Μια… ενδιαφέρουσα διπλωματική επιτυχία κατήγαγε ο Τούρκος πρόεδρος κατά τη συνάντησή του με τον Ουκρανό ομόλογό του και τον γ.γ. του ΟΗΕ στο Λβιβ.
Διαμεσολαβητής
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος από την αρχή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει κρατήσει ουσιαστικά ουδέτερη θέση, ανακοίνωσε μετά τη συνάντηση που είχε με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον Αντόνιο Γκουτέρες ότι αναλαμβάνει το ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, ώστε να επιταχυνθούν οι διπλωματικές διαδικασίες για το τέλος της σύρραξης στην Ουκρανία.
Ο Ερντογάν, πασιχαρής με αυτή την εξέλιξη, εμφανίστηκε, μετά την 40λεπτη συνάντηση στο Λβιβ της Ουκρανίας, να εκφράζει την πεποίθηση ότι «ο πόλεμος θα τελειώσει τελικά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο κ. Ζελένσκι και ο κ. Γκουτέρες συμφωνούν σε αυτό το σημείο». Να σημειωθεί ότι το CNN Turk ανέφερε ότι ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, φέρεται να δήλωσε έτοιμος να συναντηθεί με τον Ουκρανό ομόλογό του.
- Ώστόσο ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε αργά χθες το βράδι πως δεν μπορεί να εμπιστευθεί κανείς την ηγεσία της Ρωσίας και ότι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για τον τερματισμό του πολέμου δεν μπορεί να γίνει πριν από την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τα ουκρανικά εδάφη που έχουν καταλάβει.
Να ξεκινήσουν και πάλι οι διαπραγματεύσεις
Ο Τούρκος πρόεδρος υπογράμμισε επίσης ότι «το όλο θέμα είναι να προσδιοριστεί ο συντομότερος και δικαιότερος δρόμος για το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πιστεύω ότι είναι δυνατό να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις με βάση τις παραμέτρους που διαμορφώθηκαν στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο», αναφερόμενος στη διαβόητη, πλέον, συνάντηση αντιπροσωπειών των δύο χωρών στο Ντολμά Μπαχτσέ.
Στις συναντήσεις που είχε, αρχικά μόνο με τον Ζελένσκι και μετά και με τον γ.γ. του ΟΗΕ, ο Τούρκος πρόεδρος συμφώνησε η χώρα του να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και ειδικά των υποδομών της. Από την πλευρά του ο Ζελένσκι ζήτησε από τον Αντόνιο Γκουτέρες να έχει ο ΟΗΕ πρόσβαση στους Ουκρανούς που εκτοπίζονται σε ρωσικά εδάφη. Επιπλέον ζήτησε την μεσολάβηση του Οργανισμού για την απελευθέρωση Ουκρανών αιχμαλώτων.
Ζαπορίζια και σιτηρά
Στη συνάντηση των τριών ανδρών συζητήθηκε το ζήτημα του πυρηνικού εργοστασίου στη Ζαπορίζια. Η Μόσχα και το Κίεβο αλληλοκατηγορούνται για τον βομβαρδισμό της κρίσιμης εγκατάστασης που είναι η μεγαλύτερη πυρηνική στην Ευρώπη και ένα ατύχημα μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες. Η Ουκρανία δέχεται την παρουσία της ΙΑΕΑ στο εργοστάσιο, όπως φάνηκε από τη σχετική συμφωνία μεταξύ Ζελένσκι και Γκουτέρεςαλλά και η Μόσχα είναι καταρχήν θετική, ενώ ο Ερντογάν είπε χαρακτηριστικά ότι «δεν θέλουμε να ζήσουμε ένα νέο Τσερνόμπιλ».
Επίσης, στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε και το ζήτημα της εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία. Ο Γκουτέρες τόνισε την επιτυχία των συμφωνιών για τις εξαγωγές, πρέπει όμως να γίνει δρόμος «για να μεταφραστεί αυτό στην καθημερινότητα των πολιτών και στους φούρνους». Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και ο Ερντογάν που τόνισε τη συμβολή της χώρας του: «Όλος ο κόσμος άρχισε να αισθάνεται τις θετικές συνέπειες της Συμφωνίας της Κωνσταντινούπολης» είπε.
Οι μεγάλες ανησυχίες
Ωστόσο, πίσω από τα χαμόγελα και την αρχική ικανοποίηση κρύβονται δύο μεγάλες ανησυχίες για την Άγκυρα:
- η πρώτη αφορά στην αντίδραση της Μόσχας μπροστά στο ρόλο του διαμεσολαβητή που αναλαμβάνει ο Ερντογάν, σε μια φάση που Τουρκία και Ρωσία επιχειρούν να διευρύνουν ακόμα περισσότερο το πεδίο συνεργασίας τους. Η Τουρκία μπορεί να θέλει να αποκτήσει αναβαθμισμένο ρόλο, ωστόσο, η Ρωσία δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα θελήσει να κάνει τη ζωή εύκολη στον Ερντογάν, ιδίως αν οι προσπάθειές του για ειρήνευση έρχονται σε σύγκρουση με τα συμφέροντα και τους στόχους της.
- η δεύτερη αφορά στο ερώτημα τι θα γίνει αν η διαμεσολαβητική προσπάθεια του Ερντογάν δεν φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Ο Τούρκος πρόεδρος γνωρίζει πολύ καλά ότι «βάζει το κεφάλι του στον τορβά», κατά τη λαϊκή έκφραση και, ταυτόχρονα ξέρει ότι πολλά θα εξαρτηθούν και από τους υπόλοιπους «παίκτες» και ιδίως τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν θέσει ως στόχο τους τη νίκη της Ουκρανίας και την στρατηγική ήττα της Ρωσίας και, προφανώς, δεν θα συμφωνήσουν σε μια πρόταση που θα αφαιρεί εδάφη από το Κίεβο.
Το παιχνίδι του Ερντογάν πλέον είναι «υψηλού ρίσκου» και μένει να φανεί το επόμενο διάστημα πώς θα διαχειριστεί το ρίσκο αυτό προς όφελός του, αλλά και πώς δεν θα βρεθεί στη μέση, να κατηγορείται από όλους.
