Αφιέρωμα στην επένδυση της Lamda Development στο Ελληνικό φιλοξενεί το Bloomberg.
«Η μεγαλύτερη έξυπνη πόλη της Ευρώπης, στην Ελλάδα» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος, όπου αναφέρεται ότι «στη νότια ακτογραμμή της ελληνικής πρωτεύουσας, το πολυαναμενόμενο σχέδιο για τη μετατροπή του πρώην αεροδρομίου της πόλης στη μεγαλύτερη “έξυπνη πόλη” της Ευρώπης κερδίζει επιτέλους δυναμική.
Έπειτα από μια δεκαετία καθυστερήσεων, αναδύεται ένα όραμα για το Ελληνικό. Ο Πύργος Μαρίνα, που σύντομα θα είναι ο πρώτος ουρανοξύστης της Ελλάδας, αρχίζει να υψώνεται. Σιδερένιοι σκελετοί διαμερισμάτων παίρνουν μορφή. Στεκόμενος στη μαρίνα, με θέα τον Σαρωνικό κόλπο από τη μία πλευρά και τον πύργο από την άλλη, είναι δυνατόν να φανταστεί κανείς τη μελλοντική πόλη, η οποία θα διαθέτει ελεύθερους χώρους, βιώσιμες πηγές ενέργειας και άφθονο πράσινο που λείπουν σήμερα από την Αθήνα».
«Υπήρχε εύλογη δυσπιστία» τις πρώτες ημέρες του έργου, δήλωσε σε συνέντευξή του ο Οδυσσέας Αθανασίου. Ο Αθανασίου είναι ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda, του εργολάβου που βρίσκεται πίσω από την πολυλειτουργική ανάπτυξη.
Απλωμένο σε 6.200 εκτάρια, 20 λεπτά με το αυτοκίνητο έξω από την Αθήνα, το Ελληνικό θα μεταμορφώσει τόσο την ακτογραμμή όσο και τη γη. Είναι το είδος του έργου που συνήθως βλέπεις στην Κίνα ή στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και ένα σημάδι της αναγέννησης της Ελλάδας μετά την κρίση και του επακόλουθου ενθουσιασμού των επενδυτών.
Το αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία
Οι υπεύθυνοι ανάπτυξης του έργου προβλέπουν ότι θα προσθέσει 2,5 ποσοστιαίες μονάδες στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Ελλάδας, θα δημιουργήσει έως και 80.000 νέες θέσεις εργασίας και θα αποφέρει φορολογικά έσοδα άνω των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ μετά την ολοκλήρωσή του το 2037. Αναμένεται επίσης να δημιουργήσει ετησίως ένα εκατομμύριο επιπλέον τουρίστες, οι οποίοι θα μπορούν να επιλέξουν μεταξύ ενός ξενοδοχείου Mandarin Oriental και ενός ολοκληρωμένου καζίνο-θέρετρου για τη διαμονή τους.
Ο τουριστικός τομέας της Ελλάδας έχει ανακάμψει από την εποχή του covid, με 32 εκατομμύρια επισκέπτες πέρυσι και το 2024 σε τροχιά ρεκόρ αφίξεων.
Για όσους θέλουν να μείνουν μόνιμα, 243 μονάδες είναι ήδη προς πώληση και 140 έχουν ήδη δεσμευτεί. Τα διαμερίσματα του Marina Tower, οι βίλες και τα παραθαλάσσια διαμερίσματα ήταν τα πρώτα που εξαντλήθηκαν, με τη Lamda να ανακοινώνει νωρίτερα αυτό το μήνα ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις ακινήτων τον περασμένο Μάρτιο έφτασαν τα 641 εκατ. ευρώ. Η πλειονότητα των αγοραστών είναι ελληνικής υπηκοότητας και η πόλη αναμένεται να στεγάσει έως και 20.000 άτομα σε περίπου 10.000 κατοικίες μέσα στα επόμενα 13 χρόνια.
Χρησιμοποιώντας την πολεοδομική ιδέα της πόλης των 15 λεπτών, οι κάτοικοι του Ελληνικού θα έχουν πρόσβαση σε σχολεία, πάρκα, γραφεία, καταστήματα, ακόμη και στην παραλία σε λιγότερο από 15 λεπτά. Λογισμικό για την παρακολούθηση των υπηρεσιών αποβλήτων, νερού και ενέργειας θα διανέμεται σε όλο το συγκρότημα. «Είναι μια έξυπνη πόλη από την αρχή μέχρι το τέλος», δήλωσε ο Αθανασίου και πρόσθεσε: «Μας αρέσει να την αποκαλούμε “Zip Code Paradise”».
Το έργο στο Ελληνικό
Η διαδικασία υλοποίηση του έργου του Ελληνικού δεν ήταν ομαλή. Όταν η Lamda αγόρασε το οικόπεδο το 2014, τμήματά του ήταν γεμάτα με ερείπια του παλιού αεροδρομίου -συμπεριλαμβανομένων εγκαταλελειμμένων αεροσκαφών- ενώ άλλα τμήματα φιλοξενούσαν πρόσφυγες και μετανάστες χωρίς χαρτιά.
Η παραλία ήταν γεμάτη με νυχτερινά μαγαζιά και ξεχασμένες εδώ και καιρό αθλητικές εγκαταστάσεις. Οι καθυστερήσεις στη διαδικασία αδειοδότησης επιδείνωσαν τα πράγματα, ενώ το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν ουσιαστικά χρεοκοπημένη όταν προτάθηκε το έργο, το έκανε να φαίνεται ακόμα πιο απίθανο να ξεκινήσει ποτέ.
«Είχαμε έναν τομέα κατασκευών στην Ελλάδα που βρισκόταν στο χαμηλότερο επίπεδο δεκαετίας, λόγω της κρίσης», εξήγησε ο κ. Αθανασίου. «Άνθρωποι είχαν φύγει από τη χώρα και οι κατασκευαστικές εταιρείες δεν ήταν τόσο ισχυρές όσο παλιά. Το αυξημένο κόστος κατασκευής λόγω της ενεργειακής κρίσης μετά το περιστατικό στην Ουκρανία επιδείνωσε την κατάσταση».
Έλλειψη εργατικού δυναμικού
Ενώ αυτές οι προκλήσεις ξεπεράστηκαν, η Lamda αντιμετώπιζε –και εξακολουθεί να αντιμετωπίζει– την έλλειψη του εργατικού δυναμικού. Περίπου 7.000 εργαζόμενοι θα χρειαστούν όταν ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του εμπορικού κέντρου του Ελληνικού του χρόνου. Η Lamda απασχολεί αυτή τη στιγμή περίπου 2.000 εργαζόμενους και βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με εργολάβους για την εισαγωγή εργαζομένων στον κλάδο των κατασκευών από άλλες χώρες.
Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Αθανασίου περιέγραψε τη μεγαλύτερη πρόκληση της εταιρείας ως την «έλλειψη της αξιοπιστίας». Πριν ξεκινήσει η κατασκευή, είπε ο CEO, «είχατε μια χρεοκοπημένη χώρα, ένα τεράστιο έργο ακόμη και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, πόσο μάλλον για την Ελλάδα, και μια εταιρεία που δεν είχε αναλάβει ποτέ ξανά ένα τέτοιο έργο».
Ωστόσο, αυτά τα εμπόδια έχουν σταδιακά ατονήσει καθώς η νέα πόλη γίνεται πραγματικότητα.
Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, επτά νέα κτίρια διαμερισμάτων θα είναι ορατά από την ακτή, δίπλα στον υπό κατασκευή ουρανοξύστη. Μέχρι το τέλος του έτους, αυτός ο ουρανοξύστης θα έχει φτάσει τα 100 μέτρα (330 πόδια) και ο αριθμός των παραθαλάσσιων κτιρίων κατοικιών που βρίσκονται σε εξέλιξη θα έχει αυξηθεί σε 15. Μέχρι το τέλος του 2025, θα ανοίξει για το κοινό ένα αθλητικό κέντρο με γήπεδα ποδοσφαίρου, γήπεδα τένις και πισίνες.
«Μέχρι τα Χριστούγεννα του 2026», είπε ο κ. Αθανασίου, «θέλουμε οι κάτοικοι να μένουν στα σπίτια τους».
Καθώς η ελληνική οικονομία ανακάμπτει από τη δεκαετή κρίση της, αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον από τους επενδυτές.
Η χώρα έλαβε επενδυτική βαθμίδα από τους δύο εκ των τριών μεγάλων οίκων αξιολόγησης τον περασμένο χρόνο, και οι επενδυτές συνέρρευσαν στο Χρηματιστήριο Αθηνών κατά τη διάρκεια της επιτυχημένης δημόσιας εγγραφής της Διεθνούς Αερολιμένας Αθηνών και των πωλήσεων σημαντικών μεριδίων στις βασικές τράπεζες της χώρας.
Η μετοχή της Lamda
Παρά την άνοδο σχεδόν 16% που σημείωσε το 2023, η μετοχή της Lamda έχει κολλήσει γύρω στα 7 ευρώ, γεγονός που ο κ. Αθανασίου αποδίδει στις γενικότερες δυσκολίες στην αγορά ακινήτων.
«Στρατηγικός μας στόχος είναι να διαφοροποιήσουμε τα επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία, τα εμπορικά κέντρα και τις μαρίνες», δήλωσε ο CEO. Η εταιρεία έχει προσεγγίσει πιθανούς επενδυτές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ σχετικά με τις μαρίνες του Ελληνικού και περιμένει τη σωστή στιγμή για να προχωρήσει σε μια δημόσια εγγραφή για τα εμπορικά της κέντρα.
Υπάρχει επίσης λόγος να πιστεύουμε ότι το Ελληνικό θα είναι επικερδές από εδώ και στο εξής, αναφέρει το Bloomberg.
Η έκταση αγοράστηκε από το ελληνικό κράτος έναντι 915 εκατ. ευρώ το 2014, η Lamda επέστρεψε σε κέρδη το 2023 και οι παραθαλάσσιες κατοικίες πωλούνται τώρα έως και 15.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. «Υπάρχει τεράστια κρυφή αξία» στα αποτελέσματα της εταιρείας, υποστηρίζει ο κ. Αθανασίου.
Οι προσφορές για τα οικόπεδα γύρω από το εμπορικό κέντρο και τα γραφεία έχουν επίσης ξεπεράσει τα 2.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. «Αυτή είναι σχεδόν τριπλάσια αξία από αυτή που έχουμε στο χαρτοφυλάκιο μας», σημείωσε.
Η αισιοδοξία που επικρατεί, εν ολίγοις, είναι μεγάλη. Όσον αφορά την ανησυχία ότι οι τουρίστες που συρρέουν στην Αθήνα μπορεί να ενδιαφέρονται περισσότερο για τις ιστορικά αξιοθέατα της αρχαίας πόλης παρά για τις υπερσύγχρονες ανέσεις της, ο CEO της Lamda δεν ανησυχεί.
«Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο κάποιος που επισκέπτεται το Ελληνικό θα αποφασίσει να μην πάει να δει επίσης την Ακρόπολη ή το Σούνιο;» αναρωτήθηκε ο κ. Αθανασίου. Ταυτόχρονα, «υπάρχει περίπτωση να ακούσουν για ένα κοντινό μέρος με τα ψηλότερα κτίρια, πέντε ουρανοξύστες, ένα θέρετρο καζίνο και να επιλέξουν να μείνουν απλά στην Ακρόπολη;».
