Η ασυνήθιστη ταχύτητα με την οποία προχωρούν – από Θεσμούς και κυβερνήσεις – οι διαδικασίες ανακούφισης επιχειρήσεων και εργαζομένων σε όλο τον κόσμο αντανακλά την κρισιμότητα της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η παγκόσμια οικονομία από τους ραγδαίους ρυθμούς εξάπλωσης της πανδημίας.
Την ώρα που οι αποφάσεις της ΕΚΤ για ένα πρωτοφανές σε όγκο και περιεχόμενο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών, άλλαζαν το τοπίο στην αγορά ομολόγων, ο Αμερικανός πρόεδρος και τα δύο σώματα του αμερικανικού Κογκρέσου προωθούσαν με πυρετώδεις ρυθμούς δέσμες μέτρων για τη στήριξη των χειμαζόμενων αμερικανικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Δέσμες μέτρων που αναμένεται να κοστίσουν τουλάχιστον 1,3 τρισ. δολ.
Τώρα που κατέστη σαφές ότι έχουμε περάσει στη «φάση 3» και στο οικονομικό μέτωπο της πανδημίας («το 2008 θα μοιάζει περίπατος»), έχει σημασία να δούμε πού βρισκόμαστε και τι έχουμε μπροστά μας. Στην εβδομαδιαία τακτική ανάλυσή του στο economico.gr ο Κώστας Μποτόπουλος επισημαίνει πως “η γενικευμένη αβεβαιότητα, η διακοπή δραστηριοτήτων, τα μέτρα που λαμβάνονται και οι συνέπειές τους τρέφουν μια Λερναία Ύδρα με τέσσερα κεφάλια”.
Όπως σημαιώνεται στην ανάλυση ,”βαριές συνέπειες στο δημόσιο και κρατικό τομέα έχουν η πτώση της ανάπτυξης και η μείωση της εργασίας, ενώ άμεση είναι, στον ιδιωτικό τομέα, η επίδραση της υπολειτουργίας των αγορών κεφαλαίου και μιας πιθανής χιονοστιβάδας πτωχεύσεων εταιριών (με πρώτες, χρονικά, εκείνες που δραστηριοποιούνται στους τομείς της αεροπλοΐας, του τουρισμού, της αυτοκινητοβιομηχανίας και της ενέργειας).
Όλες οι παραπάνω εκ φύσεως αλληλεξαρτώμενες εξελίξεις -η ανάπτυξη επιτρέπει τη διατήρηση και αύξηση θέσεων εργασίας, οι οποίες είναι απαραίτητες για την επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία τρέφεται από τη χρηματοδότηση μέσω τραπεζών και αγορών κεφαλαίων, που με τη σειρά τους τρέφουν την ανάπτυξη- έχουν αποκτήσει και γεωγραφική και ποιοτική ενότητα, μέσω του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η λεγόμενη «παγκοσμιοποιημένη οικονομία». Κάποια από αυτά τα προβλήματα, σε ορισμένες χώρες, θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν με διορθωτικά μέτρα.
Όλα μαζί, σε όλες τις χώρες και τις οικονομίες του κόσμου, αλλάζουν το πρόσωπο και των οικονομιών και του κόσμου. Προσοχή: αλλάζουν, όχι (αναγκαστικά) καταστρέφουν”. (Διαβάστε όλη την ανάλυση ΕΔΩ)
Έκτακτα μέτρα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία
Στη διάρκεια των τελευταίων δύο ημερών, η Αμερικανική Γερουσία ψήφιζε μια δεύτερη δέσμη μέτρων, που αφορούν στην οικονομική στήριξη επιχειρήσεων με προσωπικό κάτω των 500 υπαλλήλων και τη χρηματοδότηση πληρωμένης άδειας έως και 12 εβδομάδων.
Μέλη της Γερουσίας ευελπιστούν να ψηφίσουν το ταχύτερο τα μέτρα της τρίτης και σημαντικότερης δέσμης ύψους 1,3 τρισ. δολ. που παρουσίασε την περασμένη Παρασκευή ο Αμερικανός πρόεδρος. Μεταξύ άλλων η τρίτη δέσμη προβλέπει 500 δισ. δολ. για άμεσες πληρωμές επιταγών στα αμερικανικά νοικοκυριά, 50 δισ. δολ. για τις αεροπορικές εταιρείες που βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής και 150 δισ. δολ. για τη στήριξη άλλων τομέων της οικονομίας «που έχουν πληγεί ιδιαιτέρως» από την πανδημία.
Την ίδια στιγμή εκπλήσσει και αιφνιδιάζει πραγματικά η σπουδή με την οποία το Βερολίνο υπερβαίνει το ένα μετά το άλλο τα παγιωμένα οικονομικά «ταμπού» της Γερμανίας. Μία ημέρα αφότου η Γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε ανοικτή στην προοπτική να συμμετάσχει στην έκδοση κοινού χρέους με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. – κάτι έως τώρα αδιανόητο για τη χώρα της δημοσιονομικής λιτότητας – το Βερολίνο φαίνεται πως ετοιμάζεται να αναστείλει και το λεγόμενο «φρένο χρέους» που έχει ενσωματώσει στο Γερμανικό σύνταγμα.
Η απόφαση δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη επισήμως αλλά διέρρευσε στο Reuters από πηγές προσκείμενες στη γερμανική κυβέρνηση. Είχε, πάντως, προηγηθεί την περασμένη εβδομάδα δήλωση της Γερμανίδας καγκελαρίου πως θα κάνει «ό,τι κι αν χρειαστεί» για να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της επιδημίας στη γερμανική οικονομία.
Ερωτώμενη από δημοσιογράφους αν το Βερολίνο θα αθετήσει τη δέσμευσή του για πλήρως ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, η Γερμανίδα καγκελάριος είχε απαντήσει πως το ζητούμενο είναι να αντιμετωπισθεί η πανδημία και η έκδοση νέου χρέους είναι δευτερεύουσα υπόθεση. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν, άλλωστε, χθες πως το Βερολίνο σχεδιάζει δέσμη μέτρων ύψους 40 δισ. για τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων αλλά και των αυτοαπασχολουμένων που κινδυνεύουν με χρεοκοπία εξαιτίας της επιδημίας.
Και όλα αυτά έπονται, βέβαια, του θεαματικού πακέτου ύψους 460 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η γερμανική κυβέρνηση και το οποίο προορίζεται για να θωρακίσει τη γερμανική οικονομία.
