Σε εγρήγορση βρίσκονται Αθήνα και Λευκωσία, μετά την έξοδο για έρευνες του γεωτρύπανου «Abdulhamid Han».
Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος εξήλθε αιφνιδίως από το λιμάνι Τασουκού της Τουρκίας και κατευθύνεται νοτιοδυτικά σύμφωνα με την ιστοσελίδα Marine Traffic. Το «Abdulhamid Han» συνοδεύεται από το ανεφοδιαστικό «Ιλχάν», ενώ κοντά του πλέει, ακόμα, ένα ρυμουλκό καθώς και ένα πολεμικό πλοίο του τουρκικού στόλου.
- H έξοδος του τουρκικού σκάφους στο Αιγαίο επιβεβαιώνεται και από το ΓΕΝ, με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να παρακολουθούν στενά τις κινήσεις του τουρκικού σκάφους και να ήδη βρίσκονται σε επιφυλακή.
Ο Ερντογάν και οι επιτελείς του κρατούν ως επτασφράγιστο μυστικό την περιοχή όπου θα κάνει τις γεωτρήσεις. Αθήνα και Λευκωσία, ωστόσο, βρίσκονται ήδη σε στενή επαφή, επιχειρώντας να αποκωδικοποιήσουν τις προθέσεις της Άγκυρας.
Διερευνητικές γεωτρήσεις σε πρώτη φάση
Συγκλίνουσες πληροφορίες εμφανίζουν ως επικρατέστερο σενάριο, τη διενέργεια διερευνητικών γεωτρήσεων, διάρκειας τριών μηνών η κάθε μία και σε περίπτωση που βρεθεί κάποιο πιθανό κοίτασμα φυσικού αερίου στην περιοχή, τότε θα ξεκινήσουν οι οριστικές γεωτρήσεις για την εξόρυξή του.
Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Φατίχ Ντονμέζ ανακοίνωσε πως το «Αμντουλ Χαμίτ Χαν» θα εκτελέσει τις γεωτρήσεις «εντός τουρκικών θαλάσσιων περιοχών ευθύνης» και σε περιοχές που έχουν προηγηθεί οι έρευνες από τα σεισμογραφικά σκάφη της χώρας.
Ηδη έχουν εντοπιστεί 6 σημεία με πιθανά κοιτάσματα και αναλυτές εκτιμούν πως η περιοχή που θα σταλεί το γεωτρύπανο θα είναι αποτέλεσμα και πολιτικής απόφασης που θα λάβει ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας.
Τα σεισμογραφικά σκάφη της Τουρκίας, έχουν πραγματοποιήσει 10 σεισμικές έρευνες στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και τα δεδομένα του υπουργείου Ενέργειας τώρα δείχνουν τις συγκεκριμένες 6 περιοχές.
Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρουν πως προηγούμενες έρευνες τα τουρκικά ερευνητικά και γεωτρύπανα συνοδεύονταν από πλοία του τουρκικού Ναυτικού έτσι και τώρα θα συμβεί το ίδιο «αν κριθεί απαραίτητο».
Δεν υπάρχει εφησυχασμός
Η δήλωση του κ. Ντονμέζ, «για θαλάσσιες περιοχές ευθύνης της Τουρκίας», δεν προκαλεί κανέναν εφησυχασμό, καθώς η Τουρκία με χάρτες που έχει κοινοποιήσει στον ΟΗΕ, ισχυρίζεται πως η υφαλοκρηπίδα της εκτείνεται από περιοχές εντός της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και φτάνει μέχρι και σε απόσταση 6 μιλίων από Ρόδο, Κάσο, Κάρπαθο, Κρήτη, δίχως να αναγνωρίζει την υφαλοκρηπίδα τους, ενώ αγνοεί την ύπαρξη του Καστελόριζου.
Το 2020, το σεισμογραφικό σκάφος Ορούτς Ρέις πραγματοποίησε έρευνες σε συγκεκριμένες περιοχές, με αποτέλεσμα να προκληθεί ένταση μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας.
Ωστόσο εκτιμήσεις αναφέρουν πως, στην παρούσα φάση, η Τουρκία θα επιχειρήσει να ξεκινήσει τις εργασίες σε περιοχές κοντά στην Κύπρο δίχως να αποκλείουν και το μικρό ενδεχόμενο η περιοχή των πρώτων ερευνών να βρίσκεται και εκτός Κυπριακής AOZ.
Στόχος της Αγκυρας είναι εντός του 2023 να καταφέρει να έχει διοχετεύσει στην τουρκική αγορά τα πρώτα κυβικά αερίου γεγονός που θα μπορούσε να βοηθήσει και στον προεκλογικό αγώνα του κ. Ερντογάν για τις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου.
Σήμερα η Τουρκία, το 44,9% του αερίου της το αγοράζει από τη Ρωσία, το 16,1% από το Ιράν και το 15% από το Αζερμπαϊτζάν.
Νέα επιστολή στον ΟΗΕ
Εν τω μεταξύ η Αγκυρα φαίνεται πως θα συνεχίσει να κρατά υψηλούς τόνους και να αμφισβητεί την κυριαρχία των ελληνικών νησιών, λόγω της στρατιωτικοποίησής τους.
Ηδη η Τουρκία έχει ετοιμάσει νέα επιστολή που θα στείλει στον ΟΗΕ, που θα απαντά στην επιστολή την οποία επέδωσε στις 25 Μαΐου η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Μαρία Θεοφίλη, σε απάντηση σχετικής επιστολής που είχε απευθύνει ο Τούρκος Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ στις 30 Σεπτεμβρίου 2021.
Ο κ. Τσαβούσογλου ανέφερε σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο ΤV100, ότι τα στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης κατηγορούν την Τουρκία καθημερινά, ενώ σημείωσε ότι «ετοιμάσαμε νέα επιστολή και θα τη στείλουμε στα πέντε μόνιμα μέλη του ΟΗΕ. Θα τη στείλουμε και στην Ε.Ε. Κατά περιόδους κάνουμε και ενημερώσεις εναντίον αυτών των ψεμάτων και των συκοφαντιών».
Οι εκτιμήσεις για τη στάση της Άγκυρας
Εμπειροι πολιτικοί αναλυτές της γειτονικής χώρας, τους οποίους επικαλείται η Καθημερινή της Κυριακής, εκτιμούν πως στην παρούσα φάση η Αγκυρα δεν θα επιλέξει να ανεβάσει την ένταση στο μέτωπο με την Ελλάδα στην περιοχή του Αιγαίου, όπως έκανε το 2020, καθώς υπενθυμίζουν πως έχουν γίνει δυο παρεμβάσεις των ΗΠΑ για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο.
Η πρώτη ήταν αυτή του Τζο Μπάιντεν που στη συνάντηση του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη τον Ιούνιο, ο οποίος ζήτησε ζήτησε από τον Τούρκο πρόεδρο «τη διατήρηση της σταθερότητας στο Αιγαίο».
Η δεύτερη παρέμβαση έγινε την περασμένη εβδομάδα από υπουργό Αμυνας των ΗΠΑ Τζέιμς Οστιν ο οποίος συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Τούρκο ομόλογο του Χουλουσί Ακάρ και συζήτησαν και τα θέματα ελληνοτουρκικών σχέσεων όπως και το θέμα εκσυχρονισμού και πώλησης F-16 στην Τουρκία.
O κ. Οστιν, μετά τη συνάντησή του με τον Ελληνα ομόλογό του Νίκο Παναγιωτόπουλο στις 18 Ιουλίου, είχε κάνει την προαναγγελία της επαφής του με τον υπουργό Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ, σχετικά με τα ελληνοτουρκικά και είχε εκφράσει την άποψη πως οι δύο πλευρές μπορούν «να διερευνήσουν πραγματιστικές λύσεις σε μακροχρόνιες διαφορές».
