Σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή μπαίνει το πρόγραμμα ανάπτυξης των F-35, καθώς οι αρμόδιοι βουλευτές στην Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ έστειλαν ένα σαφές και ξεκάθαρο μήνυμα: ούτε σεντ για επιπλέον αεροσκάφη το 2022.
Μέχρι σήμερα, το Κογκρέσο φρόντιζε να αυξάνει τις ετήσιες παραγγελίες σε F-35: κατά το οικονομικό έτος 2020 αγοράστηκαν συνολικά 98 αεροσκάφη από τα 78 που είχαν αρχικά παραγγελθεί, ενώ το 2021 τα αρχικά 79 F-35 έγιναν 96, με επιπλέον επιβάρυνση ύψους 1,6 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, φαίνεται ότι η υπομονή των μελών του Κογκρέσου και η ανησυχία τους για τα διαρκώς αυξανόμενα κόστη του προγράμματος, σε συνδυασμό με τα διαρκή προβλήματα που το αεροσκάφος παρουσιάζει, έφθασαν στα όριά τους.
«Οι εύκολες μέρες έχουν παρέλθει»
Δύο κορυφαία στελέχη της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, οι Δημοκρατικοί Ντόναλντ Νόρκρος και Τζον Γκαραμέντι ξεκαθάρισαν χωρίς περιστροφές ότι έτσι όπως προχωρεί το πρόγραμμα δεν υπάρχει καμία περίπτωση οι παραγγελίες για το 2022 να αυξηθούν σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη. Μάλιστα ο Νόρκρος ήταν σαφής: «Αν το πρόγραμμα συνεχίζει να αποτυγχάνει να μειώσει τα πραγματικά και τα προβλεπόμενα κόστη, τότε ίσως πρέπει να επενδύσουμε σε άλλα, πιο οικονομικά προγράμματα».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Γκαραμέντι είπε ότι «το πρόγραμμα είναι εκτός προϋπολογισμού, αποτυγχάνει να παραδώσει υπεσχημένες δυνατότητες και τα ποσοστά επιχειρησιακής ικανότητας ούτε καν αγγίζουν τα κατώτατα όρια της υπηρεσίας. Μπορεί η λύση που προτείνει η βιομηχανία για την λύση αυτών των προβλημάτων να είναι να ρίξουμε κι άλλα χρήματα των φορολογουμένων σε αυτά, όμως δεν πρόκειται να συμβεί. Οι εύκολες μέρες έχουν παρέλθει».
Δυσφορία και στους Ρεπουμπλικάνους
Το εντυπωσιακό είναι ότι και η βουλευτής των Ρεπουμπλικάνων, επικεφαλής του κόμματος στην αρμόδια υποεπιτροπή, Βίκι Χάρτζλερ, αν και σημείωσε ότι το πρόγραμμα έχει κάνει κάποια πρόοδο, δεν δίστασε να ταχθεί υπέρ των ανησυχιών των συναδέλφων της για προβλήματα στις ικανότητες και την επιχειρησιακή δυνατότητα του αεροσκάφους, αλλά και στο κόστος του όλου προγράμματος. Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Επιτροπής, Άνταμ Σμιθ έχει αποκαλέσει το όλο πρόγραμμα ως «ποντικότρυπα» που καταναλώνει όλο και περισσότερα χρήματα.
Μάλιστα, ο Σμιθ επανήλθε την περασμένη Πέμπτη και, απαντώντας σε όσους θέλουν να τον ενημερώσουν για την αξία του προγράμματος και για τις δυνατότητες των πιθανών αντιπάλων των ΗΠΑ, ξεκαθάρισε ότι «με ωριαίο κόστος πτήσης 38.000 δολάρια και με επιχειρησιακή ετοιμότητα κάτω του 50% και με κινητήρα που μετά το 2030 θα είναι πολύ δύσκολο να επισκευαστεί, οπότε θα έχουμε λιγότερα αεροπλάνα στη διάθεσή μας, νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι καλύτερο».
Νέα προβλήματα
Στον σχεδόν ατελείωτο κατάλογο προβλημάτων των F-35, πρόσφατα προστέθηκαν κι άλλα, τα οποία μόνο ασήμαντα δεν μπορεί κάποιος να τα χαρακτηρίσει. Κατ’ αρχάς, υπάρχει έλλειψη στους κινητήρες των αεροσκάφών. Επίσης, οι ειδικοί εκτιμούν ότι το κόστος συντήρησης των μαχητικών, αν δεν μειωθεί σημαντικά μέσα στο επόμενο διάστημα, μεσοπρόθεσμα κινδυνεύει να γίνει μη βιώσιμο. Και όλα αυτά χωρίς καν να μπουν στη συνάρτηση οι αναβαθμίσεις στο λογισμικό και σε παλιότερα αεροσκάφη, οι οποίες επίσης καθυστερούν και έχουν βγει εκτός χρονοδιαγράμματος.
