Ανοιχτό το ενδεχόμενο διαλόγου με τη Ρωσία αφήνει ανοιχτό η ΕΕ, σύμφωνα με προσχέδιο ψηφίσματος των Ηνωμένων Εθνών για την καταδίκη της προσάρτησης ουκρανικών εδαφών.
Τερματισμός πολέμου «μέσω πολιτικού διαλόγου»
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το προσχέδιο ψηφίσματος του ΟΗΕ με ημερομηνία 7/10, οι χώρες του ΟΗΕ και οι διεθνείς φορείς θα πρέπει να υποστηρίξουν τον τερματισμό του πολέμου «μέσω πολιτικού διαλόγου, διαπραγμάτευσης, διαμεσολάβησης και άλλων ειρηνικών μέσων», όπως αναφέρει EUobserver. Ένα αρχικό προσχέδιο, με ημερομηνία 4 Οκτωβρίου, είχε εκφράσει πιο ασαφή υποστήριξη στις διεθνείς προσπάθειες για «αποκλιμάκωση».
Το νέο κείμενο περιόρισε επίσης οποιαδήποτε ρητή αναφορά στην Κριμαία, την οποία προσάρτησε η Ρωσία το 2014. Η έκκληση για διάλογο είναι αμφιλεγόμενη καθώς ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προσάρτησε με διάταγμα τέσσερις ακόμη περιοχές στην ανατολική Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, είπε ότι η κίνηση του Πούτιν σήμαινε ότι ήθελε να διευθετήσει τον πόλεμο στο πεδίο της μάχης, όχι μέσω διαπραγματεύσεων, και ότι τυχόν νέες ειρηνευτικές συνομιλίες απλώς θα βοηθούσαν τις ρωσικές δυνάμεις να ανασυνταχθούν.
Αναζητείται υποστήριξη των αδεσμεύτων
Όμως, το κείμενο που συνέταξε η ΕΕ, το οποίο πρόκειται να συζητηθεί στη Νέα Υόρκη αργότερα τη Δευτέρα και θα ψηφιστεί την Τετάρτη, έχει σχεδιαστεί για να είναι ελκυστικό για περισσότερα φιλικά προς τη Ρωσία μέλη του ΟΗΕ, εν μέσω της παγκόσμιας υποστήριξης για τις δυτικές απόψεις για τον πόλεμο. «Η ΕΕ έχει εργαστεί σκληρά για να γίνει αυτό ένα κείμενο που μπορούν να υποστηρίξουν οι αδέσμευτες χώρες», δήλωσε ο Ρίτσαρν Γκόουαν, από τη Διεθνή Ομάδα Κρίσεων.
Η αποστολή της ΕΕ στη Νέα Υόρκη είχε «προσκαλέσει σχεδόν όλα τα μέλη του ΟΗΕ, εκτός της Ρωσίας, να σχολιάσουν το κείμενο» το Σαββατοκύριακο, είπε. Η έκκληση για διάλογο «ήταν κάτι που πολλές μη δυτικές χώρες ήθελαν να δουν», πρόσθεσε ο ίδιος. Ο ΟΗΕ, τον Μάρτιο, καταδίκασε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με 141 ψήφους υπέρ της καταδίκης, πέντε κατά και 38 αποχές.
Τάση αποστασιοποίησης
Η τάση εμφανίστηκε επίσης στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο, όταν 92 ηγέτες είτε δεν ανέφεραν καθόλου τη σύγκρουση είτε δεν κατονόμασαν τη Ρωσία ως μέρος, σύμφωνα με έρευνα του ICG. Από τους ομιλητές της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής που όντως μίλησαν για τον πόλεμο, 38 ζήτησαν ειρηνευτικές συνομιλίες, αποφεύγοντας ταυτόχρονα τη σκληρή κριτική για τις ενέργειες της Ρωσίας.
Εάν το ψήφισμα υπό την ηγεσία της ΕΕ συγκέντρωνε 130 ψήφους την Τετάρτη, αυτό «θα σηματοδοτούσε μια σταθερή κατάσταση, δεδομένου ότι υπάρχει αρκετή κούραση της Ουκρανίας μεταξύ των μελών του ΟΗΕ», είπε ο Γκόουαν. Το τελευταίο προσχέδιο «καταδικάζει» την «παράνομη προσάρτηση από τη Ρωσία των περιοχών της Ουκρανίας Λουχάνσκ, Ντόνετσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια». Καλεί επίσης τη Ρωσία «να αποσύρει άνευ όρων όλες τις στρατιωτικές της δυνάμεις από το έδαφος της Ουκρανίας».
«Υπερβολικά ισορροπημένο»
Ο τίτλος («Εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας: Υπερασπίζοντας τις Αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ») και η διατύπωσή του έχουν σκοπό να απευθύνουν έκκληση σε μικρές χώρες με εύθραυστα σύνορα που μπορεί μια μέρα να χρειαστούν την προστασία του ΟΗΕ, αντί να πιέζουν τους ηγέτες να πάρουν θέση σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο. Οι διπλωμάτες της ΕΕ και της Ουκρανίας αρνήθηκαν να σχολιάσουν το σχεδίου κειμένου. Από την πλευρά της, η Ρωσία επιδιώκει μια μυστική ψηφοφορία την Τετάρτη, για να βοηθήσει τους φίλους της να δείξουν υποστήριξη χωρίς να διακινδυνεύσουν να εκτεθούν.
Πάντως, ο πρώην πρεσβευτής της Ουκρανίας στην ΕΕ, Κονστιαντίν Γελισέγιεφ, δήλωσε στο EUobserver ότι το ψήφισμα του ΟΗΕ πρέπει να είναι πιο τολμηρό. Θα πρέπει να δεσμευτεί να φέρει τους Ρώσους εγκληματίες πολέμου στη δικαιοσύνη, να καταδικάσει τις πυρηνικές απειλές του Πούτιν και να ξεκινήσει συνομιλίες για την αναστολή της ένταξης της Ρωσίας στον ΟΗΕ, είπε.Το προσχέδιο κειμένου είναι «υπερβολικά ισορροπημένο» και θα έπρεπε να «λέμε τα πράγματα με το όνομά τους», πρόσθεσε από το Κίεβο.
