Κάθε εβδομάδα με τον Κώστα Μποτόπουλο
Το τέλος του καλοκαιριού βρίσκει την κατάσταση όχι όπως ακριβώς την αφήσαμε αλλά και όχι και όπως θα τη θέλαμε.
Στο μεγάλο παγκόσμιο μέτωπο, την πανδημία, η μετάλλαξη Δέλτα και οι διαφορετικοί ρυθμοί εμβολιασμού στις διάφορες χώρες έχουν δημιουργήσει δύο ντε φάκτο ταχύτητες και διατήρηση της αβεβαιότητας, την οποία κάθε άλλο παρά καταπραΰνει η πιο γοργή, και πιο θεματική αυτό το καλοκαίρι, εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής: ενώ σε σχέση με την πανδημία δεν απέχουμε πολύ από το επίπεδο «κανονικοποίησης», στην κλιματική αλλαγή βρισκόμαστε πολύ κοντά στο σημείο μη επιστροφής.
H αβεβαιότητα μεγαλώνει στον κόσμο
Σε πολιτικό επίπεδο, η αβεβαιότητα μεγαλώνει μέσα από την επιτάχυνση μιας σειράς τάσεων και γεγονότων:
- της εξασθένισης του κύρους των ΗΠΑ λόγω των χειρισμών στο Αφγανιστάν (η αμερικανική οικονομία, πάντως συνεχίζει να ανακάμπτει και το Χρηματιστήριο σημείωσε τον Αύγουστο άνοδο για έβδομο συνεχή μήνα)΄
- των δυο επερχόμενων εκλογικών αναμετρήσεων στις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης -στη Γερμανία στα τέλη αυτού του μήνα, στη Γαλλία την άνοιξη του 2022 – της ολοένα και πιο έντονης διεκδίκησης οικονομικής και στρατηγικής πρωτοκαθεδρίας από την Κίνα΄
- της αναμονής για την πορεία της ανάκαμψης μέσω «μεγάλων σχεδίων» (τύπου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανασυγκρότησης και αμερικανικού Προγράμματος Ανάπτυξης) αλλά και για τις πραγματικές συνέπειες –μετά το τέλος των κρατικών στηρίξεων- της πανδημικής κρίσης επί των οικονομιών και της κοινωνικής συνοχής.
Η Ελλάδα σε καλύτερη οικονομική κατάσταση
Το φθινόπωρο βρίσκει τη χώρα μας σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από όσο πολλοί περίμεναν, λόγω σχεδόν ανέλπιστης τουριστικής κίνησης, επιστροφής των καταθέσεων στις τράπεζες και παράλληλα μείωσης των «κόκκινων δανείων» (πόσο μόνιμης και δομικής, μένει να φανεί), σημαντικής ανόδου της βιομηχανικής παραγωγής και των εξαγωγών, σταδιακής επανόδου του τομέα των υπηρεσιών και μείωσης του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Τα νούμερα είναι θετικά και η γρήγορη και μάλλον συναινετική οριστικοποίηση και έναρξη εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος για την απορρόφηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου που αντιστοιχούν στην Ελλάδα (και που είναι παραπάνω από σημαντικοί) ακόμη θετικότερη.
Αναπάντεχα σύννεφα
Κάποια σύννεφα (σύντομα θα φανεί πόσο παροδικά) συσσωρεύτηκαν, μάλλον αναπάντεχα, στο πολιτικό πεδίο, όπου οι καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού και ο πρόσφατος αυτοκτονικός ανασχηματισμός (εντός του οποίου, πέραν του προφανούς «φιάσκου Αποστολάκη», θα πρέπει κάποια στιγμή να αποτιμηθεί και η «καρατόμηση Ζαββού» από το Υπουργείο Οικονομικών) μείωσαν, σε κάποιο βαθμό, το κεφάλαιο αξιοπιστίας της κυβέρνησης και το απόθεμα εμπιστοσύνης της κοινωνίας.
Η κρισιμότητα των αμέσως προσεχών μηνών και για την οικονομία και για τις πολιτικές εξελίξεις μεγεθύνεται καθώς ο χρόνος επιταχύνεται: η παρούσα κυβέρνηση βρίσκεται μεν ακριβώς στο συνταγματικό μέσον της θητείας της, αλλά έχει ήδη αρχίσει να μετράει αντίστροφα, καθώς η φθορά και η κόπωση παραμονεύουν, οι προκλήσεις διαρκώς δυσκολεύουν, ενώ οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική, άρα πιθανότητα θα χρειαστεί να ξαναγίνουν. Κάθε στραβοπάτημα ή απώλεια πλεονεκτήματος μετράει διπλά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θ’ αρχίσει να μειώνει τη στήριξή
Το «μεγάλο μας σπίτι», η Ευρωπαϊκή Ένωση, μάλλον θα αρχίσει να μειώνει τη στήριξη που προσέφερε τα δυο τελευταία χρόνια στα κράτη-μέλη και με ιδιαίτερα έντονο τρόπο στη χώρα μας.
Εκτός από τις μεγάλες εκλογές για τις οποίες έγινε λόγος, καθώς και τη μεταβίβαση της πρωτοβουλίας των αναπτυξιακών κινήσεων στα κράτη-μέλη μέσω των εθνικών τους προγραμμάτων, κρίσιμη θα είναι η έκβαση της όλο και πιο ανοιχτής μάχης που δίνεται, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για τον τρόπο αντιμετώπισης του πληθωρισμού (έφτασε στο 3%) και το συσχετισμό του με την «ποσοτική χαλάρωση» της ΕΚΤ.
Αυτή την εβδομάδα ο Γερμανός και ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης ξιφούλκησαν εξ αποστάσεως, ο πρώτος «φοβούμενος» δομικότερο πρόβλημα και ζητώντας μείωση της συμμετοχής της ΕΚΤ σε αγορές ομολόγων και ο δεύτερος υποβαθμίζοντας τη συστημική σημασία της αύξησης του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη και συστήνοντας «σύνεση», δηλαδή όχι απότομη αλλαγή στη στάση και στα προγράμματα στήριξης εκ μέρους της ΕΚΤ. Το περίφημο, και εντελώς αντίθετο από του προκατόχου της, «συναινετικό προφίλ» της Μαντάμ Λαγκάρντ θα δοκιμαστεί, αλλά στην οικονομία οι αγώνες δεν οδηγούνται σε παρατάσεις και πέναλτι.
Πολλά, και ενδιαφέροντα, και δύσκολα, λοιπόν μπροστά μας. Εδώ θα είμαστε να τα σχολιάζουμε, κάθε βδομάδα.
Κώστας Μποτόπουλος
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
