Μπορεί να ήταν ο πρώτος που έφερε στο προσκήνιο το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων, ωστόσο, ο Ρώσος πρόεδρος επιχείρησε να κάνει στροφή και να προειδοποιήσει για μια τέτοια απειλή.
Συγκεκριμένα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, σε επιστολή που έστειλε στους συμμετέχοντες στη διάσκεψη για τη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων, η οποία φιλοξενείται στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι σε έναν πυρηνικό πόλεμο δεν υπάρχουν νικητές και τόνισε πως ένας τέτοιος πόλεμος δεν πρέπει καν να ξεκινήσει.
«Δεν υπάρχουν νικητές σε έναν πυρηνικό πόλεμο»
«Ξεκινάμε από το γεγονός ότι δεν μπορούν να υπάρξουν νικητές σε έναν πυρηνικό πόλεμο και (σ.σ. ένας τέτοιος πόλεμος) δεν πρέπει ποτέ να ξεκινήσει», ανέφερε ο Πούτιν στην επιστολή του, επιχειρώντας, προφανώς να κατευνάσει τη διεθνή ανησυχία, παρουσιάζοντας τη Ρωσία ως μια υπεύθυνη πυρηνική δύναμη.
Έρχεται, όμως, σε αντίθεση με προηγούμενες εξαγγελίες του ίδιου και άλλων ρώσων πολιτικών, οι οποίες έχουν εκληφθεί από τη Δύση ως συγκεκαλυμμένες πυρηνικές απειλές, καθώς ήδη στο διάγγελμα της 24ης Φεβρουαρίου για την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», όπως αποκαλεί η Μόσχα την εισβολή στην Ουκρανία,ο Πούτιν έκανε αναφορά στο πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας.
Μάλιστα, είχε προειδοποιήσει τις ξένες δυνάμεις πως οποιαδήποτε απόπειρα παρέμβασης «θα σας οδηγούσε σε τέτοιες συνέπειες που δεν έχετε συναντήσει ποτέ στην ιστορία σας». Λίγες ημέρες αργότερα, έδωσε εντολή στις πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας να τεθούν σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, ενώ έχει προχωρήσει σε δοκιμές διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων.
Ξανά στο προσκήνιο
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ξανάφερε στο προσκήνιο τα πυρηνικά όπλα, με πολιτικούς τόσο στη Ρωσία όσο και στις ΗΠΑ να μιλούν δημοσίως για τον κίνδυνο ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου. Μάλιστα, ο διευθυντής της CIA Ουίλιαμ Μπερνς είχε δηλώσει τον περασμένο Απρίλιο ότι «κανείς μας δεν μπορεί να υποτιμήσει την απειλή» να καταφύγει η Μόσχα στη χρήση πυρηνικών όπλων.
Από την πλευρά της, η Ρωσία, της οποίας το στρατιωτικό δόγμα επιτρέπει τη χρήση πυρηνικών όπλων σε περίπτωση που απειληθεί «η ύπαρξή της», έχει κατηγορήσει τη Δύση ότι διεξάγει έναν «πόλεμο δια αντιπροσώπων» εναντίον της, εξοπλίζοντας την Ουκρανία και επιβάλλοντας κυρώσεις σε βάρος της.
Τη Δευτέρα, πηγή του ρωσικού ΥΠΕΞ αμφισβήτησε την αξιοπιστία των δηλώσεων του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ζήτησε συνομιλίες για ένα πλαίσιο ελέγχου των πυρηνικών όπλων που θα αντικαταστήσει την υφιστάμενη συνθήκη που εκπνέει το 2026. Η Ρωσία θεωρεί ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς θέτει σε κίνδυνο την ασφάλειά της.
«Η τύχη δεν είναι στρατηγική»
Την ίδια στιγμή, πάντως, ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στο πλαίσιο της διάσκεψης για τα πυρηνικά, προειδοποίησε ότι ο κόσμος αντιμετωπίζει «έναν πυρηνικό κίνδυνο που δεν είχε δει από την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου» και ότι βρισκόταν μόνο «ένα λάθος υπολογισμό μακριά από τον πυρηνικό αφανισμό».
«Ήμασταν εξαιρετικά τυχεροί μέχρι στιγμής. Αλλά η τύχη δεν είναι στρατηγική. Ούτε αποτελεί ασπίδα προστασίας από γεωπολιτικές εντάσεις που καταλήγουν σε πυρηνική σύγκρουση», δήλωσε ο Γκουτέρες κατά την έναρξη της διάσκεψης των χωρών που ανήκουν στη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT).
Ένα λάθος πριν τον αφανισμό
«Σήμερα, η ανθρωπότητα απέχει μόλις μία παρεξήγηση, έναν λανθασμένο υπολογισμό από τον πυρηνικό αφανισμό», είπε, καλώντας τα έθνη να «βάλουν την ανθρωπότητα σε μια νέα πορεία προς έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα». Δήλωσε, δε, ότι η διάσκεψη είναι «μια ευκαιρία να ενισχύσουμε» τη συνθήκη και «να την καταστήσουμε κατάλληλη για τον ανησυχητικό κόσμο γύρω μας».
«Η εξάλειψη των πυρηνικών όπλων είναι η μόνη εγγύηση ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ», παρακάλεσε ο γ.γ. του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι «σχεδόν 13.000 πυρηνικά όπλα βρίσκονται σήμερα σε οπλοστάσια σε όλο τον κόσμο. Όλα αυτά σε μια εποχή που οι κίνδυνοι διάδοσης αυξάνονται και οι προστατευτικές δικλείδες για την αποτροπή της κλιμάκωσης αποδυναμώνονται».
Τον Ιανουάριο, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ -οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Ρωσία, η Βρετανία και η Γαλλία- είχαν δεσμευτεί να αποτρέψουν την περαιτέρω διάδοση των πυρηνικών όπλων. Κατά την τελευταία διάσκεψη αναθεώρησης το 2015, τα μέρη δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία επί ουσιαστικών θεμάτων.
