Το εμβόλιο, το περιζήτητο όπλο κατά της πανδημίας Covid-19, βρίσκεται πλέον στο κέντρο ενός πολέμου επιρροής ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις, με επικεφαλής τη Ρωσία και την Κίνα.
Τα εμβόλια η νέα “κούρσα εξοπλισμών”
«Η πρόσβαση στα εμβόλια είναι η πιεστικότερη πρόκληση της διεθνούς κοινότητας. Κατά κάποιον τρόπο, είναι η νέα «κούρσα εξοπλισμών»» εκτιμά το αμερικανικό κέντρο αναλύσεων Soufan.
Για ορισμένες χώρες, ο εμβολιασμός του ίδιου του πληθυσμού τους έρχεται σε δεύτερη μοίρα, μπροστά στην κούρσα για την επέκταση της διεθνούς επιρροής τους.
Ουραγοί οι Ευρωπαίοι
Για την Κίνα, την Ρωσία και την Ινδία, η τροφοδοσία άλλων χωρών με το νέο «παγκόσμιο δημόσιο αγαθό» είναι συνώνυμο του κύρους, ενώ οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται ως ουραγοί.
Όπως έγινε με τις μάσκες στην αρχή της πανδημίας, το Πεκίνο βρίσκεται και πάλι στην πρώτη γραμμή ανακοινώνοντας την αποστολή κινεζικών εμβολίων ως δωρεά: 200.000 δόσεις στην Αλγερία, άλλες τόσες στην Σενεγάλη, στην Σιέρα Λεόνε και στην Ζιμπάμπουε, 500.000 στο Πακιστάν, 750.000 στην Δομινικανή Δημοκρατία.
«Η Κίνα πήρε την θέση του πρωτοπόρου για τις χώρες του Νότου σε μια στιγμή που ο Βορράς επιδεικνύει έναν σχεδόν συγγενή εγωισμό» σχολιάζει ο Μπερτράν Μπαντί, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Institut des Sciences Politiques του Παρισιού.
Η Ρωσία έχει επενδύσει στην επέκταση της διεθνούς επιρροής της με το εμβόλιο Sputnik V, το οποίο για λόγους υψηλού συμβολισμού φέρει το όνομα των πρώτων δορυφόρων που εγκαινίασαν την παρουσία της Σοβιετικής Ένωσης στο Διάστημα.
Τουλάχιστον τρεις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία παρήγγειλαν το ρωσικό εμβόλιο χωρίς να περιμένουν την έγκρισή του από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, την ώρα που η Ευρώπη παλεύει με μεγάλες καθυστερήσεις στην τροφοδοσία της με εμβόλια.
Η διαμόρφωση της διεθνούς εικόνας
«Στα μάτια του κόσμου η Ρωσία έχει πληγεί λιγότερο από την επιδημία του κοροναϊού, σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι όμως πιο αποτελεσματική [στους εμβολιασμούς] συγκριτικά με τις χώρες της δυτικής Ευρώπης», λέει ο Μπερτράν Μπαντί.
«Στις διεθνείς σχέσεις, η επίδραση της εικόνας έχει αποφασιστική σημασία» λέει ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων αναφερόμενος «στην εμμονική επιθυμία του Βλαντίμιρ Πούτιν για την ανασύσταση της ρωσικής ισχύος και την επιβολή σεβασμού προς αυτήν».
Ωστόσο, η Ρωσία παραμένει καθηλωμένη εξαιτίας των περιορισμένων δυνατοτήτων παραγωγής εμβολίων και είναι αναγκασμένη να μοιρασθεί τα κέρδη στην κούρσα της διεθνούς επιρροής με την Κίνα.
Η Σερβία, με την βοήθεια του Πεκίνου, έγινε πρωτοπόρος στον εμβολιασμό κατά της Covid στην ηπειρωτική Ευρώπη. Και η Ουγγαρία έχει παραγγείλει πέντε εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της κινεζικής Sinopharm, που αρκούν για τον εμβολιασμό του ενός τετάρτου του πληθυσμού της.
Τα εμβόλια και ο Νέος δρόμος του Μεταξιού
«Το Πεκίνο προσβλέπει έτσι σε μελλοντική συνεργασία με τις χώρες που βοήθησε με την προμήθεια εμβολίων στο πλαίσιο του Νέου Δρόμου του Μεταξιού», του φαραωνικού σχεδίου κατασκευής έργων υποδομής, επισημαίνει το γερμανικό ινστιτούτο Wissenschaft und Politik (SWP).
«Όμως, πάνω από όλα. η Κίνα θέλει να εμφανισθεί ως «υπεύθυνη μεγάλη δύναμη»», σύμφωνα με το SWP. Αυτό ίσως βοηθήσει να ξεχαστεί η έλλειψη διαφάνειας κατά την εμφάνιση της Covid-19 στην Κίνα.
Το Πεκίνο προωθεί επίσης τα πιόνια του στην Νότια Αμερική, την «πίσω αυλή» των Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς να ξεχνάμε την Ασία, όπου η «διπλωματία του εμβολίου» προσφέρει έναν αντιπερισπασμό στις επεκτατικές του κινήσεις στην Σινική Θάλασσα.
Τρίτο ημίχρονο
Η Κίνα βρίσκει στον δρόμο της την Ινδία, παγκόσμιο κολοσσό στην παραγωγή εμβολίων, που έχει τροφοδοτήσει τους γείτονές της (Νεπάλ, Μπανγκλαντές, Σρι Λάνκα…) και τρέφει την ίδια φιλοδοξία επέκτασης της επιρροής της, σύμφωνα με το Soufan Center.
Υπάρχουν όμως και άλλες χώρες έχουν μετατρέψει το εμβόλιο σε διπλωματικό όπλο: το Ισραήλ, πρωτοπόρος στην εκστρατεία εμβολιασμού, έχει φυλάξει δόσεις για την Ονδούρα και τους Τσέχους που, ακολουθώντας τον δρόμο που άνοιξε ο Τραμπ, σκοπεύουν να ανοίξουν διπλωματικές αποστολές στην Ιερουσαλήμ.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα άρχισαν δωρεές εμβολίων στοχευμένα στην αποκλεισμένη από το Ισραήλ Λωρίδα της Γάζας και στην Τυνησία.
Δεν θεωρούν εαυτούς ηττημένους
Στην νέα αυτή «κούρσα των εξοπλισμών», οι Ευρωπαίοι παραδέχονται καθυστέρηση στην εκκίνηση, αλλά δεν θεωρούν εαυτούς ηττημένους.
Ρώσοι και Κινέζοι έχουν βαδίσει «κατά κάποιον τρόπο ατάκτως, χωρίς να περάσουν από τις διαδικασίες αξιολόγησης» λέει υψηλόβαθμος διπλωμάτης. «Όμως αυτή η υπόθεση παραμένει μαραθώνιος, θα υπάρξει τουλάχιστον ένα δεύτερο ημίχρονο, ή και ένα τρίτο».
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν προτείνει η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες να αποστείλουν «το συντομότερο δυνατόν» 13 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων στην Αφρική, για λόγους «αξιοπιστίας».
«Εάν ο εμβολιασμός εξελιχθεί άναρχα, με μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των χωρών, δεν θα νικήσουμε την πανδημία» προειδοποιεί ο Μπερτράν Μπαντί.
Από το newsroom του Economico, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ / AFP
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
