O απανταχού ελληνισμός αλλά και τα εκατομμύρια των θαυμαστών του σε ολόκληρο τον κόσμο, θρηνούν την απώλεια του μεγάλου Ελληνα Μίκη Θεοδωράκη που έφυγε από τη ζωή στις 08.35 χθες το πρωί.
Ο Μίκης Θεοδωράκης με δικά του λόγια
Η εφημερίδα Καθημερινή σταχυολόγησε μερικά από όσα είχε μοιραστεί μέσα από συνεντεύξεις του στη Γιώτα Συκκά.
• Ζω όταν γράφω και όταν παίζω μουσική. Ζω επίσης όταν υπάρχουν γύρω μου έντονα γεγονότα. Όταν υπάρχει ιστορική δίνη που τυλίγει τους πάντες και τα πάντα και που αν τελικά βγεις σώος μέσα απ’ αυτήν, δεν είσαι πια ο ίδιος. Όταν όμως λείψει το ένα ή το άλλο-η Μουσική είτε η Δίνη- αρχίζω να κουράζομαι, Και αν ποτέ λείψουν και τα δύο, τότε υποθέτω ότι δεν θα έχω λόγο να υπάρχω.
Μίκης Θεοδωράκης, 1962-63 Αθήνα
Ο δικός μου Ζορμπάς
• Ο Ζορμπάς του Καζαντζάκη ήταν ένας χωρικός. Ο Ζορμπάς ο δικός μου ήταν ένας Λαμπράκης που το μυστικό της ζωής του ήτανε οι «άλλοι», η νέα κοινωνία που οραματιζόταν να χτίσει και που θα είχε για θεμέλια τους δικούς του ρυθμούς. (…) Με τον Ζορμπά ξαναδίνω το όνειρο και με την Αντιγόνη ξαναβρίσκω τους φοβισμένους που έχουν κρυφτεί πίσω από τους θάμνους της στέπας.
• Εγώ βασανίστηκα χωρίς να πιστεύω, εκείνη τη στιγμή, στο κομμουνιστικό κόμμα. Αλλά ποτέ δεν το αρνήθηκα. Πάλεψα μαζί του. Οι ηγεσίες με απογοήτευσαν. Απ’ όλους τους κομμουνιστές είμαι ο πιο μετριοπαθής. Συνέδεσα τη ζωή μου με τους άλλους. Δεν μπορώ μόνος…(…) Μου λείπει η πνοή του λαού. Στους αστούς καλλιτέχνες ήμουν αμφισβητούμενος γιατί ήμουν συνθέτης των μαζών.
Σαν πλατάνι δίπλα σε δροσερό ποτάμι
• Θα προτιμούσα να ζήσω σαν πλατάνι πλάι σε δροσερό ποτάμι… Δεν είμαι περήφανος που γεννήθηκα άνθρωπος. Οπως όλοι και όλες, είμαι κι εγώ ένα λάθος της φύσης… «Το τραγούδι της γης δεν τ’ άκουσες ποτέ ούτε θα τ’ ακούσεις πια. Σκότωσες όλα τα πουλιά. Τα δάση. Το νερό. Το λαμπερό νερό. Τον ποταμό. Πάει… Σκότωσες το χώμα, τον ήλιο, την καρδιά σου. Ποτέ δεν θα ξαναδείς το χρώμα τ’ ουρανού. Δεν θα ξανακούσεις τον ήχο των χρωμάτων. Σαν βολίδα προχωράς στο χάος. Στερνή φορά ας ακουστεί μες στη σιωπή το Τραγούδι της Γης. Πριν τελικά τυλιχτώ στο χάος, ένα “γεια σου” θα πω στη ζωή» (Συμφωνία αρ. 2).
• Το φιλί της μουσικής με οδήγησε στο κέντρο της αρμονίας. Τα πρόσωπα που αγάπησα ήταν κατά κάποιο τρόπο προέκταση του αρμονικού κόσμου μέσα στον οποίο ζούσα. Μ’ αυτόν τον τρόπο, μουσική και πρόσωπα ταυτίζονται μέσα μου.
• Εάν γινόταν κάποιο θαύμα και μπορούσα να ζήσω δέκα λεπτά της ώρας στο παρελθόν, θα διάλεγα ένα γεύμα γύρω από το τραπέζι, στον Πύργο το 1939 ή στην Τρίπολη το 1942, με τη μητέρα, τον πατέρα και τον αδελφό μου να τραγουδάμε όλοι μαζί.
Mυρτώ, Γιώργος, Μαργαρίτα Θεοδωράκη
Κύματα συγκίνησης στο άκουσμα του θανάτου του
Η είδηση του θανάτου του πυροδότησε πρωτοφανή και συγκίνηση σε κάθε άκρη της Ελλάδας, σε κάθε γωνιά του Ελληνισμού.
Ο θάνατος του Μίκη, του τελευταίου μεγάλου των Ελλήνων όπως ευλόγως τον έχρισε ο Διονύσης Σαββόπουλος, γνωστοποιήθηκε περί τις 10 το πρωί και αμέσως μονoπώλησε κάθε ειδησεογραφικό δίκτυο, πλημμύρισε με τις νότες των τραγουδιών του τα ερτζιανά, σκέπασε με τις εικόνες του τους τηλεοπτικές δέκτες.
Σύντομα δε, η είδηση ταξίδευε παντού στον κόσμο.
Έξω από το σπίτι του Μίκη στη συμβολή των οδών Επιφανούς και Γαριβάλδι κάτω από την Ακρόπολη, φίλοι, συγγενείς, γείτονες, καλλιτέχνες, έσπευσαν για να αποχαιρετίσουν τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη κρατώντας άσπρα και κόκκινα λουλούδια.
Ανάμεσά τους, ο Γιώργος Νταλάρας με τη σύζυγό του Άννα Νταλάρα, ο Γιώργος Λιάνης και ο Βασίλης Λέκκας.
Χειροκροτήματα και βαθιά συγκίνηση
Χειροκροτήματα και βαθιά συγκίνηση και τη στιγμή που το φέρετρο με τη σορό του Μίκη εγκατέλειπε την οικία του. Ο κόσμος έξω από το σπίτι του ξέσπασε σε χειροκροτήματα, φωνάζοντας «αθάνατος». Την ώρα που απομακρυνόταν η νεκροφόρα η Μαρίζα Κωχ αποχαιρέτησε τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη ρίχνοντας κλαδιά βασιλικού.
Στρατιώτης στο πλοίο με τη Μυρτώ Αλτίνογλου
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος, κατά τη διάρκεια του οποίου οι σημαίες θα κυματίζουν μεσίστιες. Ενώπιον του υπουργικού συμβουλίου ανέφερε:
Ο Μίκης περνά στην αιωνιότητα
«Τη σημερινή μας συνεδρίαση σκιάζει δυστυχώς μία πολύ θλιβερή είδηση: Ο Μίκης Θεοδωράκης περνά πια στην αιωνιότητα. Η φωνή του σίγησε και μαζί του σίγησε και ολόκληρος ο Ελληνισμός. Όπως είχε γραφτεί και για τον Παλαμά, «όλοι είχαμε ξεχάσει πως είναι θνητός». Όμως, μας αφήνει παρακαταθήκη τα τραγούδια του, την πολιτική του δράση, αλλά και την εθνική του προσφορά σε κρίσιμες στιγμές.
Σχεδόν ταυτόχρονα, στην Ολομέλεια της Βουλής τηρείτο ενός λεπτού σιγή.
Οικογένεια Θεοδωράκη και Αλτίνογλου, καλοκαίρι 1962
Η τελευταία του επιθυμία
Τελευταία επιθυμία του Μίκη Θεοδωράκη , όπως την εξωτερίκευσε σ επιστολή του (τον Οκτώβριο του 2020) προς τον ΓΓ του ΚΚΕ Δημ. Κουτσούμπα ήταν η νεκρώσιμη ακολουθία και η ταφή να πραγματοποιηθούν στην πατρίδα του, τον Γαλατά Χανίων.
«Τώρα στο τέλος της ζωής μου, την ώρα των απολογισμών, σβήνουν απ’ το μυαλό μου οι λεπτομέρειες και μένουν τα “Μεγάλα Μεγέθη”. Έτσι βλέπω ότι τα πιο κρίσιμα, τα δυνατά και τα ώριμα χρόνια μου τα πέρασα κάτω από τη σημαία του ΚΚΕ. Για το λόγο αυτό θέλω να αφήσω αυτόν τον κόσμο σαν κομουνιστής», ανέφερε στην ίδια επιστολή.
Πλήθος καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων η Μαρία Φαραντούρη, ο Μανώλης Μητσιάς, αποχαιρέτησαν και αποχαιρετούν τον Μίκη.
Μίκης Θεοδωράκης, Μυρτώ Θεοδωράκη, οικογένεια Αλτίνογλου, Νέα Σμύρνη 1953
Έζησε την αθανασία του
«Είχα τη χαρά και την τιμή να υπηρετήσω το μεγάλο του έργο, μια ολόκληρη ζωή, να μοιραστώ μαζί του συγκινητικές στιγμές, την επαφή με τόσους λαούς, τους αγώνες και την ιστορία τους δίνοντας συναυλίες σε ελληνικά και παγκόσμια ακροατήρια.
Ο Μίκης είχε την τύχη πριν φύγει να ζήσει την αθανασία του.
Μας χάρισε το ωραίο ταξίδι, για αυτό θα είναι πάντα κοντά μας σαν να μην έφυγε ποτέ.
Με τη μουσική και τα τραγούδια του θα ενώνει τις καρδιές μας, θα μας ανοίγει καινούργιους κόσμους όπως κάνει κάθε μεγάλη τέχνη που συνομιλεί με την εποχή της και την Ιστορία.
Μίκη μου, με τα χέρια-φτερά σου, όσο ζω θα σε βλέπω πάντα να διευθύνεις τα τραγούδια μας και τα όνειρά μας.» έγραψε η Μαρία Φαραντούρη.
Μίκης Θεοδωράκης, Μυρτώ, Μαργαρίτα, Γιιώργος Θεοδωράκης, γονείς Μυρτούς, 1953
Έφυγε ο τελευταίος των μεγάλων
Από την πλευρά του ο Διονύσης Σαββόπουλος σε ανάρτησή του στο facebook ανέφερε: «Εφυγε σήμερα ο τελευταίος των μεγάλων. Των τελευταίων μεγάλων Ελλήνων. Είναι ημέρα πένθους, βαθιάς συγκίνησης αλλά και πνευματικής ανάτασης νομίζω, γιατί μετά τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι, του Γιώργου Σεφέρη, του Γιάννη Ρίτσου, του Οδυσσέα Ελύτη, και όλων των άλλων πνευματικών ηγετών μας, έρχεται τώρα και η αναχώρηση του Μίκη Θεοδωράκη, στην 200η επέτειο της Ανεξαρτησίας, σαν να μας λέει “κοιτάξτε τι έχει πραγματική αξία σε όλη αυτή την πορεία και αφήστε τα μικρά και τα ασήμαντα”.
Μίκης Θεοδωράκης, Γιώργοςς, Ασπασία, Γιάννης Θεοδωράκης (πριν από το 1954)
Ήταν παράφορος. Ξεχείλιζε από μουσική, πάθος, ρομαντισμό
Ηταν παράφορος. Δεν τον χωρούσε ο τόπος. Ξεχείλιζε από μουσική, αιώνια νιάτα, πάθος και ρομαντισμό. Ηταν ένας μεγαλοφυής, ένας λεοντόκαρδος, ένας άνθρωπος αναγεννησιακός. Ενας οικουμενικός άνθρωπος.
Θα ζει πάντα στην μνήμη της Αντίστασης, στην τραγική μνήμη του εμφυλίου και της εξορίας, στους αγώνες της δεκαετίας του ΄60, στην φυλακή του αντιδικτατορικού αγώνα.
Μα πάνω από όλα θα ζει πάντα στο αιώνιο τραγούδι της ελληνικής λαλιάς με την συναρπαστική και θυελλώδη μουσική του».
Μίκης Θεοδωράκης, Μυρτώ, Μαργαρίτα, Γιώργος και Γεώργιος Θεοδωράκης, 1962
Η ζωή του
Ο Μιχαήλ (Μίκης) Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου 1925, από πατέρα Κρητικό και μητέρα Μικρασιάτισσα. Ο πατέρας του ήταν ανώτερος δημόσιος υπάλληλος, γι’ αυτό πέρασε τα παιδικά του χρόνια μετακινούμενος σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, από τη Μυτιλήνη, τη Σύρο και την Αθήνα έως τα Ιωάννινα, το Αργοστόλι, την Πάτρα, τον Πύργο και την Τρίπολη. Τα πρώτα του μουσικά ακούσματα ήταν οι ψαλμωδίες της ορθόδοξης εκκλησίας, στις οποίες έπαιρνε μέρος σαν ψάλτης.
Τη διετία 1937-1939 πήρε τα πρώτα μαθήματα βιολιού στο Ωδείο Πατρών και δημιούργησε τα πρώτα του τραγούδια, συνθέσεις οι οποίες βασίστηκαν σε στίχους των Σολωμού, Παλαμά, Δροσίνη και Βαλαωρίτη, τους οποίους έβρισκε άλλοτε στα σχολικά βιβλία και άλλοτε στη βιβλιοθήκη του σπιτιού του. Στην Τρίπολη, μόλις 17 ετών, δίνει την πρώτη του συναυλία παρουσιάζοντας το έργο του «Κασσιανή» και παίρνει μέρος στην αντίσταση κατά των κατακτητών. Στη μεγάλη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου 1943 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από τους Ιταλούς και βασανίζεται.
Η διαφυγή στην Αθήνα
Μίκης Θεοδωράκης, 1943
Διαφεύγει στην Αθήνα, όπου το 1943 ξεκινάει μουσικές σπουδές στο Ωδείο Αθηνών και γνωρίζεται με την έντεχνη ευρωπαϊκή μουσική. Ως εκείνη την εποχή, έχει επηρεαστεί από τη βυζαντινή μουσική, έχει σχηματίσει χορωδία και έχει συνθέσει τραγούδια και κομμάτια για βιολί και πιάνο. Παράλληλα αναπτύσσει αντιστασιακή δράση. Εντάσσεται στην ΕΠΟΝ και το 1944 γίνεται γραμματέας εκπολιτισμού.
Τον ίδιο χρόνο εντάσσεται στον εφεδρικό ΕΛΑΣ Αθηνών και λαμβάνει μέρος σε μάχες κατά των Γερμανών και των Ταγμάτων Ασφαλείας, καθώς και στα Δεκεμβριανά. Λόγω των προοδευτικών του ιδεών, καταδιώκεται από τις αστυνομικές αρχές.
Για ένα διάστημα ζει παράνομος στην Αθήνα χωρίς να σταματήσει την επαναστατική του δράση. Το 1947 εξορίζεται στην Ικαρία και ένα χρόνο αργότερα μεταφέρεται στη Μακρόνησο, από την οποία απολύεται τον Αύγουστο του 1949.
Μίκης Θεοδωράκης, Harry Xaralampopoulo, συνέντευξη BBC, 1959
Η επιστροφή στην Ελλάδα
Το 1960 επέστρεψε στην Ελλάδα. Ήδη από το Παρίσι είχε πάρει τις μεγάλες μουσικές αποφάσεις του. Διαφωνώντας ριζικά με τις νέες τάσεις και φορτωμένος συναισθηματισμό, λυρισμό και παράδοση, συνέθεσε το 1958 τον «Επιτάφιο», σε στίχους Γιάννη Ρίτσου, έργο που έμελλε να επηρεάσει σοβαρά την εξέλιξη της ελληνικής λαϊκής μουσικής.
Ο Μίκης διασκεδάζει με τον Μάνο Χατζηδάκη, τον Γιώργο Ζαμπέτα και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση
Το «Άξιον εστί» θα γίνει το πρώτο μεγάλο έργο του με χορωδία, το οποίο ο συνθέτης ονομάζει «λαϊκό ορατόριο – μετασυμφωνικό», χαρακτηρισμός που δηλώνει «όχι τόσο την χρονική απόσταση όσο την ποιοτική διαφορά ανάμεσα στη δυτική και την νεοελληνική μουσική τέχνη».
Έμπνευσή του είναι η ποίηση του Ελύτη, αλλά και το δημοτικό τραγούδι, ενώ πολλά είναι τα νεωτεριστικά στοιχεία που πλαισιώνουν το έργο, όπως η ταυτόχρονη παρουσία αφενός του αφηγητή-ψάλτη και του λαϊκού τραγουδιστή και αφετέρου της κλασικής και της λαϊκής ορχήστρας.
Mίκης Θεοδωράκης, Βασίλης Τσιτσάνης, 1960
Η μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών
Το 1963 ιδρύει μαζί με τον Μάνο Χατζιδάκι τη Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών και δίνει πολλές συναυλίες σ’ όλη την Ελλάδα προσπαθώντας να εξοικειώσει τον κόσμο με τα αριστουργήματα της συμφωνικής μουσικής.
Ο Μίκης με τον Γιάννη Ρίτσο, τον Οδυσσέα Ελύτη και τον Μάνο Κατράκη
Στο μεταξύ, συνεχίζει την πολιτική του δράση. Γίνεται ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, της οποίας διετέλεσε και πρόεδρος (1964-67), ενώ το 1963 συλλαμβάνεται επειδή έλαβε μέρος στην 1η Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης και ενώ ήταν ήδη γνωστός ως συνθέτης και μάλιστα με μεγάλη δημοτικότητα.
Μίκης Θεοδωράκης, Τζένη Καρέζη, Θέατρο REX 1963
Εκλέγεται βουλευτής της ΕΔΑ για πρώτη φορά
Το 1964 εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής της ΕΔΑ στη Β’ εκλογική περιφέρεια Πειραιά και, ένα χρόνο αργότερα, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ίδιου κόμματος. Το 1967, η δικτατορία των συνταγματαρχών απαγορεύει την εκτέλεση, την πώληση και την ακρόαση των τραγουδιών του.
Την ίδια χρονιά (1967) γίνεται ιδρυτικό μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης «Πατριωτικό Αντιδικτατορικό Μέτωπο» (ΠΑΜ) και λόγω της δράσης του συλλαμβάνεται τον Αύγουστο του 1967. Ακολουθεί η φυλάκισή του στην οδό Μπουμπουλίνας, η απομόνωση, οι φυλακές Αβέρωφ, η μεγάλη απεργία πείνας, το νοσοκομείο, η αποφυλάκιση και ο κατ’ οίκον περιορισμός, η εκτόπιση με την οικογένειά του στη Ζάτουνα Αρκαδίας και, τέλος, το στρατόπεδο Ωρωπού.
Όλο αυτό το διάστημα συνθέτει συνεχώς, ενώ πολλά από τα έργα του κατορθώνει με διάφορους τρόπους να τα στέλνει στο εξωτερικό, όπου ερμηνεύονται από τη Μαρία Φαραντούρη και τη Μελίνα Μερκούρη.
Στον Ωρωπό η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται επικίνδυνα
Στο εξωτερικό ξεσηκώνεται θύελλα διαμαρτυριών. Προσωπικότητες, όπως οι Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Άρθουρ Μίλερ, Λόρενς Ολιβιέ και Ιβ Μοντάν, δημιουργούν επιτροπές για την απελευθέρωσή του. Τελικά, το 1970, υπό τις πιέσεις αυτές και με τη μεσολάβηση του Γάλλου πολιτικού και συγγραφέα Ζαν Ζακ Σρεβάν Σρεμπέρ, η δικτατορία τον αφήνει να φύγει στο Παρίσι.
Το ίδιο έτος γίνεται πρόεδρος του ΠΑΜ και μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕεσ. Από την απελευθέρωσή του και μέχρι την πτώση της δικτατορίας τον Αύγουστο του 1974, δίνει συναυλίες σε όλο τον κόσμο προπαγανδίζοντας την αντίσταση του ελληνικού λαού και ζητώντας την πτώση της δικτατορίας. Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα τα τραγούδια του ακούγονται παράνομα και γίνεται σύμβολο αντίστασης.
Μίκης Θεοδωράκης, σύζυγος Γρ. Λαμπράκη, 1963 στο αεροπλάνο προς Φλωρεντία
Η εκλογή με το ΚΚΕ
Το 1981 εξελέγη βουλευτής Β΄ Πειραιά με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ και το 1985 βουλευτής Επικρατείας πάλι με το ΚΚΕ. Το 1987 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ελληνοτουρκικής Επιτροπής Φιλίας. Το 1989 γίνεται, μαζί με τον σκηνοθέτη Θεόδωρο Αγγελόπουλο, ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, η οποία απονέμει τα βραβεία «Φελίξ».
Στις 16 Οκτωβρίου 1989 συμπεριλήφθηκε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας. Εξελέγη στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου και επανεξελέγη στις εκλογές του Απριλίου του 1990. Και στις δύο περιπτώσεις κατέθεσε δήλωση ανεξαρτήτου βουλευτή, συνεργαζόμενου με τη ΝΔ.
Όπως είχε δηλώσει στον Τύπο, στρατεύτηκε με τη ΝΔ «η οποία είναι η ισχυρή έπαλξη που μπορεί να βγάλει τον τόπο από τα εθνικά αδιέξοδα στα οποία οδηγήθηκε από την οκτάχρονη πολιτική του ΠΑΣΟΚ». Από τις 29 Νοεμβρίου 1989, έως τις εκλογές της 8ης Απριλίου 1990 υπήρξε ανεξάρτητος βουλευτής συνεργαζόμενος με τη Νέα Δημοκρατία.
Μίκης Θεοδωράκη, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης 1990
Υπουργός στην κυβέρνηση Μητσοτάκη
Τον Απρίλιο του 1990 ανέλαβε για πρώτη φορά κυβερνητικό αξίωμα ως υπουργός Άνευ Χαρτοφυλακίου στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, μέχρι τον Αύγουστο του 1991, οπότε ανέλαβε υπουργός Επικρατείας. Στις 30 Μαρτίου 1992, παραιτήθηκε από το αξίωμα του υπουργού για να αφοσιωθεί, όπως ανέφερε, στο συνθετικό του έργο. Ταυτόχρονα, δήλωσε υποστήριξη στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και συμμετοχή στις εργασίες της Βουλής ως ανεξάρτητος βουλευτής συνεργαζόμενος με τη ΝΔ.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1992 υπέβαλε την παραίτησή του από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, επειδή δέχθηκε στο διαγωνιστικό της τμήμα ταινία προερχόμενη από τη δημοκρατία των Σκοπίων, ως προερχόμενη από τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Το 1992 συνέθεσε τον ύμνο των Ολυμπιακών Αγώνων της Βαρκελώνης και την ίδια χρονιά, στις 12 Οκτωβρίου, κατέθεσε δήλωση ανεξαρτησίας στο προεδρείο της Βουλής, τερματίζοντας τη συνεργασία του με την κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι στηρίζει την πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Στις 9 Μαρτίου 1993 παραιτήθηκε από βουλευτής και ανέλαβε γενικός διευθυντής των μουσικών προγραμμάτων της ΕΡΤ.
Μίκης Θεοδωράκης, Μίλτος Λογιάδης 1993-94
Η καταγγελία της κυβέρνησης του Α. Παπανδρέου
Στις 16 Ιουνίου 1994 παραιτήθηκε από τη θέση του γενικού διευθυντή των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ, καταγγέλλοντας την κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου και τη γενική διεύθυνση της ΕΡΤ για προσπάθεια θανάτωσης του οργανισμού δια της μεθόδου της ασφυξίας. Η παραίτησή του έγινε δεκτή από το ΔΣ της ΕΡΤ στις 5 Οκτωβρίου. Τον Ιούνιο του 1996, ορίστηκε μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Τουρισμού που συστάθηκε από την υπουργό Ανάπτυξης Βάσω Παπανδρέου.
Την 1η Δεκεμβρίου του 2010 ανακοίνωσε την ίδρυση Κίνησης Ανεξάρτητων Πολιτών με το όνομα «Σπίθα» ενάντια στο καθεστώς του «Μνημονίου», με στόχο τη συμμετοχή του κάθε ανεξάρτητου πολίτη για την έξοδο της χώρας από τη βαθιά κρίση, στην οποία την υποχρέωσαν η διεθνής κρίση του καπιταλισμού και οι εξαρτημένοι από διεθνή κέντρα εξέχοντες πολιτικοί και οικονομικοί κύκλοι.
Την 1η Φεβρουαρίου 2012 μαζί με τον Μανώλη Γλέζο και τον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου Γιώργο Κασιμάτη παρουσίασαν την πολιτική κίνηση «ΕΛΑΔΑ» (Ενιαία Λαϊκή Δημοκρατική Αντίσταση) με σκοπό τη συγκρότηση ενός μεγάλου αντιμνημονιακού μετώπου.
Στις 19 Σεπτεμβρίου του 2013 ανακοίνωσε την «αποστρατεία» του από την πολιτική ζωή της χώρας, χωρίς ωστόσο να σταματήσει τις παρεμβάσεις ως το τέλος, όπως όταν τον Μάιο του 2017, μαζί με άλλους ανθρώπους του πνεύματος, καλούσε τον κόσμο να κατέβει στο Σύνταγμα για να διαμαρτυρηθεί «ενάντια στο πραξικοπηματικό και καταστροφικό 4ο μνημόνιο».
Μί
Μίκης Θεοδωράκης, Μ. Ιασωνίδου, Ι. Φόρτη, Ρεββέκα Μαυροβίτη, Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Κ. Γερμανού, Χατζήσιμος, 2000 Νέα Υόρκη
