Με ιδιαίτερες προσδοκίες παρακολουθεί η Αθήνα τις εξελίξεις στις Αμερικανοτουρκικές σχέσεις, δεδομένου ότι, όπως όλα δείχνουν, η Ουάσιγκτον, τουλάχιστον προς το παρόν, προχωράει σε μία αναθεώρηση της πολιτικής της στην Ανατολική Μεσόγειο αναδεικνύοντας τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή.
Το σχέδιο νόμου που εισήγαγαν προς ψήφιση στην αμερικανική Γερουσία οι γερουσιαστές Μπομπ Μενέντεζ και Μάρκο Ρούμπιο επιβεβαιώνει την σκληρή αντιπαράθεση ΗΠΑ – Τουρκίας, ενώ αντίθετα οδηγεί στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων Αθήνας – Ουάσιγκτον.
Το νομοσχέδιο αυτό περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων (συμβολική) στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ στην Ελλάδα ύψους 2 εκατ. δολαρίων, άρση του εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία, παρεμπόδιση της παράδοσης των F-35 στην Αγκυρα και – για πρώτη φορά – αναλυτικό κατάλογο με τις παραβιάσεις που κάνει η Τουρκία στο Αιγαίο.
Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη αποτιμάται στην Αθήνα και το ελληνικό «Πεντάγωνο» ως ιδιαίτερα θετική για τη χώρα μας και μάλιστα αν το σχέδιο νόμου υλοποιηθεί στο σύνολό του, τότε η ηγεσία του θεωρεί ότι είναι εφικτό να αλλάξουν τα δεδομένα και οι ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή.
Όπως σχολίασε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, χωρίς να κρύψει την ικανοποίησή του, η κίνηση της Γερουσίας «αναδεικνύει την Ελλάδα ως πολύ σοβαρό δρώντα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Με τα προβλήματα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Τουρκία αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο ο ρόλος της Ελλάδας».
Κάθε μέρα που περνάει κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας. Οι επικεφαλής των Επιτροπών Εξωτερικών Σχέσεων και Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας προειδοποίησαν την Αγκυρα ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με σκληρές κυρώσεις αν επιμείνει στο σχέδιό της να αγοράσει το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400. «Μέχρι τα τέλη του έτους, η Τουρκία θα έχει είτε τα προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη F-35 στο έδαφός της είτε το ρωσικό αντιπυραυλικό αμυντικό σύστημα εδάφους-αέρος S-400. Δεν θα έχει και τα δύο», έγραψαν σε άρθρο τους στους «New York Times» οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές Τζιμ Ρις και Τζιμ Ινχοφ και οι Δημοκρατικοί Μπομπ Μενέντεζ και Τζακ Ριντ.
Ο Ρις είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων, όπου ο Μενέντεζ είναι ο κορυφαίος Δημοκρατικός γερουσιαστής. Ο Ινχοφ προεδρεύει στην Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων, στην οποία ο Ριντ είναι ο επικεφαλής των Δημοκρατικών. Mέσα στις πιθανές κυρώσεις είναι η απαγόρευση της πώλησης εκτός από τα F-35 και αντιαεροπορικά συστήματα Patriot.
Σε αυτή την παρέμβαση απάντησε τραβώντας το σχοινί ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, λέγοντας πως η χώρα του ενδέχεται να αγοράσει και άλλα συστήματα αεράμυνας από τη Ρωσία εάν δεν καταφέρει να αγοράσει τα αμερικανικά Patriot. Πρόσθεσε ότι εναλλακτικές θα αναζητηθούν και στην περίπτωση που η Αγκυρα δεν μπορέσει να παραλάβει τα μαχητικά F-35 από τις ΗΠΑ.
Στο κλίμα αυτό, λίγο πριν αναχωρήσει για την Άγκυρα ο νέος πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία, Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, ξεκαθάρισε ενώπιον του Κογκρέσου, πως η Ουάσινγκτον είναι αποφασισμένη να υλοποιήσει τις προειδοποιήσεις που έχει διατυπώσει για το θέμα της απόκτησης του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, αλλά έβαλε και άλλη μία διάσταση στις Αμερικανοτουρκικές σχέσεις που θα πρέπει να προβληματίζει το Ερντογάν. Όπως τόνισε, οι ΗΠΑ «παραμένουν ιδιαίτερα προβληματισμένες για την κατάσταση της τουρκικής Δημοκρατίας» και όποιος καταλάβει, κατάλαβε…
Είναι σαφές, τέλος, ότι στο μικροσκόπιο της Ουάσιγκτον μπαίνει και ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, έναντι του οποίου μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ έκαναν τα στραβά μάτια, εξισώνοντας τον επιτιθέμενο με τον αμυνόμενο.
Το ζητούμενο, αν τελικά οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας οδηγηθούν σε αδιέξοδο, είναι τι θα ζητηθεί και τι θα προσφερθεί στην Ελλάδα κατά την αναδιάταξη των περιφερειακών ισορροπιών και ποιες θα είναι οι ασφαλιστικές δικλίδες έναντι της τουρκικής κλιμακούμενης επιθετικότητας.
Περισσότερα νέα, ρεπορτάζ και αναλύσεις: [home]
