetes Association και η American Heart Association συμφωνούν ότι η stevia μπορεί να είναι ευεργετική για τα άτομα με διαβήτη εάν η χρήση της γίνεται με μέτρο και δεν αντισταθμίζουν την έλλειψη ζάχαρης, τρώγοντας επιπλέον θερμίδες αργότερα. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων και η Κοινή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Τροφίμων και Γεωργίας / Επιτροπή εμπειρογνωμόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τα πρόσθετα τροφίμων καθόρισαν ένα αποδεκτό εύρος ημερήσιας πρόσληψης όχι περισσότερο από 12 mg ημερησίως.
Η Stevia είναι ένα καλό υποκατάστατο της κανονικής θερμιδικής σακχαρόζης καθώς έχει μηδενικές θερμίδες.
«Όσοι επιλέγουν να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη με τη στέβια μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν την εναλλακτική λύση. Ωστόσο, η απώλεια βάρους δεν είναι εγγυημένη », λέει ο Kaufman.
Στην πραγματικότητα, μία μικρή μελέτη του 2016 έδειξε ότι όταν οι συμμετέχοντες κατανάλωναν ένα ποτό με stevia αντί για ζάχαρη το πρωί, έτρωγαν περισσότερο κατά το μεσημεριανό γεύμα.
«Ναι, θα καταναλώνετε λιγότερες θερμίδες εάν χρησιμοποιείτε stevia αντί για ζάχαρη», λέει ο David Levitsky, PhD, καθηγητής, στο τμήμα διατροφικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Cornell.
«Θεωρητικά αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια βάρους με την πάροδο του χρόνου, αλλά αυτό είναι πολύ δύσκολο να το δείξουμε στις μελέτες», λέει. «Για να χάσετε βάρος, μπορείτε να καταναλώνετε stevia, αλλά η χρήση της δεν θα σας κάνει να χάσετε 100 κιλά. Η μείωση του λίπους, η παρακολούθηση του μεγέθους της μερίδας και η κατανάλωση μόνο όταν είστε πεινασμένοι, είναι πολύ πιο αποτελεσματικές συνήθειες από την αντικατάσταση της stevia με τη ζάχαρη, για την απώλεια βάρους».
