Σε μια βαλτώδη περιοχή λίγο έξω από το Γκρόνινγκεν της βόρειας Ολλανδίας βρίσκεται το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ωστόσο, παρά τις έκτακτες συνθήκες που επικρατούν στη «γηραιά ήπειρο», η Ολλανδία αρνείται να το αξιοποιήσει.
Το Γκρόνινγκεν αποτέλεσε τον βασικό πυλώνα στην αλυσίδα εφοδιασμού φυσικού αερίου της Ευρώπης από το 1963. Ακόμη και μετά από μισό αιώνα, εξακολουθούν να υπάρχουν περίπου 450 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα εξαγώγιμου αερίου σε αποθέματα — αξίας περίπου 1 τρισ. δολαρίων. Όμως το πιο σημαντικό είναι πως υπάρχει περιθώριο άντλησης περίπου 50 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως περισσότερο σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, σύμφωνα με τη Shell Plc, έναν από τους δύο μεγάλους εταίρους που έχουν αναλάβει τη διαχείρισή του.
«Μόνο αν όλα πάνε στραβά»
Ωστόσο, οι αρχές της Ολλανδίας έχουν αποφασίσει ότι το κοίτασμα οδεύει προς κλείσιμο και απορρίπτουν τις εκκλήσεις για αύξηση της παραγωγής. Ο λόγος; Οι γεωτρήσεις οδήγησαν σε επαναλαμβανόμενους σεισμούς και οι Ολλανδοί αξιωματούχοι φοβούνται για τις αντιδράσεις των κατοίκων. Ο αρμόδιος υπουργός, Χανς Φάιλμπριφ, λέει ότι είναι επικίνδυνο να συνεχίσουν οι εξορύξεις, αλλά η χώρα δεν μπορεί να αγνοήσει τα δεινά που συμβαίνουν στην Ευρώπη. Η έλλειψη φυσικού αερίου «θα μπορούσε να μας αναγκάσει να λάβουμε αυτή την απόφαση», λέει, προσθέτοντας ότι θα μπορούσε να αποτελέσει ζήτημα ασφάλειας εάν τα νοσοκομεία, τα σχολεία και τα σπίτια δεν έχουν επαρκή θέρμανση.
Ο Επίτροπος για την εσωτερική αγορά της ΕΕ Τιερί Μπρετόν είπε πρόσφατα ότι η Ολλανδία θα πρέπει να επανεξετάσει την απόφασή της να κλείσει το Γκρόνινγκεν με τον Φάιλμπριφ να έχει πιεστεί και από ομολόγους του από άλλα κράτη της ΕΕ, αλλά η χώρα κρατά την ίδια στάση προς το παρόν. Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δεν έχει αποκλείσει εντελώς το ενδεχόμενο χρήσης του Γκρόνινγκεν για την ενίσχυση των προμηθειών σε φυσικό αέριο, αλλά τόνίζει ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί «μόνο σε μια ακραία περίπτωση, εάν όλα πάνε στραβά», υποστηρίζοντας ότι δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή.
Ζημιές και κατεδαφίσεις κτιρίων
Στο Γκρόνινγκεν καταγράφηκαν οι πρώτες σεισμικές δονήσεις το 1986. Από τότε, έχουν σημειωθεί εκατοντάδες άλλοι. Αν και οι περισσότερες είναι μη ανιχνεύσιμες, ένας σεισμός μεγέθους 3,6 της κλίμακας Ρίχτερ που έπληξε την περιοχή το 2012, έφερε χιλιάδες αξιώσεις για υλικές ζημιές. Από το 2014, η ολλανδική κυβέρνηση έθεσε αυστηρότερα όρια στην παραγωγή και η παραγωγή μειώθηκε από 54 δισ. κυβικά μέτρα το 2013 σε περίπου 4,5 δισ. κυβικά μέτρα φέτος. Από τα περίπου 327.000 σπίτια στην περιοχή, τουλάχιστον 127.000 έχουν αναφέρει ζημιές και περισσότερα από 3.300 έχουν κατεδαφιστεί από το 2012 επειδή κρίθηκαν ακατάλληλα.
Στο πλαίσιο αυτό, Ολλανδοί αξιωματούχοι έχουν υπογραμμίσει ότι εάν η Γερμανία χρειάζεται περισσότερη ενέργεια, μια ασφαλέστερη επιλογή θα ήταν να παρατείνει περαιτέρω τη διάρκεια ζωής των πυρηνικών της σταθμών. Η Γερμανία άφησε ανοιχτό «παράθυρο» σε μια τέτοια κίνηση, η οποία θα ήταν μια ανατροπή εάν τεθεί σε εφαρμογή. Η κυβέρνηση είπε τον περασμένο μήνα ότι δύο εγκαταστάσεις που πρόκειται να κλείσουν θα είναι διαθέσιμες μετά το τρέχον έτος εάν χρειαστεί.
