Το 40λεπτο τηλεφώνημα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Ισραηλινό ομόλογό του, Ισαάκ Χέρτζοκ, την Δευτέρα, έκανε πολλούς αναλυτές στην Άγκυρα να μιλήσουν για «νέο αέρα» στις σχέσεις των δύο χωρών που, εδώ και χρόνια, είναι «παγωμένες».
Νέες συνθήκες
Η αποχώρηση του Μπένιαμιν Νετανιάχου από την εξουσία, η ανάληψη της πρωθυπουργίας του Ισραήλ από τον Νάφταλι Μπένετ και η διάθεση της Τουρκίας να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ θεωρούνται ότι δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες ώστε Άγκυρα και Τελ Αβίβ να κατορθώσουν, μετά από χρόνια εντάσεων, να βρουν ένα κοινό modus viventi και modus operandi σε μια περιοχή που έχει ανάγκη από ηρεμία και συνεργασία.
Βέβαια, για την ώρα η Τουρκία έχει καταφέρει να ενώσει εναντίον της τους πάντες: Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος και ΗΑΕ έχουν αναπτύξει μια πολυμερή συνεργασία σε κρίσιμους τομείς, όπως η άμυνα και η ενέργεια και η Άγκυρα έχει μείνει απέξω, προσπαθώντας να βρει τρόπους ή να σπάσει τις συμμαχίες αυτές ή να καταφέρει να βάλει πόδι και η ίδια, για την ώρα χωρίς κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Αναγνώριση των ορίων
Ωστόσο, αναλυτές εκτιμούν ότι Ερντογάν και Μπένετ μπορούν να αρχίσουν μια διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο χωρών, υπό την προϋπόθεση ότι και οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν τα θέλω και τα όχι της άλλης: το Ισραήλ δεν πρόκειται να διαλύσει τις συμφωνίες που έχει συνάψει για χάρη της Τουρκίας, αλλά να αναγνωρίσει το ρόλο της ως μιας περιφερειακής δύναμης με λόγο σε διάφορα σημεία της περιοχής.
Από την πλευρά της, η Άγκυρα θα πρέπει να αντιληφθεί ότι η κυβέρνηση Μπένετ δεν σκοπεύει να μπει σε διαπραγματεύσεις για το Παλαιστινιακό και ότι η Τουρκία δεν μπορεί να παίξει το ρόλο του ενδιάμεσου για το θέμα, ρόλο που διακαώς επιθυμεί να αναλάβει ο Ερντογάν, για να αποκτήσει ηγετικό status στον αραβικό κόσμο, οπότε οιαδήποτε παρέμβαση δεν θα γίνει δεκτή με χαρά.
Το «μήνυμα» της Ουάσινγκτον
Ωστόσο, η διάθεση της κυβέρνησης Μπένετ να επιδιορθώσει τα λάθη Νετανιάχου στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής δίνει στην Τουρκία την ευκαιρία να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ. Πολλώ δε μάλλον, όταν η Ουάσινγκτον έχει στείλει το διακριτικό μήνυμα ότι «δεν την χαλάει» η αλλαγή φρουράς στο Τελ Αβίβ, αλλά και ότι δεν θα αφήσει να περνούν ασχολίαστες υπερβολές του Ισραήλ.
Ήδη, το Ισραήλ έχει στείλει μήνυμα ότι θέλει να συνεργαστεί με τους γείτονές του, όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος, οπότε δεν αποκλείεται να υπάρξουν κινήσεις και προς την Τουρκία, πάντα στο πλαίσιο των υπαρχόντων συμμαχιών και συμφωνιών. Το τι θα συμβεί, τελικά, μένει να αποδειχθεί, ωστόσο, η νέα ατμόσφαιρα που δημιουργεί η κυβέρνηση Μπένετ αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας.
