Μόλις 44 ημέρες -δύο περισσότερες από τη θητεία του Μπράιαν Κλαφ ως προπονητής της Λιντς Γιουνάιτεντ…- άντεξε η Λιζ Τρας ως ένοικος του 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, σπάζοντας κάθε ρεκόρ στη Βρετανία όσον αφορά στη συντομότερη πρωθυπουργία.
Σημειώνεται ότι πριν την παραίτηση της Τρας, ο πιο βραχύβιος πρωθυπουργός στη Βρετανία ήταν ο Τζορτζ Κάνινγκ, με θητεία μόλις 118 ημερών, από τον Απρίλιο ως τον Αύγουστο του 1827, οπότε και έφυγε από τη ζωή. Το αρνητικό ρεκόρ που δημιουργεί η παραίτηση της Τρας θεωρείται πολύ δύσκολο ότι θα καταρριφθεί σύντομα, αν και από το δημοψήφισμα για το Brexit και εντεύθεν η καρέκλα του πρωθυπουργού της Βρετανίας έχει αποδειχθεί ηλεκτρική, καθώς έχει ήδη «φάει» τέσσερις πολιτικούς (Κάμερον, Μέι, Τζόνσον και Τρας).
«Δεν μπορώ να εκπληρώσω την εντολή για την οποία εξελέγην»
Μετά τη συνάντησή της με τον πρόεδρο της Επιτροπής 1922, που είναι αρμόδια για τα εσωκομματικά των Τόρις, Σερ Γκράχαμ Μπρέιντι, η Τρας ανακοίνωσε την αποχώρησή της από το αξίωμα και την εκλογή νέας ηγεσίας μέσα στην επόμενη εβδομάδα. «Αναγνωρίζω, δεδομένης της κατάστασης ότι δεν μπορώ να εκπληρώσω την εντολή για την οποία εξελέγην από το Συντηρητικό Κόμμα» δήλωσε. Όπως ανέφερε, ανέλαβε τα καθήκοντά της «σε περίοδο μεγάλης οικονομικής και διεθνούς αστάθειας». Η Βρετανία, σημείωσε, έμεινε πίσω από τη χαμηλή οικονομική ανάπτυξη. Η εντολή που της δόθηκε, όταν εξελέγη από το κόμμα της, ήταν να το αλλάξει.
Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι συνομίλησε με τον Βασιλιά Κάρολο Γ’ για να τον ενημερώσει ότι παραιτείται από ηγέτης του Συντηρητικού κόμματος. Ο νέος ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος αναμένεται να εκλεγεί μέχρι την επόμενη Παρασκευή, δήλωσε έξω από τη Βουλή ο πρόεδρος της Επιτροπής 1922. «Μίλησα με τον πρόεδρο του κόμματος Τζέικ Μπέρι και επιβεβαίωσε ότι είναι εφικτό να διεξαχθεί ψηφοφορία και εκλογή νέου αρχηγού μέχρι την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου. Οπότε, μπορούμε να έχουμε νέο ηγέτη πριν την ψηφοφορία στη Βουλή για τον προϋπολογισμό, στις 31 Οκτωβρίου».
Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας παραίτησης
Στην πραγματικότητα, το τέλος της Τρας ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένο όταν ο -αποκεφαλισθείς- ΥΠΟΙΚ, Κουάσι Κουάρτενγκ, ανακοίνωσε τον μοιραίο μίνι προϋπολογισμό, ο οποίος προχωρούσε σε πλήρως ακοστολόγητες φοροαπαλλαγές για τους πλουσίους, εν μέσω ενεργειακής κρίσης και φτωχοποίησης μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού της χώρας. Οι ανακοινώσεις Κουάρτενγκ προκάλεσαν θύελλα στις αγορές, ξεπούλημα βρετανικών τίτλων, πτώση της λίρας και παρέμβαση της Τράπεζας της Αγγλίας για να στηρίξει το νόμισμα.
Λίγο μετά, ο Κουάρτενγκ απέσυρε τα πιο επίμαχα κομμάτια του μίνι προϋπολογισμού, ωστόσο, το κακό είχε γίνει και πλέον η κυβέρνηση έπασχε από κρίση εμπιστοσύνης, τόσο από τις αγορές και τους πολίτες όσο και από το ίδιο της το κόμμα που απειλούσε με ανταρσία. Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να περισώσει ό,τι σώζεται, η Τρας απέλυσε τον Κουάρτενγκ, διόρισε ΥΠΟΙΚ τον Τζέρεμι Χαντ και απέσυρε το σύνολο της οικονομικής πολιτικής με την οποία είχε εκλεγεί πρωθυπουργός.
Όμως, οι προσπάθειές της έπεσαν στο κενό, η οικονομική αστάθεια συνεχίστηκε, πολλοί βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος απειλούσαν ότι θα αποσύρουν την εμπιστοσύνη τους στην κυβέρνηση, οδηγήθηκε σε παραίτηση και η -με ακραίες θέσεις για το μεταναστευτικό- ΥΠΕΣ, Σουέλλα Μπρέιβμαν, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν πλήρη κατάρρευση των Τόρις, οπότε τα περιθώρια ελιγμών για τη Λιζ Τρας έμοιαζαν να τελειώνουν οριστικά. Τελικά, σήμερα το μεσημέρι η πρώην ΥΠΕΞ, επί κυβέρνησης Τζόνσον, παραιτήθηκε από πρωθυπουργός.
Η δήλωση του τέλους
Σε δήλωσή της έξω από το 10 της Ντάουνινγκ Στρίτ, η Τρας είπε τα εξής:
«Ανέλαβα τα καθήκοντά μου σε μια περίοδο αστάθειας, τόσο σε οικονομικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Οι οικογένειες και οι επιχειρήσεις ανησυχούσαν για το πώς θα πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, ο παράνομος πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία απειλεί την ασφάλεια ολόκληρης της ηπείρου μας και η χώρα μας έχει πιέζεται από την πολύ χαμηλή ανάπτυξη. Εκλέχθηκα από το Συντηρητικό Κόμμα με εντολή να το αλλάξω αυτό.
Τα καταφέραμε στους λογαριασμούς ενέργειας και στις περικοπές στην Εθνική Ασφάλιση. Και το όραμά μας ήταν μια οικονομία με χαμηλούς φόρους και υψηλή ανάπτυξη που θα εκμεταλλευόταν τις ελευθερίες του Brexit.
Αναγνωρίζω, ωστόσο, δεδομένης της κατάστασης, πως δεν μπορώ να υλοποιήσω την εντολή με την οποία εκλέχθηκα από το Συντηρητικό Κόμμα. Ως εκ τούτου, μίλησα με τον Βασιλιά και τον ενημέρωσα ότι παραιτούμαι από αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος.
Σήμερα το πρωί συνάντησα τον πρόεδρο της «Επιτροπής 1922», Σερ Γκράχαμ Μπρέιντι. Συμφωνήσαμε ότι θα γίνουν εκλογές για την ηγεσία, που θα ολοκληρωθούν εντός της επόμενης εβδομάδας.
Αυτό θα διασφαλίσει ότι θα παραμείνουμε σε μια πορεία υλοποίησης των δημοσιονομικών μας σχεδίων και θα διατηρήσουμε την οικονομική σταθερότητα και την εθνική ασφάλεια της χώρας μας. Θα παραμείνω ως πρωθυπουργός μέχρι να αναδειχθεί διάδοχος. Ευχαριστώ».
