Πρακτικά και αριθμητικά, όλα έμοιαζαν να πηγαίνουν «πρίμα» μέχρι χθες για τον Ταγίπ Ερντογάν. Το «άστρο» του τούρκου προέδρου φαινόταν να αποδίδει για μια ακόμη φορά, τα ανορθόδοξα Erdoganomics έκαναν ξανά το θαύμα τους και η τουρκική οικονομία επέδειξε εκρηκτικούς ρυθμούς ανάκαμψης από την πανδημία:
Aνάπτυξη 21,7% για την τουρκική οικονομία
Το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε στο δεύτερο τρίμηνο κατά 21,7% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, με κινητήριους μοχλούς τους κλάδους των υπηρεσιών και της μεταποίησης, καθώς και την κατανάλωση. Ο ρυθμός ανάπτυξης στις υπηρεσίες εκτινάχθηκε στο 45,8% και στην μεταποίηση στο 43,4%, ενώ η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 22,9%.
Η αύξηση αυτή αποτελεί ρεκόρ από το 1999, καίτοι η βάση σύγκρισης είναι εξαιρετικά χαμηλή καθώς στο δεύτερο τρίμηνο του 2020 η τουρκική οικονομία είχε συρρικνωθεί κατά 10,4%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ύφεση απ’ όλες τις χώρες των G20.
“Πάρτι” αναθεωρήσεων από τους διεθνείς οίκους
Οι επιδόσεις της τουρκικής οικονομίας πυροδότησαν και πάρτι αναθεώρησης των προβλέψεων των διεθνών οίκων για τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της χώρας – προβλέψεων, που ανεβάζουν την αύξηση του τουρκικού ΑΕΠ στο σύνολο του 2021 ακόμη και πάνω από το 9%.
Η JPMorgan αναθεώρησε την πρόβλεψή της για την αύξηση του τουρκικού ΑΕΠ το 2021 σε 8,4% από 6,8%, ενώ τη διατήρησε αμετάβλητη στο 3,4% για το 2022. Η Goldman Sachs εμφανίζεται ακόμη πιο προωθημένη, προβλέποντας πλέον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 9,5% έναντι αρχικής εκτίμησης για 7,5%.
Η μαζική διοχέτευση ρευστότητας στην αγορά και η ανοιχτή βάνα των πιστώσεων από τις τράπεζες έφτιαξαν, εν ολίγοις, για τον Ερντογάν το τέλειο υπόβαθρο για το επόμενο μεγάλο στοίχημά του – την μείωση των τουρκικών επιτοκίων για «χάρη» της οποίας έχει ήδη αποπέμψει τρεις κεντρικούς τραπεζίτες.
Ο νυν κεντρικός τραπεζίτης μάλιστα Σαχάπ Καβτζίογλου σχεδόν προανήγγειλε την μείωση, καθώς μετά την ανακοίνωση των στοιχείων για τους εκρηκτικούς ρυθμούς ανάπτυξης απέφυγε να επαναλάβει οποιαδήποτε δέσμευση για πολιτικές αυτοσυγκράτησης και συγκράτησης των τιμών.
Η έκρηξη του πληθωρισμού
Αμέσως μετά όμως ήρθαν, χθες, τα νέα στοιχεία για τον πληιθωρισμό το οποίο επιβεβαίωσαν και ανέδειξαν για μια ακόμη φορά την μεγάλη πληγή της τουρκικής οικονομίας και κοινωνίας: Το γεγονός ότι όσο εισόδημα γεννά η ανάπτυξη το κατατρώει – και δη σε πολλαπλάσιο ποσοστό – ο ασυγκράτητος πληθωρισμός.
Με βάση τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες, ο πληθωρισμός στην Τουρκία εκτοξεύτηκε τον Αύγουστο στο 19,25% από το 18,95% του Ιουλίου. Η λίρα βρέθηκε να κατρακυλά έναντι του δολαρίου και να χάνει 0,5% (στο 8,3214 ανά δολάριο) και σήμανε ξανά η μεγάλη ώρα:
Η ώρα που, σύμφωνα με τον Bloomberg, μπορεί να φέρουν και τον νέο κεντρικό τραπεζίτη σε τροχιά σύγκρουσης με τον Ερντογάν.
Θα καρατομήσει και τέταρτο κεντρικό τραπεζίτη;
Όπως λένε οι αναλυτές, για οποιονδήποτε κεντρικό τραπεζίτη μοιάζει απονενοημένο διάβημα η μείωση των επιτοκίων με τον πληθωρισμό πάνω από το 19%. Ο Ερντογάν όμως είχε σπεύσει από τον περασμένο μήνα να προεξοφλήσει και μείωση του πληθωρισμού και μείωση των επιτοκίων.
“Δεν είναι δυνατόν ο πληθωρισμός να ενισχυθεί περαιτέρω από εδώ και πέρα, καθώς περνάμε σε χαμηλότερα επιτόκια”, είχε δηλώσει.
Το γεγονός ότι δεν επαληθεύτηκε στο πρώτο σκέλος της εκτίμησής του, εκείνο του πληθωρισμού, δεν σημαίνει πως δεν θα επιμείνει στο δεύτερο – στην μείωση των επιτοκίων, προκειμένου να επιδείξει φιλολαϊκή πολιτική και να τονώσει δημοσκοπικά το προφίλ του.
Το ερώτημα είναι εάν ο Καβτσίογλου θα τον ακολουθήσει, εάν θα τον αποτρέψει, ή εάν θα έχει την τύχη των τριών προκατόχων του.
