Μια σειρά δεδομένων- 7 θανάσιμα αμαρτήματα -δείχνουν ότι η τραγωδία που πλήττει την Ανατολική Αττική θα μπορούσε να μην είχε συμβεί, αλλά μπορεί όμως να επαναληφθεί, οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε.
Τα δεδομένα αυτά θα πρέπει λογικά να εξεταστούν, να αποδοθούν οι ευθύνες εκεί που ανήκουν και να παρθούν άμεσα μέτρα για να μην επαναληφθούν ανάλογες τραγωδίες στο μέλλον:
1.Η προνοητικότητα και η ευθύνη. Οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν προειδοποιήσει εγκαίρως για μεγάλο κίνδυνο πυρκαγιάς – βαθμό επικινδυνότητας 4 στην κλίμακα του 5. Δεν φαίνεται να ελήφθησαν σοβαρά υπόψιν στην περιοχή του δράματος, όπου υπάρχει μικτή οικιστική και δασική ζώνη. Πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο, στην έναρξη της αντιπυρικής περιόδου (το Μάιο) η Πολιτική Προστασία εκπονεί σχέδια εκκένωσης οικισμών με ιδιαίτερη έμφαση στις μικτές περιοχές. Από αυτά τα σχέδια δεν εφαρμόσθηκε τίποτε στην πράξη.
2.Η αντίληψη των προτεραιοτήτων. Λίγο πριν από το ξέσπασμα της φωτιάς στην Καλλιτεχνούπολη, απ’ όπου ξέφυγε για να κατακάψει τα πάντα σε μια ανεξέλεγκτη πορεία χιλιομέτρων, οι πυροσβεστικές δυνάμεις είχαν κληθεί να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη φωτιά στην Κινέττα. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις συγκεντρώθηκαν στην αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι προκειμένου να ελεγχθεί η φωτιά στην Κινέττα, κινητοποιήθηκαν αεροσκάφη και από τη Θεσσαλονίκη.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αποδυναμωθούν οι δυνάμεις επιφυλακής στις υπόλοιπες περιοχές της Αττικής, που όμως, ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς ήταν εξαιρετικά υψηλός.
3.Ο τρόπος της διαχείρισης των δυνάμεων. Όπως ακριβώς είχε συμβεί και στη μεγάλη πυρκαγιά στη Ζαχάρω το 2007, η διαχείριση γων πυροσβεστικών δυνάμεων έπαιξε καταλυτικό ρόλο για να ξεφύγει η φωτιά στην Ανατολική Αττική.
Το 2007, της φωτιάς στη Ζαχάρω είχε προηγηθεί μεγάλη πυρκαγιά στη Μάνη, όπου επίσης υπήρχαν θύματα. Αυτό που επισημαίνουν αξιωματικοί της Πυροσβεστικής, είναι ότι από τη στιγμή που τα μέσα είναι πενιχρά παίζει σημαντικό ρόλο η διαχείρισή τους. Υπενθυμίζεται ότι οι πυροσβέστες, μάλιστα, πολύ πρόσφατα είχαν καταγράψει τις ελλείψεις και είχαν απευθύνει δραματικό SOS στην ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
4.Η αρχική υποτίμηση του κινδύνου.Όλα δείχνουν ότι η φωτιά στην Καλλιτεχνούπολη, υποτιμήθηκε: Παρά το γεγονός ότι στην περιοχή έπνεαν άνεμοι με ταχύτητα 70 – 80 χιλιομέτρων και με ριπές που ξεπερνούσαν ακόμη και τα 100 χιλιόμετρα, εντούτοις η αντίδραση ήταν αργή.
5.Η αδυναμία σχεδιασμού αντιπυρικής ζώνης. Η μεγάλη μάχη χάθηκε στη λεωφόρο Μαραθώνος. Η φωτιά μέσα σε περίπου μισή ώρα από το ξέσπασμά της στην περιοχή Νταού Πεντέλης, όπου έκαψε σπίτια, είχε φτάσει στη λεωφόρο Μαραθώνος. Εκεί, στο 17ο χιλιόμετρο της κλασικής μαραθώνιας διαδρομής, ο έλεγχος της φωτιάς χάθηκε: Όπως λένε έμπειροι δασολόγοι , τη φωτιά δεν την κυνηγάς, βλέπεις την κίνησή της και την περιμένεις δημιουργώντας αντιπυρικές ζώνες.
Η λεωφόρος Μαραθώνος αποτελεί μια δυνάμει αντιπυρική ζώνη. Εάν οι δυνάμεις είχαν παραταχθεί εκεί ώστε να μην περάσει η φωτιά απέναντι, για να φθάσει στο Μάτι και να καταλήξει σε μια φονική διαδρομή στη θάλασσα, ενδεχομένως η τραγωδία να είχε περιορισθεί ή και αποφευχθεί. Όμως, η λεωφόρος έμεινε ανοιχτή για την κυκλοφορία και οι δυνάμεις κινούνταν χωρίς σχεδιασμό.
6.Ο (μη) συντονισμός των συναρμοδίων υπηρεσιών. Την ώρα που η φωτιά βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, με τους πολίτες να αναζητούν διεξόδους διαφυγής, ο κρατικός μηχανισμός αποδείχθηκε ότι αιφνιδιάστηκε. Το πρώτο διάστημα από το ξέσπασμα της φωτιάς στην Ανατολική Αττική τα μηνύματα ήταν καθησυχαστικά, ότι, δηλαδή, ήταν θέμα λίγου χρόνου να «πιαστεί» η φωτιά.
Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος, κυρίως για την ενημέρωση των πολιτών και τη διευκόλυνση της απομάκρυνσής τους από τα σημεία που βρέθηκαν στο επίκεντρο της πύρινης λαίλαπας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυκλοφορία συνεχιζόταν σε δρόμους που είχε φτάσει η φωτιά, με αποτέλεσμα άνθρωποι να χαθούν ή να τραυματισθούν μέσα ή δίπλα στα αυτοκίνητά τους.
Όπως προκύπτει από υπεύθυνες μαρτυρίες πολιτών, οι αρμόδιοι που θεωρητικά έπρεπε να κατευθύνουν τους κατοίκους δεν είχαν σαφή και πλήρη εικόνα του τί συνέβαινε και ποιες ήταν οι ασφαλείς οδοί διαφυγής.
7.Η (και πάλι) απούσα Περιφέρεια. Σε ό,τι αφορά το συντονισμό των δράσεων για την αντιμετώπιση των πρώτων αναγκών των πληγέντων η Περιφέρεια ήταν και πάλι απούσα. Η πρώτη «εμφάνιση» της θεωρητικά αρμόδιας αρχής έγινε λίγο πριν από τη μία το μεσημέρι της Τρίτης, με μια ανακοίνωση για τη διανομή ειδών πρώτης ανάγκης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Μία παραίτηση ευαισθησίας και ευθύνης ζητούν τα θύματα της πύρινης λαίλαπας
