Κώστας Μποτόπουλος

Ζούμε τρείς ιστορίες επιτυχίες σε πείσμα των συνθηκών: Την ποιοτική ανάκαμψη στην Ελλάδα, την ανάπτυξη στην Ευρώπη και τη σπίθα του Σούπερ Μάριο στην Ιταλία

Κάθε βδομάδα με τον Κώστα Μποτόπουλο

Συνήθως μιλάμε, κι όχι άδικα, για τα παγόβουνα που έχουν μπροστά τους οι εθνικές και η παγκόσμια οικονομία:

  • τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα από την πανδημία και την ανισότητα των, και εκ των, εμβολιασμών΄
  • το στασιμοπληθωρισμό που ξεμυτίζει και προβληματίζει για το αν είναι δομικό (κατά τον «μάντη του κακού» Ρουμπινί) ή παροδικό (κατά την οικονομική ιστορία και την κοινή λογική) φαινόμενο΄
  • τις, ελπίζεται, πρόσκαιρες αλλά σε κάθε περίπτωση οδυνηρές ελλείψεις προϊόντων και αυξήσεις τιμών, ιδίως στον τομέα της ενέργειας΄
  • τις γεωπολιτικές αναταράξεις, με τις δυσκολίες των ΗΠΑ, τις (κεκαλυμμένες ακόμη) απειλές της Κίνας, τον γενικό κατακερματισμό, που κάθε άλλο παρά ευνοούν την κοινή προσπάθεια στα μεγάλα μέτωπα, με πρώτη αυτό της κλιματικής αλλαγής.

Τρείς ιστορίες επιτυχίας

Μέσα στη «ζέση αποκάλυψης», που συχνά χαρακτηρίζει το δημόσιο λόγο, ξεχνάμε, κακώς κατά τη γνώμη μου, ορισμένες ιστορίες επιτυχίας, που πραγματοποιήθηκαν ή πραγματοποιούνται σε πείσμα των συνθηκών. Ξεχωρίζω, με βάση τις εξελίξεις αυτής της εβδομάδας, τρεις:

1. Το ελληνικό success story

Το ελληνικό success story δεν ταυτίζεται με την αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, και γενικώς την αμυντική θωράκιση της χώρας –που είναι μεν σημαντική, αλλά θα μπορούσε να θεωρηθεί και ενδεικτική του βασικού προβλήματος της χώρας: των συνεχιζόμενων κινδύνων ασφάλειας, παρά τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και την ανάγκη καταφυγής σε υψηλές εξοπλιστικές δαπάνες και σε σπατάλημα κρίσιμου διπλωματικού κεφαλαίου.

Η επιτυχία δεν βγαίνει ούτε, και πάντως όχι πιο καθοριστικά, μέσα από τα νούμερα –που πάντως έχουν την αντικειμενική αξία τους: μεγαλύτερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη, τουριστικά έξοδα, εξαγωγές, αύξηση καταθέσεων και μείωση κόκκινων δανείων στις τράπεζες, επανέναρξη έργων και επενδύσεων.

Προσωπικά ως πιο κρίσιμα σήματα ποιοτικής ανάκαμψης (“Greece resurrected”, «Η Ελλάδα αναστήθηκε»,τιτλοφορούσε ένα άρθρο του το Bloomberg αυτές τις ημέρες) βρίσκω:

  • την αποφυγή κατάρρευσης του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού μέσα στην πανδημία, που υπήρξε η δεύτερη μείζων κρίση μέσα σε μια δεκαετία΄
  • τη διαπλάτυνση του δημοσιονομικού χώρου και το συνδυασμό αύξησης του ΑΕΠ με αύξηση στο λεγόμενο «κοινωνικό μέρισμα», δηλαδή όχι μικροκομματικού τύπου παροχές αλλά διευκολύνσεις, φορολογικές κυρίως, για περαιτέρω αύξηση της παραγωγικότητας και της κοινωνικής προστασίας΄
  • την ύπαρξη ενός αρκετά συνεκτικού «σχεδίου» ανάπτυξης, εν πολλοίς βρυξελλιανής έμπνευσης και καθοδήγησης, και γενικώς μια αίσθηση σχετικής αυτοπεποίθησης και εξωστρέφειας. Που έχει ως μεγάλο εχθρό, και ως μεγάλη απειλή για την όλη πορεία της χώρας, την αναζωπύρωση υποκινούμενων αναταραχών και «αντι-συστημισμού». 

2. Το ευρωπαϊκό success story

Το ευρωπαϊκό success story συνδέεται με το πεδίο που μέχρι πριν από λίγους μήνες θεωρούνταν αχίλλεια πτέρνα: την πορεία των εμβολιασμών και τη σχέση της με την οικονομία.

Δεν είδα πολλούς να υπογραμμίζουν με την ίδια ένταση με την οποία υπογράμμιζαν, ως το Μάιο, το «φιάσκο της Επιτροπής», την παγκόσμια πρωτοπορία της Ένωσης σε ποσοστά εμβολιασμού και ταχύτητα επιστροφής σε προ κρίσης οικονομικά δεδομένα: 73,4% του ενήλικου πληθυσμού πλήρως εμβολιασμένο και 62% του συνολικού πληθυσμού των 500 εκατομμυρίων.

Πάνω από 3% ανάπτυξη στο σύνολο των χωρών και αναμονή διατήρησης της ανοδικής πορείας, βοηθούντος και του «Ταμείου Ανάκαμψης», μέσα στο 2022 (σκιά βέβαια αποτελεί το γεγονός ότι έχουν μείνει πολύ πίσω, και στον εμβολιασμό και στην ανάπτυξη, χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία, αλλά και η Πολωνία και η Ουγγαρία).

Και δεν άκουσα να διακρίνεται με την έμφαση που του αρμόζει ότι στις 3 πρωτοπόρους της Ένωσης χώρες στον τομέα των εμβολιασμών, η δεύτερη και η τρίτη (πρώτη είναι η Δανία με 94,8% των ενηλίκων να έχουν πλήρως εμβολιασθεί), είναι δυο πρώην «χώρες Μνημονίων», η Ιρλανδία (91%) και η Πορτογαλία (89,7%). Κι ότι δεν είναι επίσης τυχαίο ότι δυο από αυτές (Δανία, Πορτογαλία) κυβερνώνται από συνασπισμούς υπό σοσιαλιστική ηγεσία και η τρίτη υπό κεντρώα. Όπως εξάλλου συμβαίνει και με την τρίτη, και πιο απρόβλεπτη, ιστορία επιτυχίας.

3. Το ιταλικό success story

Το ιταλικό success story παρουσιάζεται συνήθως ως το έργο ενός μόνο ανθρώπου, του Σούπερ-Μάριο, αλλά είναι κάτι παραπάνω. Σε μια χώρα που τα έχει όλα, και επιπλέον συνεχείς αθλητικές επιτυχίες, άρκεσε η σπίθα ενός σοβαρού και με διεθνές προφίλ ανθρώπου, για να πάρει μπροστά μια παραγωγική μηχανή που κανονικά ποτέ δεν θα έπρεπε να είχε κολλήσει με βάση το ανθρώπινο δυναμικό, την ποικιλία πλουτοπαραγωγικών πηγών και τη γενική εικόνα της χώρας.

Ξαφνικά, πέρα από την εκτίναξη της ανάπτυξης, μιλάμε για την Ιταλία ως μέρος ενός νέου ευρωπαϊκού «άξονα», μαζί με τη Γαλλία και στη θέση μιας χωρίς Μέρκελ (και πυξίδα;) Γερμανίας. Φυσικά υπάρχουν εμπόδια –με κυριότερο τις εκλογές που έρχονται του χρόνου και στις δυο χώρες του «νέου άξονα»- αλλά η αλλαγή θέσης, και παραδείγματος, είναι ήδη αξιοσημείωτη. Και δείχνει ίσως τον «ευρωπαϊκό δρόμο»: σοβαρότητα χωρίς απώλεια εθνικών χαρακτηριστικών, κοινωνικών δεσμών και ανθρωπιάς.

Κώστας Μποτόπουλος

 

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή