Οι πρώτες λέξεις του νέου υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν για την Τουρκία, ακούστηκαν – τουλάχιστον – ως προειδοποιητικές βολές προς την Αγκυρα. Και η αναφορά του Μπλίνκεν στην Τουρκία με τον χαρακτηρισμό «λεγόμενος στρατηγικός εταίρος» των ΗΠΑ ήταν μια προσβολή προς τον ίδιο τον αρχηγό της χώρας Ταγίπ Ερντογάν.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η γερμανική Welt σε ανάλυσή της για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Τουρκία απέναντι στην νέα αμερικανική κυβέρνηση Μπάιντεν και την παράλληλη στροφή – το ¨ξαφνικό φλερτ» όπως γράφει – του Ερντογάν με την Ευρώπη.
“Η προσβολή του Μπλίνκεν στον Ερντογάν”
Η Welt υπενθυμίζει την δήλωση Μπλίνκεν για τους S400 – «νομίζω ότι πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στα αποτελέσματα των υφιστάμενων κυρώσεων και στη συνέχεια να αποφασίσουμε αν θα πρέπει να γίνουν περισσότερα», είπε ο επόμενο επικεφαλής του State Department.
“Στην συνέχεια”, επισημαίνει η γερμανική εφημερίδα «ο Μπλίνκεν χαρακτήρισε τη ν Τουρκία «λεγόμενο στρατηγικό εταίρο». Αυτή ήταν μια προσβολή προς τον αρχηγό της χώρας Ταγίπ Ερντογάν, τον οποίο προστάτευε επί χρόνια ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ».
Αυτές οι εξελίξεις συνδυάζονται, κατά την Welt, με την επίσκεψη του τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες και τις εκεί συναντήσεις του με την ευρωπαϊκή ηγεσία.
Γιατί ο Ερντογάν καταφεύγει σε κολακείες προς την Ευρώπη
«Γιατί ο Ερντογάν καταφεύγει ξαφνικά σε κολακείες προς την Ε.Ε.;” , ρωτά η Welt, και αμέσως απαντά: «Δεν είναι ιδεολόγος, αλλά ένας πανέξυπνος πραγματιστής και ένας αυθεντικός πολιτικός της εξουσίας. Μετά την αλλαγή εξουσίας στον Λευκό Οίκο, η χώρα του στο Βόσπορο απομονώνεται όλο και περισσότερο διεθνώς, ενώ η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει τεράστια πολιτικά προβλήματα στο εσωτερικό.
«Η Τουρκία δεν είχε χάσει ποτέ τόσο πολλή εμπιστοσύνη όσο τα προηγούμενα χρόνια», δηλώνει ο Χουσέιν Μπαγκτσί, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο περίφημο Πανεπιστήμιο ODTÜ στην Άγκυρα.
Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο η Άγκυρα θέλει να προσεγγίσει και πάλι την Ε.Ε. κάνοντας τεράστια βήματα. Η σημαντικότερη υποστηρίκτρια του Ερντογάν είναι η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, τονίζει η γερμανική εφημερίδα. Και προσθέτει ότι με την επίσκεψη Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες, η αλλαγή πορείας με πρωτοβουλία των Ερντογάν και Μέρκελ θα ξεκινήσει πλέον επίσημα.
Γιατί οι Ευρωπαίοι πρέπει να ανταποκριθούν στο τουρκικό “φλερτ”;
«Γιατί όμως οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να ανταποκριθούν στην χείρα φιλίας που τείνει ο Ερντογάν μετά από χρόνια έντασης;», είναι το επόμενο ερώτημα που θέτει εδώ η Welt, και δίνει επίσης την απάντηση:
« Ως γείτονας της ΕΕ, η Τουρκία έχει μεγάλη γεωστρατηγική σημασία. Η Άγκυρα είναι επίσης σημαντικός παράγοντας σε βίαιες συγκρούσεις που γίνονται στα σύνορα της Ευρώπης -όπως στη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Επιπλέον, διασφαλίζοντας τα σύνορα στη χώρα του και με τον ρόλο του στη Λιβύη, ο Ερντογάν μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα και την Ιταλία».
«Κατά την άποψη της ΕΕ», συνεχίζει, «η Τουρκία πραγματοποίησε πρόσφατα μία κίνηση καλής θέλησης: Στις 25 Ιανουαρίου, οι Τούρκοι και οι Έλληνες σχεδιάζουν να συνεχίσουν τις «διερευνητικές συνομιλίες» για να βρουν διπλωματική λύση στις διαφορές τους για το φυσικό αέριο, τα θαλάσσια σύνορα και τον εναέριο χώρο στη Μεσόγειο. Οι συνομιλίες διεξάγονται ήδη από το 2002 και είχαν διακοπεί πριν από τέσσερα χρόνια. Στο πλαίσιο των συνομιλιών αναμένεται να συζητηθεί και αυτό που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στην Αθήνα μέσα στην εβδομάδα: Η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια.
Στην πραγματικότητα αυτό αποτελεί πρόκληση για την Άγκυρα. Σημαντικότερο, όμως, είναι κατά τη διάρκεια αυτών των «διερευνητικών συνομιλιών» να ξεδιαλυθούν οι μακροχρόνιες διαφωνίες σε σχέση με τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο…”
“Ο Ερντογάν χρειάζεται συμμάχους’
“…Ο Ερντογάν βρίσκεται υπό πίεση και χρειάζεται συμμάχους. Το 2017, ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τον αποκάλεσε «αυταρχικό ηγέτη», ο οποίος «θα πρέπει να πληρώσει τίμημα» για τις πολιτικές του. Εκτός αυτού, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να επεκτείνει τη στρατιωτική συνεργασία με την Ελλάδα και να δημιουργήσει μια ναυτική βάση κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.
Ο Μπάιντεν απειλεί επίσης με περαιτέρω κυρώσεις, τις οποίες το Κογκρέσο έχει ήδη αποφασίσει καθώς η Τουρκία -ερχόμενη σε αντίθεση με τους κανόνες του ΝΑΤΟ- αγόρασε το ρωσικό σύστημα αεροπορικής άμυνας S400 στα μέσα του 2019.
Οι κυρώσεις θα μπορούσαν να πλήξουν σφοδρά την τουρκική βιομηχανία όπλων και την οικονομία. Από την άλλη πλευρά, ο Ερντογάν δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στον απρόβλεπτο Πούτιν, για τον οποίο ο τούρκος πρόεδρος δεν φαίνεται να είναι τίποτα περισσότερο από ένα πιόνι, το οποίο, π.χ. στη Λιβύη, γίνεται ολοένα και πιο ανυπάκουο…»
