Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ ανέμενε ότι, αν ο πόλεμος γινόταν ποτέ θερμός, θα έπρεπε να συνοδεύει φορτηγά πλοία στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό, προκειμένου να συντηρεί τον απαιτητικό σε πόρους αγώνα της Αμερικής κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό σήμαινε φρεγάτες, δεκάδες από αυτές. Αυτά τα καλά οπλισμένα αλλά φθηνά πλοία υποτίθεται ότι θα εκτελούσαν την κουραστική, άχαρη και συχνά επικίνδυνη δουλειά της καθοδήγησης μεγάλων, αργών και ευάλωτων πλοίων μέσα από ύδατα γεμάτα σοβιετικά υποβρύχια. Θα ήταν απασχολημένα – και θα είχαν απώλειες. Αλλά η σκληρή δουλειά και η θυσία των πληρωμάτων τους θα διατηρούσαν τις προμήθειες που θα κέρδιζαν τον πόλεμο.
Όταν τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος, οι φρεγάτες εξαφανίστηκαν γρήγορα – θύματα της περικοπής του κόστους σε καιρό ειρήνης και της αισιοδοξίας ότι ένας παγκόσμιος πόλεμος ήταν ελάχιστα πιθανός. Αυτή η αισιόδοξη οπτική εξαφανίστηκε απότομα τον Φεβρουάριο του 2014, όταν ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν στην χερσόνησο της Κριμαίας. Τον ίδιο μήνα, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ ανακοίνωσε ένα νέο πρόγραμμα φρεγατών για έναν νέο ψυχρό πόλεμο.
Ποιο χρονοδιάγραμμα;…
Το τρέχον σχέδιο προβλέπει τη ναυπήγηση 58 από τα οπλισμένα με όπλα και πυραύλους πλοία, τα οποία φέρουν επίσης ελικόπτερα για την παρακολούθηση εχθρικών υποβρυχίων. Δέκα χρόνια αργότερα, οι Ρώσοι έχουν καταλάβει σημαντικές εκτάσεις στην ανατολική Ουκρανία και οι εντάσεις αυξάνονται στον δυτικό Ειρηνικό, αλλά ούτε μία από τις νέες φρεγάτες κλάσης Constellation δεν έχει πέσει στο νερό. Και οι καθυστερήσεις συνεχίζονται.
Κατά τη διάρκεια μιας επισκόπησης των ναυπηγικών προγραμμάτων που διέταξε τον Ιανουάριο ο υπουργός Ναυτικού των ΗΠΑ Κάρλος Ντελ Τόρο, οι επιθεωρητές ανακάλυψαν ότι το ναυπηγείο που κατασκευάζει τα πρώτα τέσσερα από τα πλοία των 496 ποδών, αξίας 1 δισε. δολαρίων – η Fincantieri στο Ουισκόνσιν – είναι έως και τρία χρόνια πίσω από το χρονοδιάγραμμα. Είναι πιθανό το πρώτο πλοίο να μην τεθεί σε λειτουργία πριν από το 2029, 15 ολόκληρα χρόνια αφότου το Ναυτικό αναγνώρισε την ανάγκη για νέα κλάση φρεγατών.
Αυτό είναι πρόβλημα. Εάν οι ΗΠΑ πάνε σε πόλεμο με τη Ρωσία ή την Κίνα πριν από το 2029, δεν θα έχουν φρεγάτες για να συνοδεύουν πλοία στους δύο ωκεανούς. Θα πρέπει να αναθέσει το έργο αυτό σε αντιτορπιλικά 510 ποδών, αξίας 2 δισ. δολαρίων, από τα οποία μόνο 73 υπάρχουν σήμερα στον στόλο – και από τα οποία εξαρτάται επίσης το Ναυτικό για να συνοδεύουν αεροπλανοφόρα, να καταρρίπτουν βαλλιστικούς πυραύλους και να εκτοξεύουν πυραύλους κρουζ εναντίον εχθρικών στόχων στην ξηρά.
Προειδοποιήσεις
Το 2018, το Ναυτικό προειδοποιούσε τους διοικητές των ναυτιλιακών πλοίων ότι δεν θα πρέπει να υπολογίζουν σε κανένα αντιτορπιλικό που θα είναι διαθέσιμο για συνοδεία κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου πολέμου. “Το Πολεμικό Ναυτικό ήταν αρκετά ειλικρινές με τη Στρατιωτική Διοίκηση Μεταφορών ότι πιθανώς δεν θα έχουν αρκετά πλοία για να μας συνοδεύσουν“, δήλωσε ο Μαρκ Μπάζμπι, υποναύαρχος ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού, που στη συνέχεια ήταν επικεφαλής της Ναυτιλιακής Διοίκησης του Υπουργείου Μεταφορών των ΗΠΑ.
“Είστε μόνοι σας- πηγαίνετε γρήγορα, μείνετε ήσυχοι“, θυμάται ο Μπάζμπι ότι είπαν αξιωματούχοι του Ναυτικού. Οι φρεγάτες υποτίθεται ότι θα έλυναν αυτό το πρόβλημα. Και μπορεί ακόμα να το κάνουν – απλά όχι σύντομα. Βέβαια, η έλλειψη πλοίων συνοδείας μεσαίου μεγέθους δεν είναι αποκλειστικά αμερικανικό πρόβλημα. Το Βασιλικό Ναυτικό έχει επίσης έλλειψη φρεγατών, όπως και πολλοί ευρωπαϊκοί στόλοι. Αλλά μόνοι οι ΗΠΑ έχουν τους πόρους για να δημιουργήσουν γρήγορα μια μεγάλη νέα δύναμη συνοδείας.
Στην πράξη, ωστόσο, η ναυπηγική βιομηχανία του αμερικανικού ναυτικού βρίσκεται στη δίνη μιας απελπιστικής κρίσης εργατικού δυναμικού που ξεκίνησε με τις διαταραχές της πανδημίας του SARS-CoV-2 και έχει επιδεινωθεί καθώς οι μεγάλες βιομηχανίες ανταγωνίζονται για εξειδικευμένους εργαζόμενους. O Ντελ Τόρο διαπίστωσε ότι αρκετά από τα επτά μεγάλα ναυπηγεία του ναυπηγικού τομέα – Bath Iron Works στο Μέιν, Electric Boat στο Κονέκτικατ, Newport News στη Βιρτζίνια, Austal στην Αλαμπάμα, Huntington Ingalls στο Μισισιπή, NASSCO στην Καλιφόρνια και Fincantieri – βρίσκονται χρόνια πίσω από το χρονοδιάγραμμα σε σημαντικά προγράμματα πλοίων.
Ελπίδα…
Όμως, οι καθυστερήσεις στις φρεγάτες είναι από τις χειρότερες. Η Fincantieri είναι ένα από τα νεότερα ναυπηγεία και συνεπώς ένα από τα λιγότερο έμπειρα. Έχει χάσει εργαζόμενους ακόμη πιο γρήγορα από ό,τι τα άλλα ναυπηγεία. Ο υποναύαρχος Τζέιμς Ντάουνι, ειδικός βοηθός των ηγετών του Ναυτικού, ο οποίος συμμετείχε στην αξιολόγηση του Ντελ Τόρο, δήλωσε ότι το Ναυτικό έχει ζητήσει αναδιοργάνωση της ηγεσίας του προγράμματος στο ναυπηγείο φρεγατών.
Όμως, η αντικατάσταση της ηγεσίας δεν θα διορθώσει το βασικό πρόβλημα του ναυπηγείου: την έλλειψη εργατικού δυναμικού που είναι τόσο σοβαρή που το Ναυτικό σχεδιάζει να παραγγείλει μόλις έξι νέα πολεμικά πλοία το 2025 – τα μισά από αυτά που συνήθως παραγγέλνει – προκειμένου να δώσει στην ευρύτερη ναυπηγική βιομηχανία κάποια ανάσα. Ενώ περιμένει, χρόνο με το χρόνο, για νέες φρεγάτες που χρειάζεται για περισσότερο από μια δεκαετία, το Ναυτικό μπορεί μόνο να ελπίζει.
Να ελπίζει ότι δεν θα ξεσπάσει ένας μεγάλος πόλεμος τα επόμενα πέντε χρόνια. Και να ελπίζει ότι, αν ξεσπάσει ένας μεγάλος πόλεμος, τα ευάλωτα φορτηγά πλοία θα μπορούν με κάποιο τρόπο να διασχίσουν με ασφάλεια τα γεμάτα υποβρύχια νερά των ωκεανών χωρίς κάποια συνοδεία. Ωστόσο, η ελπίδα δεν είναι και πολύ καλό σχέδιο…
