Την εκτίμηση ότι η εκλογή του Τζο Μπάιντεν στη θέση του προέδρου των ΗΠΑ θα κάνει δύσκολη τη ζωή στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τους σχεδιάσμούς του καταθέτει σε άρθρο του ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Γιασάρ Γιακίς.
Το αγκάθι των S-400
Στο άρθρο, ο Γιακίς αναλύει τα πεδία στα οποία η Τουρκία αναμένεται να αντιμετωπίσει πρόβλημα με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, πέραν του προφανούς, δηλαδή, του τέλους της άνεσης που ο Ερντογάν είναι να συνομιλεί απευθείας και σχεδόν όποτε ήθελε με τον Ντόναλντ Τραμ. Ο Τούρκος πολιτικός επισημαίνει ότι στην κορυφή των προβλημάτων βρίσκεται η αγορά από τη Ρωσία του αντιαεροπορικού συστήματος S-400, για το οποίο η Ουάσινγκτον απειλεί ανοιχτά την Άγκυρα με κυρώσεις. Ο Γιακίς θεωρεί ότι η Τουρκία είχε κάθε δικαίωμα να αποκτήσει ένα σύστημα αεράμυνας, το οποίο μάλιστα έχει ήδη πληρώσει, ωστόσο, εκτιμά ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να κάνουν πίσω στο ζήτημα.
Η αποβολή από το πρόγραμμα των F-35
Ως συνεπακόλουθο της αγοράς των S-400 ο Γιακίς θεωρεί ότι το δεύτερο πρόβλημα αφορά στα περίφημα stealth μαχητικά 5ης γενιάς F-35, από το πρόγραμμα παραγωγής των οποίων απεβλήθη η Τουρκία μόλις απέκτησε το ρωσικό σύστημα. Η απόφαση των ΗΠΑ, πέραν του ότι δημιουργεί πρόβλημα στην παραγωγή των αερσοκαφών, καθώς η Τουρκία κατασκεύαζε 900 εξαρτήματα για το μαχητικό, εγήρει και μεγάλα νομικά και οικονομικά ζητήματα, ωστόσο, στη βάση του προβλήματος βρίσκεται ο φόβος του ΝΑΤΟ ότι οι S-400 μπορεί να «μάθουν» να αναγνωρίζουν το στίγμα των F-35 και έτσι να ακυρώσουν το πλεονέκτημά τους. Ο Γιακίς, πάντως, θεωρεί προσχηματικό τον ισχυρισμό, λέγοντας ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο από συστοιχίες εκτός Τουρκίας.
Τι θα γίνει με το Κουρδικό
Το Κουρδικό είναι ένα ζήτημα που ο Ερντογάν συζητά με τον Μπάιντεν από την εποχή που ο δέυτερος ήταν αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμπα. Ο Μπάιντεν έχει ασκήσει δριμεία κριτική στον Ερντογάν για τις επιθέσεις του σε κουρδικές περιοχές σε Συρία και Ιράκ, αλλά και στην κυβέρνηση Τραμπ για την ανοχή που έχει δείξει και φαίνεται ότι σε αυτό το ζήτημα δεν πρόκειται να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των δύο ηγετών.
Ένα ακόμα ζητήμα στο οποίο η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν πρόκειται να δώσει τίποτα στην Τουρκία εκτιμάται ότι θα είναι το αίτημα της Άγκυρας για έκδοση του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, πολλώ δεν μάλλον, αν λάβει κανείς υπόψη ότι και η κυβέρνηση Τραμπ δεν φάνηκε να ασχολείται σοβαρά με το αίτημα του Ερντογάν.
Ο «πονοκέφαλος» της Halkbank
Πολύ χειρότερα είναι τα πράγματα, όσον αφορά στην υπόθεση της Halkbank, της τουρκικής κρατικής τράπεζας που κατηγορείται από τις ΗΠΑ ότι παραβίασε το εμπάργκο κατά του Ιράν. Για το θέμα εκτεθειμένος είναι και ο Ερντογάν, αλλά και ο Τραμπ, για τον οποίο έγινε γνωστό ότι δεχόταν πιέσεις από την Άγκυρα να παρέμβει στη δικαιοσύνη και να κλείσει το θέμα. Δεδομένου ότι στην υπόθεση εμπλέκονται πολιτικά πρόσωπα που συνδέονται άμεσα με τον Τούρκο πρόεδρο, αν η κυβέρνηση Μπάιντεν αποφασίσει να συνεχίσει τη δίωξη κατά της τράπεζας, τότε δεν αποκλείεται να σημειωθεί πολιτικό «τσουνάμι» στην Τουρκία.
Θα τα βρουν τελικά;
Ο Γιακίς σημειώνει, πάντως, ότι παρά τη σκληρή γλώσσα που ο Μπάιντεν έχει χρησιμοποιήσει κατά της Τουρκίας («η Τουρκία είναι το πραγματικό πρόβλημα» και «ο Ερντογάν θα πληρώσει ακριβά»), οι δύο χώρες είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει τις μεγαλύτερες ένοπλες δυνάμεις της συμμαχίας, μετά τις ΗΠΑ και εν τέλει οι δύο χώρες θα βρουν κοινό έδαφος. Φυσικά, όλα αυτά μένει να αποδειχθούν στην πράξη, καθώς η κυβέρνηση Ομπάμα, αλλά και η γραφειοκρατία της Ουάσινγκτον έχουν δείξει ότι χάνουν την υπομονή τους με τον «σουλτάνο».
