Όταν το 2019 οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αποβάλλουν την Τουρκία από το πρόγραμμα του λεγόμενου «Joint Strike Fighter» (δηλαδή, του προγράμματος παραγωγής το stealth μαχητικού 5ης γενιάς F-35), στην Ουάσινγκτον επικράτησε έντονος προβληματισμός πριν ληφθεί η απόφαση αυτή.
Οι λόγοι ήταν δύο: από τη μία η Τουρκία θα αγόραζε 100 από τα υπερσύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη, αριθμός διόλου ευκαταφρόνητος, και από την άλλη, η αμυντική βιομηχανία της χώρας συμμετείχε στην παραγωγή τους, κατασκευάζοντας συγκεκριμένα εξαρτήματα για το αεροσκάφος, οπότε η αποβολή της από το πρόγραμμα θα προκαλούσε προβλήματα πρακτικής φύσεως και (επιπλέον) καθυστερήσεις.
Μείζονα αποκάλυψη
Όλα αυτά αποτελούν πλέον ιστορία, η Τουρκία στο ορατό μέλλον δεν προβλέπεται να αποκτήσει F-35 και η Ελλάδα ετοιμάζεται να μπει και αυτή στη… σειρά για την αγορά των μαχητικών 5ης γενιάς, καθώς η Αθήνα έχει στείλει επίσημο αίτημα στην αμερικανική κυβέρνηση για την απόκτηση 20+20 αεροσκαφών. Η απάντηση της Ουάσινγκτον αναμένεται τον Μάρτιο και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το πρώτο μαχητικό αναμένεται να παραδοθεί το 2028.
Ωστόσο, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της κατασκευάστριας εταιρείας, Lockheed Martin, o oποίος βρίσκεται στην Ελλάδα, τόσο για την τελετή παράδοσης των αναβαθμισμένων σε έκδοση VIPER ελληνικών F-16, όσο και για διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση έκανε μια αποκάλυψη, η οποία μπορεί να σημαίνει πάρα πολλά για το ρόλο της χώρας μέσα στα επόμενα χρόνια.
Συμμετοχή στην παραγωγή
Συγκεκριμένα, ο Γκρέγκορι Ούλμερ δήλωσε ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα παραγωγής των F-35, λέγοντας ότι η συμμετοχή αυτή θα μπορούσε να αφορά στον τομέα της συντήρησης των αεροσκαφών, αλλά και σε αυτή καθαυτή την παραγωγή, για παράδειγμα, εξαρτημάτων του κινητήρα ή της ατράκτου, δηλαδή, ένα ρόλο που μέχρι την αποβολή της χώρας από το πρόγραμμα, λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400, επιτελούσε η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας.
Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν εξαιρετικά σημαντική για την Ελλάδα καθώς:
- πρώτον, θα την έκανε συμμέτοχο χώρα στο τεράστιο πρόγραμμα «JSF», με όλα τα πλεονεκτήματα που αυτό θα εμπεριείχε για την ελληνική αμυντική βιομηχανία,
- δεύτερον, θα ενίσχυε και θα επέκτεινε το ρόλο της χώρας μας, όχι μόνο στο ΝΑΤΟ και και ευρύτερα στην περιοχή και
- τρίτον, θα ενίσχυε ακόμα περισσότερο το οικονομικό status της χώρας, καθώς θα συμμετείχε σε ένα πραγματικά μείζον πρόγραμμα.
«Ιπτάμενο στρατηγείο»
Κατά τα λοιπά, ο κ. Ούλμερ δεν εφείσθη κοπλιμέντων για το F-35, λέγοντας ότι σχεδιάστηκε για να λειτουργεί ως «ιπτάμενο στρατηγείο» και να συντονίζει όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις, συνθέτοντας ένα ενιαίο πεδίο επιχειρήσεων. «Το αεροσκάφος επικοινωνεί με άλλα F-35 καθώς και με άλλα αντικείμενα στο πεδίο της μάχης, σε αέρα, θάλασσα, ξηρά, διάστημα και τον κυβερνοχώρο», τόνισε.
«Αντιλαμβάνεται το περιβάλλον απειλών, ορίζει τις δυνατότητες που υπάρχουν σε σχέση με την απειλή και οργανώνει τον τρόπο με την οποία θα την εξουδετερώσει», δήλωσε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Lockheed Martin, υπογραμμίζοντας ότι το μαχητικό θα λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής ισχύος για την Πολεμική Αεροπορία, χάρη στη δυνατότητά του να ανταλλάσει πληροφορίες με τα F-16 Viper και τα Rafale.
Η πιο εξελιγμένη έκδοση
Επίσης, υποστήριξε ότι ο σχεδιασμός του μαχητικού το καθιστά ιδανικό για το περίπλοκο νησιωτικό περιβάλλον του Αιγαίου. Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ.Ούλμερ, εάν ένα F-35 πετάει εντός οπτικής επαφής ενός άλλου F-35, τότε ό,τι βλέπει το ένα μαχητικό βλέπει και το άλλο. «Θα είναι τρομερά αποτελεσματικό σε ένα νησιωτικό περιβάλλον», εκτίμησε.
Τέλος, εξήγησε ότι η Ελλάδα θα αποκτήσει την πιο σύγχρονη εκδοχή του stealth μαχητικού, που θα ενσωματώνει όλες τις τελευταίες αναβαθμίσεις. Η Ελλάδα θα αποκτήσει την έκδοση TR-3 και θα διαθέτει λογισμικό Block 4, τα οποία προσφέρουν βελτιωμένες επικοινωνίες, βελτιωμένα ραντάρ, ακόμα πιο ισχυρό data fusion (σ.σ. η διαδικασία συγκεντρωσης δεδομένων από πολλές πηγές, ανάλυσής τους και χρήσης τους στο πεδίο) καθώς και εξελιγμένο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου.
Οι διαβουλεύσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας για τα μαχητικά F-35 αφορούν τη διευθέτηση εκκρεμοτήτων για το τέλος του προγράμματος στην Τουρκία, σημειώνει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχετικά με τον δεύτερο γύρο των συνομιλίων που πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιανουαρίου στην Ουάσιγκτον.
- Αργά χθες το βράδι (ώρα Ελλάδος) ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νεντ Πράις, απαντώντας σε ερώτηση της ιστοσελίδας Hellas Journal, σχετικά με τον δεύτερο γύρο των συνομιλίων ΗΠΑ -Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιανουαρίου στην Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι: “οι διαβουλεύσεις για τα μαχητικά F-35 αφορούν τη διευθέτηση εκκρεμοτήτων για το τέλος του προγράμματος στην Τουρκία. Και εξήγησε ότι οι δύο πλευρές συνομιλούν για να κλείσουν σταδιακά τα θέματα που έχουν προκύψει λόγω της αποπομπής της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35.
