Κώστας Μποτόπουλος

Τα θεσμικά της οικονομίας: Αλλάζει το κλίμα για την Ελλάδα, αλλά απουσιάζει η αναγκαία συναίνεση στο εσωτερικό της χώρας

 

 

Να που ήρθε -αλλά με δυσάρεστο τρόπο- η εμφάνιση του ισχυρότερου λόγου ύπαρξης αυτής εδώ της στήλης, δηλαδή της απόδειξης ότι δεν υπάρχουν πολιτικές εξελίξεις χωρίς οικονομικές συνέπειες: η ανάφλεξη των Ελληνοτουρκικών επ’ αφορμή των ενεργειακών κοιτασμάτων του Αιγαίου. Αλλά είμαι βέβαιος ότι δεν την χρειαζόσασταν, φίλοι αναγνώστες, αυτή την απόδειξη (και πάντως, αν σας ενδιαφέρει, δεν έχετε παρά ν’ ακούσετε το πολύ ενδιαφέρον πρώτο podcast του economico).

***

*Κλίμα 1. Αλλαγμένο ήταν το κλίμα, οικονομικό και ψυχολογικό, στο φετινό επενδυτικό Συνέδριο στη Νέα Υόρκη. Ακούστηκε πολύ το Greece is back, περίσσεψαν τα καλά λόγια περί ανάκαμψης, φιλεπενδυτικής στροφής και μεταρρυθμίσεων και εκδηλώθηκε από πολλές πλευρές ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα. Από την άλλη, μπορεί να μην ειπώθηκαν με την ίδια έμφαση αλλά συγκαθορίζουν την εικόνα, η μικρή επιστροφή καταθέσεων στις τράπεζες, η μικρή βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος, ενώ αργούν ακόμα, δικαιολογημένα, και η οριστική λύση του προβλήματος των κόκκινων δανείων και η μετατροπή των προθέσεων για επενδύσεις σε πραγματικές επενδύσεις. Απουσιάζει ιδίως η αναγκαία συναίνεση στο εσωτερικό της χώρας: η καταψήφιση του σχεδίου «Ηρακλής» για τα κόκκινα δάνεια από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι χαρακτηριστικό, όσο και ανησυχητικό, σημάδι.

*** 

*Κλίμα 2. Καθοριστική αποδεικνύεται, και επισήμως πλέον, η κλιματική αλλαγή στην πολιτικο-οικονομική ατζέντα, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η Επιτροπή φον ντερ Λάιεν πέρασε από τα λόγια στις πράξεις με την ανακοίνωση του «Σχεδίου Πράσινης Ανάπτυξης», που διαθέτει μετρήσιμα οικονομικά κίνητρα και στόχους: περιβαλλοντικά συμβατές επενδύσεις, οικονομικά μέτρα για τις χώρες και περιοχές που θα πλήξει περισσότερο η μετάβαση, περιβαλλοντικό «σκανάρισμα» όλων των μέτρων σε πολλούς τομείς (ενέργεια, γεωργία, επιχειρήσεις κλπ). Και η χώρα μας μετέχει σε αυτή την προσπάθεια και κάνει φιλότιμη προσπάθεια, μόνο που αρχίζει από πολύ χαμηλά: το ζήτημα των απορριμμάτων, η μη ολοκλήρωση κτηματολογίου και δασικών χαρτών, οι καθυστερήσεις των περιβαλλοντικών έργων είναι θέματα που πρέπει να επιλυθούν πριν καν σκεφτούμε μακρόπνοους στόχους.

***

*RBNB. Ενδιαφέρον πεδίο αντιπαράθεσης οικονομικής δραστηριότητας και κοινωνικής ζωής, εθνικών «προϊόντων», όπως είναι κατεξοχήν ο τουρισμός, και ατομικών δραστηριοτήτων, δημιουργεί η ενοικίαση τουριστικών κατοικιών μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών, το γνωστό RBNB -ενδιαφέρον που αναζωπυρώθηκε μέσα από δύο πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις. Η πρώτη, επαρχιακού δικαστηρίου, απαγόρευσε την ενοικίαση διαμερισμάτων ως τουριστικών καταλυμάτων, με την αιτιολογία ότι έρχεται σε αντίθεση με τον κανονισμό της πολυκατοικίας και το σεβασμό της ιδιωτικής ζωής των λοιπών ενοίκων. Η δεύτερη, του πρωτοδικείου της Αθήνας, κινήθηκε στην αντίθετη κατεύθυνση προστασίας μιας νόμιμης οικονομικής δραστηριότητας. Το βέβαιο είναι ότι ο νομοθέτης δεν διαθέτει την πολυτέλεια να μην (ξανα)επέμβει για ένα ζήτημα που έχει αλλάξει ήδη το είδος του τουρισμού αλλά και το πρόσωπο των πόλεων μας.

***

® Μπρέξιτ. Το αδιαφιλονίκητο αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών όχι μόνο κατέστησε το Μπρέξιτ (κοντινή) βεβαιότητα, αλλά και ξανάφερε στην επιφάνεια τις επιπτώσεις του στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, ιδίως ενόψει της διαφαινόμενης περιορισμένης «φιλικότητας» του διαζυγίου. Περισσότερο από φόβους ύφεσης, το σκληρό διαζύγιο θα δημιουργήσει έναν σοβαρό ανταγωνιστή της Ένωσης εντός της Ευρώπης, θα αλλάξει ριζικά το πρόσωπο των αγορών κεφαλαίου, και, σε συνδυασμό και με τον εντελώς απρόβλεπτο χαρακτήρα του θριαμβευτή των εκλογών, θα δημιουργήσει πιθανώς ζητήματα «σιγκαπουροποίησης», αλλά και ίσως «ορμπανοποίησης», μιας μεγάλης χώρας -όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά καθοριστική και από οικονομικής.

***

*Σαουδικά.  Η Saudi Aramco έγινε αυτή την εβδομάδα η πιο «πλούσια» δημόσια επιχείρηση του κόσμου επιτυγχάνοντας να «σηκώσει» πάνω από 25 δισεκατομμύρια δολάρια κατά την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο του Ριαντ. Παραμένει ωστόσο σύμβολο ενός καπιταλισμού σε πήλινα πόδια και, άρα, προς αποφυγήν: έλλειψη διαφάνειας, «ώθηση» της διαδικασίας από μια αυταρχική βασιλική οικογένεια-καθεστώς, ελάχιστο free float (κοντά στο 1%, με την Amazon και τη Facebook να έχουν γύρω στο 98%) και γύρω από μια δραστηριότητα, την πετρελαϊκή, που υποτίθεται πως ο υπόλοιπος κόσμος αγωνίζεται να περιορίσει. Η σχέση καπιταλισμού και δημοκρατίας δεν θα πάψει ποτέ να είναι ένα μεγάλο και κρίσιμο ζητούμενο.

  • Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος, πρ. Ευρωβουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Σύμβουλος Διοίκησης στην Τράπεζα της Ελλάδας και εταίρος στη δικηγορική εταιρία «Λαμπαδάριος και Συνεργάτες». Τα σχόλιά του στο economico.gr θα δημοσιεύονται κάθε Σάββατο
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή