Αν προσπαθήσει κανείς να θυμηθεί τι του συνέβαινε το 2010 και τι ακολούθησε μέχρι να φτάσουμε στο κατώφλι του 2020, μπορεί να ζαλιστεί. Ηταν πολύ πυκνός ο χρόνος, ήταν αλλεπάλληλες οι αλλαγές, συχνά τραυματικές, ήταν φοβερή η ένταση. Επειδή η προσωπική μας διαδρομή μπλέχτηκε με την εθνική μοίρα, τα ταραγμένα χρόνια των μνημονίων έγιναν μια δύσκολη φάση της ζωής μας, μια περίοδος που δεν θα ξεχάσουμε όσο κι αν προσπαθήσουμε να την απωθήσουμε. Γιατί συνέπεσε με ανατροπές, απώλειες, ματαιώσεις και ένα οριστικό βίωμα συμφιλίωσης με την αβεβαιότητα.
Ξαφνικά έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι μας. Η σιγουριά μας για τη γραμμική εξέλιξη της ευημερίας μας, μια πορεία προς τα πάνω εφόσον γίνεται η αναγκαία προσπάθεια, κατεδαφίστηκε. Ολα όσα ξέραμε για την εργασιακή ασφάλεια, την κοινωνική πρόνοια, το συνταξιοδοτικό μας μέλλον, έπαψαν να ισχύουν. Οι τυχεροί αναγκάστηκαν να ζήσουν με λιγότερα, οι άλλοι με το τίποτα.
Ηταν μεγάλη η κούραση της δεκαετίας. Κάποιοι δεν την άντεξαν, εξοντώθηκαν. Αλλοι γέρασαν πριν από την ώρα τους, μερικοί αρρώστησαν, οι περισσότεροι ανάλωσαν όση ενέργεια είχαν για να την βγάλουν καθαρή και εξουθενώθηκαν. Απολύσεις, περικοπές, χωρισμοί, πένθη, αδιέξοδα – όλα μπερδεμένα σε ένα κουβάρι φτιαγμένο από τα πέπλα της ιστορίας και το ύφασμα των ρούχων του καθένα μας χωριστά.
Ζήσαμε δέκα χρόνια που είχαν το βάρος ενός αιώνα. Το ένα μνημόνιο διαδεχόταν το άλλο, το ένα κόμμα πέθαινε μετά το άλλο, η μία ελπίδα διαψευδόταν μετά την άλλη, η μία πτώση βιοτικού επιπέδου ακολουθούσε την άλλη. Τοξικότητα, διχασμός, ακρότητες, σήψη. Κάποια στιγμή πιάσαμε πάτο κι αρχίσαμε να σηκωνόμαστε, να ανεβαίνουμε προς το στόμιο του μαύρου πηγαδιού.
Πλησιάζοντας στο φως έχουμε όλοι τους λόγους μας να κοιτάξουμε πίσω, προς το 2010 και να δούμε ποιοι είμασταν τότε. Μπορεί να μην είχαμε πάρει διαζύγιο ή να μην είχαμε κάνει παιδί, να μην είχαμε αλλάξει δουλειά και να μην είχαμε πουλήσει κάποιοι ακίνητο, ίσως να είχαμε καταθέσεις και ένα καλύτερο αυτοκίνητο, μάλλον θα κάναμε περισσότερες μέρες διακοπές το καλοκαίρι. Και σίγουρα δεν θα ξεχάσουμε πού ήμασταν όταν ακούσαμε το διάγγελμα του ΓΑΠ στο Καστελόριζο και τι κάναμε το βράδυ του δημοψηφίσματος.
