Οι αντιδράσεις που έχει προκαλέσει παγκοσμίως η απόφαση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί, αποτυπώνεται στα δημοσιεύματα των διεθνών μέσων ενημέρωσης που τον “στολίζουν” κανονικά.
«Ο Σουλτάνος του Βοσπόρου κηρύσσει πολιτιστικό πόλεμο κατά της Δύσης με την απόφασή του να μετατρέψει την Αγία Σοφία από μουσείο σε τζαμί» σχολιάζει ο γερμανικός Τύπος, με το γαλλικό περιοδικό «Le Point» σε άρθρο με τίτλο «Ερντογάν: Ο πόλεμος στην “πόρτα” μας”» να επισημαίνει ότι η «τελευταία πρόκληση του Ερντογάν δείχνει ένα υπέρμετρο “Εγώ”».
Le Point: Ο πόλεμος στην «πόρτα» μας
Το γαλλικό περιοδικό Le Point εμφανίζει τον Ερντογάν να μιλά σε μέλη του Πολεμικού Ναυτικού της χώρας του μπροστά από ένα πολεμικό πλοίο, με τίτλο: «Ερντογάν, ο πόλεμος επί θύραις» και υπέρτιτλο: «Αγία Σοφία, Συρία, Λιβύη, Μεσόγειος…».
Σε ένα από τα άρθρα του για τον Τούρκο πρόεδρο, το Le Point σημειώνει πως με την «τελευταία του πρόκληση», την απόφασή του να μετατραπεί ο εμβληματικός ναός-μουσείο της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο Ερντογάν «προβάλλει τις φιλοδοξίες του για αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: (…) Ακολουθεί έτσι στα χνάρια του σουλτάνου Μωάμεθ Β΄του Πορθητή, που κατευθύνθηκε στη χριστιανική βασιλική το βράδυ της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου για να τη μετατρέψει σε τέμενος».
Σε άλλο άρθρο του-αφιέρωμα στον «νέο σουλτάνο», το Le Point επισημαίνει την άνοδο του Ερντογάν στην εξουσία, υπέρμαχου αρχικά της δημοκρατίας και του οικονομικού φιλελευθερισμού. «Σιγά-σιγά το πραγματικό του πρόσωπο αποκαλύπτεται: με ένα υπέρμετρο Εγώ ονειρεύεται το μεγαλείο της Τουρκίας με τίμημα τις ελευθερίες». Ενώ δεν παραλείπει να αναφερθεί, μεταξύ άλλων, και στην κόντρα Γαλλίας – Τουρκίας, προβλέποντας κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις δύο χώρες στη Λιβύη και επισημαίνοντας ότι από όλους τους ηγέτες στη Δύση ο μόνος που ύψωσε τη φωνή του κατά του Ερντογάν είναι ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν.
Washington Post: Πράξη πολιτιστικής κάθαρσης η μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί
Σε άρθρο της η Τζούντιθ Χέριν, καθηγήτρια στο King’s College του Λονδίνου, γράφει πως «η Αγιά Σοφιά ανήκει στον κόσμο. Η μοίρα της δεν είναι απλώς ένα θέμα που αφορά την τουρκική κυριαρχία».
«Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έγινε διάσημος για την δήλωσή του: “Αν χάσουμε την Κωνσταντινούπολη, χάνουμε την Τουρκία”. Πέρυσι, έχασε τις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη. Σήμερα, προσπαθεί να αντιστρέψει την φθίνουσα δημοτικότητά του υποστηρίζοντας έναν θρησκευτικό φονταμενταλισμό που απειλεί τις μειονότητες της Τουρκίας, τον κοσμικό χαρακτήρα της χώρας και τον ιστορικό ρόλο της Κωνσταντινούπολης ως ανεκτική μητρόπολη όπου συνυπάρχουν μουσουλμανικές, χριστιανικές και εβραϊκές θρησκείες για αιώνες. Την Παρασκευή, η κοντόφθαλμη, κυνική εκστρατεία του Ερντογάν χτύπησε στην καρδιά του παγκόσμιου πολιτισμού και τον ουσιαστικό χαρακτήρα της Κωνσταντινούπολης. Το ανώτατο δικαστήριο της Τουρκίας εξέδωσε μια σκανδαλώδη επικίνδυνη απόφαση: η Αγιά Σοφιά, μια παγκόσμια κληρονομιά της ΟΥΝΕΣΚΟ και παγκόσμιο σύμβολο παγκόσμιας ιστορίας και πολυπολιτισμικής εκπροσώπησης, πρέπει να μετατραπεί από μουσείο ξανά σε τζαμί. Ως μουσείο, η Αγιά Σοφιά, ένα τεράστιο κτίριο 1.500 ετών που προηγουμένως χρησίμευε ως εκκλησία και στη συνέχεια τζαμί, αντιπροσώπευε την ουσία της Κωνσταντινούπολης, ένα μέρος όπου οι αυτοκρατορίες και οι θρησκείες που αλλάζουν τον κόσμο συγκρούστηκαν και τέμνονταν, αλλά των οποίων τα μνημεία και τα αντικείμενα μπορούν να τα απολαύσουν όλοι. Η απόφαση της Παρασκευής σηματοδοτεί ένα συμβολικό τέλος σε αυτήν την κληρονομιά ανοχής… Είναι μία πράξη πολιτιστικής κάθαρσης», επισημαίνει.
«Η Αγιά Σοφιά ανήκει στον κόσμο. Η μοίρα της δεν είναι απλώς ένα θέμα, όπως ο Ερντογάν υπερασπίστηκε, που αφορά την τουρκική κυριαρχία», τονίζει ακόμη στην Washington Post.
New York Times: Το ισλαμικό όνειρο της Τουρκίας γίνεται τελικά πραγματικότητα
«Το ισλαμικό όνειρο της Τουρκίας γίνεται τελικά πραγματικότητα», είναι ο τίτλος των «New York Times», που σχολιάζουν τη μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί.
Η Αγιά Σοφιά μετετράπη και πάλι σε τζαμί, όμως το καθεστώς της ως μουσείου θεωρείται εδώ και δεκαετίες «σφραγίδα» στο πνεύμα της χώρας, επισημαίνεται στο αμερικανικό μέσο ενημέρωσης.
Αξίζει να σημειωθεί πως η αμερικανική εφημερίδα εστιάζει στο γεγονός ότι η «Αγιά Σοφιά χτίστηκε ως καθεδρικός, μετατράπηκε σε τζαμί και στη συνέχεια έγινε μουσείο. Για αιώνες υπήρξε αντικείμενο έντονης πολιτισμικής αντιπαράθεσης μεταξύ του Οθωμανικού και του Ορθόδοξου κόσμου.Η μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί ήταν ένα παλιό όνειρο των ισλαμιστών της Τουρκίας.
«Υπάρχουν διάφοροι μύθοι σχετικά με τους λόγους πίσω από την απόφαση του Ατατούρκ να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε μουσείο το 1934. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι αποφάσισε μετά από συνάντηση με τον Τομας Γουάιτμορ, έναν επισκέπτη Αμερικανό μελετητή του Βυζαντίου, που ενδιαφερόταν να αποκαταστήσει τα ψηφιδωτά», επισημαίνει ακόμη το άρθρο.
Γερμανικό δίκτυο N-tv: Ο Ερντογάν κηρύσσει τον πόλεμο στη Δύση
«Ο Τούρκος πρόεδρος γίνεται όλο και πιο επιθετικός: από στρατιωτικής πλευράς στη Συρία και τη Λιβύη και από πλευράς συνόρων, συγκρούεται με την Ελλάδα», γράφει ο Βόλφραμ Βάιμερ στο γερμανικό δίκτυο «N-tv».
«Ο Ερντογάν διαφωνεί με την Κύπρο για τα ενεργειακά κοιτάσματα κακομεταχειρίζεται τους πρόσφυγες ως πολιτικό όπλο και αποπαίρνει τη Δύση με τη μουσουλμανική προσάρτηση της Αγιά Σοφιάς».
«Η απόφασή του να την μετατρέψει σε μουσουλμανικό τέμενος είναι μια πολιτιστική δήλωση πολέμου. Η μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί έχει έναν πολιτικά διακηρυγμένο στόχο: ο Ερντογάν θέλει επιδεικτικά να ταπεινώσει τη Δύση».
«Είναι μία γελοία συμβολική πολιτική. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε μουσουλμανικό τέμενος είναι μία συστηματική, επιθετική πολιτική εξουσίας που απειλεί ανοιχτά την Ευρώπη», υπογραμμίζει το δημοσίευμα.
Die Zeit: Ο εικονομάχος Σουλτάνος
«Με εντολή του προέδρου Eρντογάν, η Αγιά Σοφιά ξαναδιακοσμείται ως τζαμί. Τα χριστιανικά σύμβολα θα πρέπει και πάλι να εξαφανιστούν».
Όπως επισημαίνει το άρθρο γνώμης της Έβελιν Φίνγκερ: «Ακόμα και ο κατακτητής της Κωνσταντινούπολης δεν ήθελε να καταστραφεί αυτός ο καθεδρικός ναός, ο οποίος θεωρείτο το όγδοο θαύμα του κόσμου. Ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β’ μπορεί να μην είχε θερμά αισθήματα για τους χριστιανούς, αλλά σίγουρα αισθανόταν την ομορφιά της πιο διάσημης εκκλησίας της. Σε κάθε περίπτωση, προτού εισέλθουν τα στρατεύματά του στην πόλη, ζήτησε την εθελοντική παράδοση, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Αλλά ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ’ αρνήθηκε. Έτσι, οι Οθωμανοί εισέβαλαν στην πόλη στις 27 Μαΐου 1453 και τελικά λεηλάτησαν και την Αγιά Σοφιά».
