Λίγα μόλις εικοσιτετράωρα πριν την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε, δια τηλεδιασκέψεως την 25η Μαρτίου, ο ύπατος εκπρόσωπος της Κομισιόν Ζοζέπ Μπορέλ, σε έκθεσή του, προχώρησε σε ξεκάθαρη καταγραφή της παραβατικής συμπεριφοράς της Άγκυρας σε όλο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, με ιδιαίτερη αναφορά στην Ανατολική Μεσόγειο και στα γεγονότα του περασμένου θέρους αλλά του Μαρτίου 2020 στον Έβρο.
Στην έκθεσή του για την Τουρκία κάνει ρητή αναφορά ακόμη και στην επιβολή τομεακών κυρώσεων που θα μπορούσαν να πλήξουν βαθιά την τουρκική οικονομία (πχ στην ενέργεια και στον τουρισμό).
Η έκθεση έχει ήδη παραδοθεί στα κράτη μέλη και αναμένεται να παρουσιαστεί σήμερα, Δευτέρα 22 Μαρτίου, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
Ακολούθως θα συζητηθεί από τους ηγέτες των «27» στη Σύνοδο Κορυφής της προσεχούς Πέμπτης και Παρασκευής 25-26 Μαρτίου.
Ικανοποίηση στην Αθήνα για το περιεχόμενο της έκθεσης Μπορέλ
Η Αθήνα εμφανίζεται ικανοποιημένη από το περιεχόμενο της έκθεσης.
Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, θεωρείται ότι η έκθεση δικαιώνει τη στρατηγική που έχει ακολουθήσει η κυβέρνηση τους προηγούμενους μήνες με σκοπό τη σύνδεση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και της τουρκικής παραβατικότητας με το ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Επιπλέον, η έκθεση διακατέχεται από αντικειμενικότητα αλλά και από μία «διττή προσέγγιση» η οποία συνδέει τη θετική ατζέντα στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας με τη συμπεριφορά της Άγκυρας, προβλέποντας αιρεσιμότητα (conditionality) και αναστρεψιμότητα (reversibility).
Παράλληλα, η κατάσταση αναγνωρίζεται ως εύθραυστη, καθώς απαιτείται χρόνος για να αξιολογηθεί αν η αποκλιμάκωση που έχει ακολουθήσει από τον περασμένο Δεκέμβριο και έπειτα είναι διαρκής και αξιόπιστη.
Σημειώνεται δε ότι η χρηματοδότηση για το προσφυγικό δεν συμπεριλαμβάνεται στη θετική ατζέντα αλλά κρίνεται αυτόνομα, σε αντίθεση με ό,τι επιθυμούσε η Άγκυρα.
Μείζον θέμα η αμφισβήτηση των θαλασσίων ορίων της Ελλάδας
Στην 16σέλιδη έκθεση αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η αμφισβήτηση των θαλασσίων ορίων της Ελλάδος από την Τουρκία τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο υπήρξε μείζων παράγοντας προβλημάτων για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, ενώ η υπογραφή του τουρκολιβυκού Μνημονίου αγνόησε τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.
Η έκθεση αναφέρει επίσης συγκεκριμένα ότι «η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω διαλόγου και καλόπιστων διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS, με προσφυγή, εφόσον απαιτείται, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Στο άνωθεν πλαίσιο», συνεχίζει το κείμενο, «η ξεκάθαρη δέσμευση στις σχέσεις καλής γειτονίας και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών παραμένει αναγκαία». Ρητή είναι επίσης η αναφορά στις υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους, τόσο των νησιών όσο και της ξηράς.
Τα πέντε σημεία της θετικής ατζέντας
Η προσφορά θετικής ατζέντας εξισορροπείται πλήρως με το ενδεχόμενο λήψης περιοριστικών μέτρων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Άγκυρας – και αυτό παρά την απόπειρα συγκεκριμένων κοινοτικών αξιωματούχων να λειανθούν οι αιχμές εναντίον της Άγκυρας.
Η θετική ατζέντα περιλαμβάνει πέντε σημεία:
- Τη συνεργασία στο Μεταναστευτικό, χωρίς όμως αναφορά σε επιπλέον κονδύλια και με σαφή σύνδεση της συνεργασίας με την αποδοχή των επιστροφών από την Ελλάδα,
- Την επιτάχυνση των επανεγκαταστάσεων από την Τουρκία στην ΕΕ,
- Την έναρξη μίας συζήτησης για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης, αλλά αφού λυθούν τα πολλά προβλήματα που η Τουρκία προκαλεί στην υπάρχουσα συμφωνία,
- Την επανάληψη συνομιλιών υψηλού επιπέδου και
- Την ενίσχυση των ανταλλαγών μεταξύ ατόμων.
Οι κυρώσεις
Σαφής είναι όμως και ο κατάλογος των έξυπνων, κλιμακούμενων και εφόσον χρειαστεί αναστρέψιμων περιοριστικών μέτρων και πιο συγκεκριμένα:
α) την υιοθέτηση πρόσθετων καταλόγων για κυρώσεων,
β) την ενίσχυση των υπαρχουσών κυρώσεων για να συμπεριλάβουν νομικά πρόσωπα,
γ) την επιβολή νέων περιορισμών στην ευρωτουρκική οικονομική συνεργασία,
δ) την επιβολή τομεακών κυρώσεων στην τουρκική οικονομία και
ε) την επιβολή κυρώσεων στην ενέργεια και σε τομείς που σχετίζονται με αυτή.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
