Η Μόσχα – μετά την ταπεινωτική υποχώρησή της από τη Χερσώνα – ελπίζει να επιβραδύνει τώρα την προέλαση της Ουκρανίας, την ώρα που το Κίεβο “οσμίζεται” μια ευρύτερη νίκη και η Δύση φοβάται ότι μια πολύ γρήγορη και επιτυχημένη προέλαση θα μπορούσε να ωθήσει τον Πούτιν σε απρόβλεπτη κλιμάκωση. Αυτό επισημαίνει ιαθηγητής και συγγραφές Μαρκ Γκαλεότι σε άρθρο του στους Times του Λονδίνου. Και προσθέτει:
Οι Ουκρανοί ήταν αρκετά σοφοί ώστε να μην προσπαθήσουν να απωθήσουν τους Ρώσους σε μάχες εντός αστικού ιστού στην πόλη της Χερσώνας. Αντίθετα, τους απομόνωσαν, χτυπώντας τις κρίσιμες γέφυρες στον ποταμό Δνείπερο με πυροβολικό μεγάλου βεληνεκούς και σφυροκοπώντας τις γραμμές ανεφοδιασμού τους. Ο στόχος ήταν να καταστήσουν τη θέση τους τόσο ακατάλληλη ώστε οι Ρώσοι να εγκαταλείψουν απλώς το έπαθλό τους.
Ο απερίσκεπτος Πούτιν
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, οι στρατηγοί της Ρωσίας γνώριζαν αυτό το ενδεχόμενο και πίεζαν εδώ και εβδομάδες για μια υποχώρηση σε θέσεις κατά μήκος της αριστερής (ανατολικής) όχθης του Δνείπερου. Φαίνεται ότι ο Πούτιν ήταν απρόθυμος, διότι ενώ η Χερσώνα ήταν στρατιωτικά ανυπεράσπιστη, ήταν πολιτικά σημαντική ως η μόνη περιφερειακή πρωτεύουσα που είχε καταφέρει να καταλάβει και, μάλιστα, είχε δηλώσει απερίσκεπτα στα τέλη Σεπτεμβρίου ότι οι κάτοικοί της ήταν “πολίτες μας για πάντα”.
Η ελπίδα της Μόσχας είναι ότι οι δυνάμεις αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν δυσανάλογο αριθμό αλεξιπτωτιστών και άλλων σχετικά επίλεκτων στρατευμάτων, θα μπορούσαν να απεγκλωβιστούν σε μεγάλο βαθμό ανέπαφες, για να ενισχύσουν τις νέες αμυντικές γραμμές κατά μήκος του μετώπου.
Τη στιγμή αυτήν περίπου 80.000 Ρώσοι επιστρατευμένοι έφεδροι έχουν ριχτεί στη γραμμή του μετώπου, κάτι που μοιάζει περισσότερο ω “τροφή για τα κανόνια” των Ουκρανών. Και ενώ οι απώλειες είναι τρομερές, διπλάσιος αριθμός Ρώσων εφέδρων υποβάλλονται σε στοιχειώδη εκπαίδευση στη Ρωσία και τη Λευκορωσία, πριν οδηγηθούν στις μάχες. Η ιδέα του Ποπυτιν είναι ότι, μέχρι την άνοιξη, οι έφεδροι αυτοί θα έχουν συγκροτήσει νέες – αν και κακής ποιότητας – μονάδες, των οποίων η άφιξη στην πρώτη γραμμή του μετώπου θα ενισχύσει (αριθμητικά τουλάχιστον) τα Ρωσικά στρατεύματα.
Η επιδίωξη του Κρεμλίνου
Ο Πούτιν, άλλωστε, μάλλον δεν περιμένει να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο στο πεδίο της μάχης, τονίζει ο αρθρογράφος των Times. Θεωρώντας ότι η Ρωσία είναι σε θέση να αξιοποιήσει τους πόρους της για να συνεχίσει τον πόλεμο επ’ αόριστον, ελπίζει να αποθαρρύνει τη Δύση από το να συνεχίσει να εξοπλίζει και να χρηματοδοτεί την άμυνα της Ουκρανίας.
Ο κίνδυνος για τη Ρωσία ήταν ότι η απόσυρση θα μπορούσε να μετατραπεί σε φυγή. Υπό τα ακριβή και ισχυρά πυρά του πυροβολικού της Ουκρανίας, η πειθαρχία των δυνάμεών της θα μπορούσε να καταρρεύσει.
Οι πιθανότητες να μπορέσουν οι Ουκρανοί να πραγματοποιήσουν ουσιαστική τακτική επίθεση κατά μήκος του Δνείπερου είναι μικρές. Αλλά εκείνο που φοβούνται οι Ρώσοι είναι ότι οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να στείλουν γρήγορες, ελαφρά οπλισμένες δυνάμεις επιδρομής βαθιά μέσα στις περιοχές που ελέγχουν τα στρατεύματα εισβολής, χτυπώντας τις γραμμές ανεφοδιασμού τους και σπέρνοντας τον πανικό.
Τα κρίσιμα διλήμματα για την Κριμαία
Το γεγονός ότι η απόσυρση των Ρώσων από τη Χερσώνα φαίνεται να πήγε σχετικά καλά, επιτρέποντας στους Ουκρανούς να απελευθερώσουν την πόλη τους, αλλά χωρίς να προκαλέσουν μια ευρύτερη κατάρρευση των ρωσικών γραμμών, προκαλεί ενδεχομένως κάτι σαν ανακούφιση για πολλές δυτικές κυβερνήσεις, σχολιάζει ο Γκαλεότι.
Γιατό όπως τονίζει ένας από τους εφιάλτες τους ήταν ακριβώς ότι οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να βρουν την ευκαιρία να προβούν σε κάποιου είδους άμεση επίθεση προς την Κριμαία. Η τελευταία έχει σημασία για τον Πούτιν – αλλά, πράγματι, και για τους περισσότερους Ρώσους- για έναν διαφορετικό λόγο από τα άλλα προσαρτημένα εδάφη. Η κατάληψη της Κριμαίας το 2014 από τη Ρωσία χαιρετίστηκε ως θρίαμβος, και ο Πούτιν μπορεί να θεωρεί την πιθανή απώλειά της υπαρξιακή απειλή για την εξουσία του.
Δεν υπάρχει τίποτα για να διαπραγματευτεί κανείς σοβαρά
Ο Γκαλεότι αναφέρει πως επί του παρόντος δεν υπάρχει τίποτα για να διαπραγματευτεί κανείς σοβαρά. Παρόλο που η Μόσχα εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι είναι πρόθυμη να συζητήσει, εφόσον αρνείται να συναινέσει στην επιστροφή των κατεχομένων εδαφών, δεν υπάρχει αρκετό κοινό έδαφος για να αποκτήσουν νόημα οι συνομιλίες. Η Ουκρανία το έχει αποκλείσει άλλωστε.
Τον περασμένο μήνα ο Ζελένσκι εξέδωσε διάταγμα που απαγόρευε τις συνομιλίες με τη Ρωσία όσο ο Πούτιν είναι πρόεδρος. Η Μόσχα το αξιοποίησε πολύ αυτό, παρουσιάζοντας το Κίεβο ως εμπόδιο για την ειρήνη. Τα διαβήματα της Ουάσινγκτον πέτυχαν να κάνουν τον Ζελένσκι να μαλακώσει τη θέση του.
Ωστόσο, η Δύση γνωρίζει με οδύνη ότι, σύμφωνα με τα λόγια ενός Ευρωπαίου πρεσβευτή στη Μόσχα, “το Κίεβο είναι αποφασισμένο να κάνει κουμάντο” σε έναν πόλεμο που είναι στο κάτω-κάτω της γραφής, ένας πόλεμος για την εθνική του κυριαρχία, στον οποίο οι πολίτες του πεθαίνουν, και ότι “συχνά ενοχλείται ειλικρινά με κάθε υπόδειξη ότι θα πρέπει να μετριάσει τις ενέργειές του με βάση το τι μπορεί να αισθάνεται ο Πούτιν”.
Η απελευθέρωση της Χερσώνας είναι αναμφίβολα ένας ουκρανικός θρίαμβος. Ωστόσο, στο παρασκήνιο υπάρχουν αυξανόμενες διαφωνίες μεταξύ του Κιέβου και των υποστηρικτών του σχετικά με το πότε θα πρέπει να διεξαχθούν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και πώς θα μπορούσε να τελειώσει ο πόλεμος.
Καθώς οι δυνάμεις της Ουκρανίας πλησιάζουν στην Κριμαία, αυτές οι συζητήσεις και οι εντάσεις θα γίνουν πιο σημαντικές, πιο επείγουσες και δυνητικά πολύ πιο επικίνδυνες.
