Tου Σεραφείμ Κωνσταντινίδη
Η εύκολη ερώτηση «πώς πάει η οικονομία;» έχει πολύπλοκες απαντήσεις όταν κάποιος συσκοτίζει την πραγματικότητα, όταν η πρόκληση σύγχυσης είναι χρήσιμη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «απάντησε» στο ερώτημα με υποβάθμιση των προβλέψεών της για την αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ της επόμενης χρονιάς. Το 2019 η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να είναι κοντά στον ευρωπαϊκό μέσον όρο, στο 2,0% χαμηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη για άνοδο του ΑΕΠ 2,3%. Η Επιτροπή θεώρησε επιβεβλημένο να μετριάσει τις συνήθως αισιόδοξες εκτιμήσεις της, επειδή εκτιμά πλέον ότι δεν θα υπάρχει σημαντική αύξηση επενδύσεων, όπως αρχικά υπέθετε. Δεν αναμένει επενδύσεις και συνεπώς δεν λέμε ότι η οικονομία καλπάζει.
Συμπτωματικά, την ίδια ημέρα κυκλοφόρησε το εβδομαδιαίο δελτίο του ΣΕΒ για την ελληνική οικονομία. Υπογραμμίζει ότι μετανάστευσαν στο εξωτερικό περίπου 374 χιλιάδες άτομα, με το εργατικό δυναμικό να μειώθηκε στους άνδρες κατά 259 χιλιάδες άτομα και να αυξήθηκε στις γυναίκες κατά 6 χιλιάδες άτομα μεταξύ 2009 και 2017.
Αυτή η μείωση του εργατικού δυναμικού συντελεί κατ’ έναν βαθμό και στη μείωση της ανεργίας που καταγράφεται. Παρά τη μείωση του ποσοστού ανεργίας, ο αριθμός των ανέργων παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα ενώ η απασχόληση, ο αριθμός των απασχολουμένων παραμένει ιδιαίτερα χαμηλός.
Οι αριθμοί είναι εφιαλτικοί. Σήμερα, υπάρχουν 160 χιλιάδες νέοι που δεν δουλεύουν, δεν εκπαιδεύονται και δεν καταρτίζονται. Επίσης, υπάρχουν 175 χιλιάδες άτομα που είναι αποθαρρυμένα (θέλουν να δουλέψουν αλλά δεν ψάχνουν ενεργά για εργασία) και μάλιστα ο αριθμός τους συνεχίζει να μεγαλώνει ακόμη και στη διετία 2017-2018 της ανάκαμψης της οικονομίας. Τέλος, υπάρχουν 70 χιλιάδες άτομα άνω των 65 ετών που εξακολουθούν να δουλεύουν κυρίως για να τα βγάλουν πέρα. Επίσης, το 10% των απασχολουμένων δηλώνει ότι εργάζεται σε δουλειές μερικής απασχόλησης, με τα 2/3 να το κάνουν επειδή δεν βρίσκουν εργασία πλήρους απασχόλησης.
Η έκθεση επιβεβαιώνει ή συμπληρώνει τη συγκρατημένη αισιοδοξία της Επιτροπής παραθέτοντας την εικόνα της πραγματικής οικονομίας. Η μείωση της ανεργίας οφείλεται στη μετανάστευση και στη μερική απασχόληση χαμηλών αποδοχών.
Η απάντηση στο αρχικό υποθετικό ερώτημα παραμένει δυσμενής. Οχι για όλους! Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, μιλάει ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στη Βουλή κι από το επίσημο βήμα αποκαλύπτει τη δική του αντίληψη για την πραγματικότητα. Εντελώς διαφορετική.
Γι’ αυτόν, η οικονομία πάει καλά και η απόδειξη είναι ότι κάνει παροχές. Δίνει αναδρομικά σε ενστόλους, γιατρούς, πανεπιστημιακούς και δικαστικούς λειτουργούς, που έπρεπε να τα είχαν πάρει πολύ νωρίτερα, και ετοιμάζεται να κάνει κι άλλες ανάλογες κινήσεις. Σύμφωνα με τη λογική του, η οικονομία πάει καλά όταν μοιράζει προσλήψεις και παροχές στους υπηκόους.
Το υπερβολικό δημοσιονομικό πλεόνασμα που δημιουργήθηκε από την υψηλή φορολογία και την καθυστέρηση πληρωμής υποχρεώσεων του Δημοσίου είναι η «οικονομία που πάει καλά», καθώς επιτρέπει προεκλογικές παροχές. Οικονομία είναι η διαχείριση των οικονομικών του Δημοσίου και πάνε καλά εφόσον έχουμε τη δυνατότητα να παρατείνουμε τη χαρά της εξουσίας. Αυτή η αντίληψη κυβερνά τη χώρα που διατηρεί από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στον ΟΟΣΑ. Όχι, βέβαια, τυχαίο.
Δημοσιεύτηκε στην “Καθημερινή”
