Στην ΕΕ υπάρχει μια παραλλαγή μιας φράσης που αναφέρεται στις ΗΠΑ: όταν η Γερμανία συναχώνεται, η Ευρώπη «σηκώνει» πυρετό. Μόνο που, στην παρούσα συγκυρία, η Γερμανία είναι αυτή που έχει… πυρετό και μάλιστα σοβαρό.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας ανέβαλε, πιθανότατα για το νέο έτος, την προγραμματισμένη για την ερχόμενη εβδομάδα ψήφιση του προϋπολογισμού του 2024, παραδεχόμενη εμμέσως το αδιέξοδο που έχει προκληθεί μετά την απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου να κρίνει αντισυνταγματική τη διοχέτευση 60 δισεκατομμυρίων ευρώ από την έκτακτη βοήθεια για την πανδημία, στο Ταμείο για το Κλίμα και τον Μετασχηματισμό.
«Ασφάλεια σχεδιασμού»
«Χθες η Επιτροπή Προϋπολογισμού της Bundestag πραγματοποίησε ακρόαση εμπειρογνωμόνων σχετικά με τις επιπτώσεις της απόφασης του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου για τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 2021. Ως επικεφαλής των κοινοβουλευτικών ομάδων των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού, πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο να λάβουμε προσεκτικά υπ’ όψιν αυτή την αξιολόγηση κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2024», ανέφεραν τα κόμματα της «συγκυβέρνησης-φανάρι».
«Ως εκ τούτου, δεν θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα η συζήτηση, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί. Σκοπός μας είναι να συζητήσουμε γρήγορα τον προϋπολογισμό, αλλά και με την απαραίτητη προσοχή ώστε να υπάρχει ασφάλεια σχεδιασμού», υπογράμμισαν σε ανακοίνωσή τους οι επικεφαλής των Κ.Ο. του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), των Πρασίνων και του Κόμματος των Φιλελευθέρων (FDP), χωρίς να διευκρινίζουν εάν η ψήφιση του προϋπολογισμού θα ολοκληρωθεί εντός του έτους.
Συμφωνούν οι Χριστιανοδημοκράτες
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, η επόμενη εβδομάδα θα ήταν «εβδομάδα προϋπολογισμού» και η απόφαση για την ακύρωσή της θεωρείται εξαιρετικά ασυνήθιστη. Η απόφαση ωστόσο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, σημαίνει ότι 37 δισ. ευρώ τα οποία έχουν ήδη καταβληθεί, στην πραγματικότητα δεν ήταν διαθέσιμα. Εάν στην αρχή του 2024 δεν υπάρχει επισήμως προϋπολογισμός, οι μόνες δαπάνες που είναι εφικτές είναι οι απαραίτητες για τη διατήρηση της διοίκησης και την εκπλήρωση των νομικών της υποχρεώσεων. Βέβαια, το ΥΠΟΙΚ μπορεί να εξουσιοδοτήσει τα υπουργεία να χρησιμοποιούν κάθε μήνα συγκεκριμένο ποσοστό των κονδυλίων από τον μη εγκεκριμένο ακόμη προϋπολογισμό.
Την απόφαση για αναβολή θεωρεί ορθή και η κεντροδεξιά Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU). Ο αντιπρόεδρος της Κ.Ο. της, Ματίας Μίντελμπεργκ, δήλωσε ότι απαιτήθηκε πολύς χρόνος, «αλλά τώρα η κυβέρνηση αντελήφθη επιτέλους πόσο εκτεταμένες είναι στην πράξη οι συνέπειες της ετυμηγορίας» του Συνταγματικού Δικαστηρίου. «Η κυβέρνηση επρόκειτο να ψηφίσει άλλον έναν αντισυνταγματικό προϋπολογισμό», πρόσθεσε ο κ. Μίντελμπεργκ, τονίζοντας πάντως ότι ο προϋπολογισμός θα πρέπει παρόλα αυτά να έχει ψηφιστεί πριν από το τέλος του έτους.
Βαθύτερο πρόβλημα
Ωστόσο, το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο από μια απλή καθυστέρηση στην ψήφιση του νέου προϋπολογισμού. Η οικονομία της Γερμανίας, ειδικά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και το τέλος του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου, «σέρνεται» και η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου μπορεί να έχει συνέπειες και για άλλα ειδικά «ταμεία» που η χώρα έχει δημιουργήσει για να απαλύνει το ενεργειακό κόστος για τους πολίτες και για να χρηματοδοτήσει φιλόδοξα σχέδια για την πράσινη μετάβαση και την ανάπτυξη της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας, σε μια προσπάθεια να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη.
Και, φυσικά, μέσα σε όλα, η δικαστική απόφασε έφερε ξανά στην επιφάνεια το ζήτημα του «φρένου χρέους», δηλαδή, της συνταγματικής υποχρέωσης των κυβερνήσεων της χώρας να ξεπεράσουν το όριο του 0,35% του ΑΕΠ της Γερμανίας ως ομοσπονδιακό έλλειμμα, με μόνες εξαιρέσεις τις περιόδους σοβαρής κρίσης ή άμεσης ανάγκης. Ο φιλελεύθερος ΥΠΟΙΚ Κρίστιαν Λίντνερ απέκλεισε κατηγορηματικά οιαδήποτε αύξηση της φορολογίας, ο Πράσινος αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, απέκλεισε περικοπές και ο Σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, καλείται να… τετραγωνίσει τον κύκλο.
