Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε χθες τρία παράλληλα μηνύματα, καθόλου τυχαία: το ένα είχε ως διπλό αποδέκτη την Αγκυρα και το Βερολίνο, και τα άλλα δύο αφορούσαν πρωτίστως την γερμανική καγκελαρία και δευτερευόντως συνολικά την Ευρωπαϊκή Ενωση.
- Προς την Αγκυρα και το Βερολίνο – ο πρωθυπουργός διαμήνυσε ότι «δεν είμαι αφελής, θέλω να διαπιστώσω συνέπεια από την πλευρά της Τουρκίας». Για να προσθέσει με νόημα ότι “οι διερευνητικές επαφές δεν μπορεί να είναι ένας περισπασμός για να αποφύγει η Τουρκία την συζήτηση στη ευρωπαϊκή σύνοδο του Μαρτίου”.
- Προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και προς την Γερμανία, επεσήμανε ότι «η απειλή των κυρώσεων κατά της Τουρκίας θα πρέπει να είναι αξιόπιστη, ειδάλλως δεν θα λειτουργήσει». «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ισχυροποιηθεί γεωπολιτικά», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
- Kαι, ειδικά και αποκλειστικά προς το Βερολίνο, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι κανείς «δεν μπορεί να έχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Η Γερμανία σχεδιάζει να εξάγει επιθετικά υποβρύχια στην Τουρκία. Αυτό είναι ένα ζήτημα που μας ανησυχεί», είπε.
Η επιτάχυνση του δεύτερου γύρου των διερευνητικών
Και τα τρία αυτά μηνύματα εξηγούν κατ’ αρχάς την επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης, την οποία επίσης επιβεβαίωσε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, να προσδιορίσει χρονικά τον επόμενο γύρο των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία στα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου.
Η Αθήνα, με την κίνηση αυτή, καθιστά σαφές σε όλους τους εμπλεκόμενους – και ενδιαφερόμενους – πως δεν προτίθεται να αφήσει τις διερευνητικές συνομιλίες να εκκρεμούν έως την σύνοδο κορυφής της 25ης Μαρτίου και να αξιοποιηθούν ως άλλοθι από την Τουρκία, και ενδεχομένως και από την Γερμανία, προκειμένου να ακυρωθεί εκ νέου η συζήτηση για τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Αγκυρας.
Σε δεύτερο επίπεδο, στην Αθήνα υπάρχει σαφής ενόχληση για την τροπή που παίρνει η γερμανική διαμεσολάβηση στα ελληνοτουρκικά – μια διαιτησία “που γέρνει”, κατά την χαρακτηριστική έκφραση διπλωματικής πηγής.
Η πώληση των γερμανικών υποβρυχίων στην Τουρκία
Η ενόχληση αυτή έγινε ακόμη πιο έντονη, μετά το κάθετο “όχι” του Βερολίνου στο ελληνικό αίτημα να παγώσει η πώληση των γερμανικών υποβρυχίων 214 στην Τουρκία. Ηταν ένα “όχι” που εκτιμήθηκε δεόντως από την τουρκική πλευρά, και τιμήθηκε με εγκώμια υπέρ του Βερολίνου από τον Χουλουσί Ακάρ μετά την συνάντησή του με την γερμανίδα ομολόγό του Ανεγκρέτ Κραμπ Κάρενμπάουερ: «Βλέπουμε ότι η Γερμανία ήταν όσο το δυνατόν πιο συνεπής και με αρχές. Ελπίζουμε ότι αυτή η προσέγγιση θα αποτελέσει παράδειγμα για άλλες χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ”, δήλωσε ο τούρκος υπουργός Αμυνας στον απόηχο της συνάντησης.
Εξ ου και ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν εύγλωττα, καίτοι διπλωματικά, αιχμηρός χθες προς το Βερολίνο κατά την παρέμβασή του στο διαδικτυακό συνέδριο Europe 21.
«Δεν μπορεί να έχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο”, είπε. “Η Γερμανία σχεδιάζει να εξάγει επιθετικά υποβρύχια στην Τουρκία. Αυτό είναι ένα ζήτημα που μας ανησυχεί. Προηγμένης τεχνολογίας επιθετικά υποβρύχια. Απλά θεωρώ πως υπάρχουν εργαλεία και μέσα που μπορούν να αξιοποιηθούν αν κάποια χώρα θέλει να επιδείξει ισχύ, γεωπολιτική ισχύ, και όχι απλώς να αποτελεί μια οικονομική δύναμη”.
Το μήνυμα Μητσοτάκη για τις ΗΠΑ
Εδώ, δε, έχει ενδιαφέρον και το ότι ο έλληνας πρωθυπουργός επέλεξε να αντιπαραβάλει την στάση της Γερμανίας με εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών στο ζήτημα των S-400:
«Εαν θέλεις να αποτελείς γεωπολιτική δύναμη“, τόνισε, “κάποιες φορές ίσως και να πρέπει να αποδεχτείς το γεγονός πως μπορεί να υποστείς και οικονομική ζημιά. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ αποφάσισαν να επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία. Αποφάσισαν να μην πουλήσουν F-35 στην Τουρκία. Αυτό είναι μεγάλο πλήγμα για τις ΗΠΑ και για τον αμυντικό τομέα των ΗΠΑ, αλλά αποφάσισαν να κινηθούν έτσι γιατί πίστευαν ότι αυτή είναι η σωστή κατεύθυνση. Δεν μπορούμε να δεχτούμε πως η Τουρκία αγόρασε και χρησιμοποιεί S-400 που κατασκευάζονται από τη Ρωσία και θα αγοράσει και αεροσκάφη F-35».
Η σύγκριση της αμερικανικής με την γερμανική στάση είναι προφανής, αλλά και στοχευμένη από την ελληνική πλευρά. Και πλην των άλλων, μπορεί να έχει κι ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης, ως προς τις εναλλακτικές γεωπολιτικών, οικονομικών και εξοπλιστικών συμμαχιών που μπορεί να εξετάσει, εάν χρειαστεί, και η Αθήνα το επόμενο διάστημα.
