Ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου του προέδρου της Τουρκίας -με το βλέμμα, μάλιστα, στραμμένο κυρίως στο εσωτερικό της χώρας του- θα πρέπει να προσεγγιστεί η στάση που επιδεικνύει σχετικά με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν και το ενδεχόμενο νέου προσφυγικού κύματος προς τη Δύση.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την τηλεφωνική του συνομιλία με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία, «είπε ότι εάν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα στο Αφγανιστάν και το Ιράν, ένα νέο κύμα μετανάστευσης είναι αναπόφευκτο και ότι βρίσκονται σε επαφή με το Ιράν ανέφερε ότι έχουν λάβει πρόσθετα μέτρα στα σύνορα με το Ιράν». Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να γίνει «αποθήκη προσφύγων» για την Ευρώπη.
Η κρίσιμη δημοσκόπηση
Μέχρι τώρα η τακτική του Ερντογάν έναντι της Ευρώπης για το μεταναστευτικό/προσφυγικό ήταν το «σκωτσέζικο ντουζ», ήτοι, από τη μία να δεσμεύεται ότι η Τουρκία θα υποδέχεται όσους πρόσφυγες και μετανάστες μπορεί, υπό την προϋπόθεση ότι η ΕΕ θα την ενισχύει και διαρκώς θα της παρέχει προνόμια, και από την άλλη να «μοχλεύει» τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και να τους χρησιμοποιεί ως «όπλο», όταν τα πράγματα με την Ευρώπη πηγαίνουν στραβά. Ωστόσο, όσον αφορά στο Αφγανιστάν, η στάση του έχει διακριτή αλλαγή.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η αλλαγή αυτή οφείλεται σε δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε προ ημερών στην Τουρκία. Ο ιστότοπος Diken δημοσίευσε τα ποσοστά αυτά, επικαλούμενο την έρευνα και την δημοσκόπηση της εταιρείας Konsensus, που πραγματοποίησε την συγκεκριμένη δημοσκόπηση μεταξύ 4-10 Ιουλίου, σε 1.500 άτομα από 667 περιοχές και το αποτέλεσμά της προκάλεσε σοκ στην κυβέρνηση της Τουρκίας, καθώς στο ερώτημα «Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τη δήλωση ότι δεν πρέπει να γίνονται δεκτοί άλλοι αιτούντες άσυλο στην Τουρκία;» και το ποσοστό όσων συμφώνησαν με αυτή τη δήλωση ήταν 67,7%, το ποσοστό εκείνων που δήλωσαν ότι εν μέρει συμφώνησαν ήταν 23,2%, ενώ το ποσοστό εκείνων που διαφωνούσαν ήταν 9,1%.
Με το βλέμμα στις εκλογές
Με απλά λόγια, σχεδόν εννέα στους δέκα Τούρκους δεν θέλουν να ανοίξουν τα σύνορα για την υποδοχή προσφύγων από το Αφγανιστάν, καθώς η χώρα περνά στα χέρια των Ταλιμπάν. Το αποτέλεσμα της δημοσκόπησης θέτει σοβαρά προβλήματα στον Ερντογάν, ο οποίος δέχεται πιέσεις από την αντιπολίτευση για τους χειρισμούς του σχετικά με το Αφγανιστάν και, παράλληλα, επιχειρεί να ανακάμψει πολιτικά -το ΑΚΡ ζοριζέται σοβαρά στις δημοσκοπήσεις- καθώς εκτυλίσσεται μια μακρά και εξαιρετικά δύσκολη προεκλογική περίοδος στη χώρα (οι εκλογές έχουν προγραμματιστεί για το 2023).
Από την άλλη, ο Ερντογάν δεν επιθυμεί να φανεί ότι η Τουρκία αποχωρεί από το Αφγανιστάν χωρίς «μάχη», ιδίως για το θέμα της ασφάλειας του αεροδρομίου της Καμπούλ. «Η Τουρκία συνεχίζει να είναι έτοιμη να αναλάβει την προστασία του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν και η Άγκυρα συζητά με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Είχαμε την πρόθεση να εγγυηθούμε την ασφάλεια του αεροδρομίου και να συμβάλλουμε στην ασφάλεια της χώρας αυτής μετά την αποχώρηση των Αμερικανών (στρατιωτικών). Έχουμε ακόμη αυτή την πρόθεση», είπε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης.
