Ένα πρώτο ασφαλές συμπέρασμα της (ανεπίσημης εμβόλιμης) Συνόδου κορυφής στις Βερσαλλίες είναι ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι έτοιμοι σε αυτή τη φάση να υιοθετήσουν την πολιτική Μακρόν για ένα ευρωομόλογο, το οποίο θα κάλυπτε τις αναβαθμισμένες ανάγκες άμυνας και ενεργειακής μετάλλαξης της Ευρώπης.
Απέναντι στην πολιτική πρόταση του Γάλλου προέδρου, την οποία στηρίζει ο Μάριο Ντράγκι , βρέθηκε η “λογιστική” λογική της Γερμανίας, ενώ ενστάσεις υπήρξαν και από άλλα κράτη μέλη της λεγόμενης «ομάδας των φειδωλών» του Βορρά, κυρίως από την Ολλανδία.
Η Ελλάδα ήταν εξαρχής υπέρ κάθε μέτρου Μακρόν για αμοιβαιοποίησης του νέου χρέους, με την έκδοση ευρωομόλογου προκειμένου να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης εκτάκτων δαπανών, κυρίως της ενέργειας και των αμυντικών δαπανών που αναλαμβάνει η Ευρώπη.
Παρατηρητές θεωρούν ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί στην επόμενη τακτική Σύνοδο Κορυφής, στις 24 και 25 Μαρτίου, καθώς, όπως έδειξε και η εμπειρία με το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ευρώπη χρειάζεται χρόνο – και συμβιβασμούς – για να κάνει ένα μεγάλα βήμα.
Η συζήτηση για την πρόταση Μητσοτάκη
Από την άλλη, κοινή συνισταμένη της συζήτησης ήταν ότι πρέπει να υπάρξουν νέα και πιο γενναία μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργαιακής κρίσης από τα κράτη-μέλη. Με δεδομένο ότι οι ηγέτες αποφασίζουν αλλά δεν επεξεργάζονται μέτρα, η μπάλα περνά τώρα στην Κομισιόν που θα πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να ετοιμάσει μια δέσμη μέτρων, πέρα από την «εργαλειοθήκη» που ανακοίνωσε ήδη προχθές.
Σε αυτό το πακέτο των έκτακτων μέτρων, υπόψιν θα ληφθεί και η πρόταση 6 σημείων του κ. Μητσοτάκη στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με βασικές αιχμές το πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, καθορισμό τιμών σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης, αλλά και πλαφόν στο περιθώριο κέρδους στη χονδρική αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας.
Την πρόταση του κ. Μητσοτάκη έχουν στηρίξει, ως τώρα, χώρες όπως η Ισπανία και το Βέλγιο. Ποιες από τις προτάσεις και πόσο άμεσα θα λάβουν σάρκα και οστά μένει να φανεί, ενώ στον ορίζοντα είναι και η τακτική Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, στις 24 και 25 Μαρτίου, όπου η πίεση για κάποιες αποφάσεις θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Η απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι ευρωπαίοι κινούνται σταδιακά στην λογική της αυτονόμησης από την ρωσική ενέργεια. Μάλιστα στο τραπέζι της συζήτησης η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν φαίνεται πως έβαλε ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, με διακοπή των προμηθειών πετρελαίου και αερίου ως το 2027, λέγοντας ότι η Κομισιόν θα παρουσιάσει μια συνολική πρόταση ως το τέλος Μαϊου.
Πρόκειται για μια πρόταση, την οποία κάθε κράτος σταθμίζει διαφορετικά, με δεδομένο ότι κάποια, όπως π.χ. η Γαλλία, έχουν μικρή έκθεση στο ρωσικό αέριο, ενώ άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία ή η Βουλγαρία θα ήταν αντιμέτωπες με «ξαφνικό θάνατο», σε περίπτωση που κάποιος «τραβούσε την πρίζα».
H προσέγγιση της Κομισιόν, πάντως, είναι ότι υπάρχουν παρεμβάσεις που επείγουν, όπως για την αναχαίτιση του κόστους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και προτάσεις που χρειάζονται πιο προσεκτικό σχεδιασμό, με δεδομένο ότι η Ένωση δεν έχει ζήτημα ενεργειακής επάρκειας για το 2022.
