Οι αναλυτές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εκτιμούν ότι παρά τις σημερινές δύσκολες συνθήκες στην οικονομία της Ευρωζώνης, η ανάπτυξη αναμένεται να πάει καλά το 2022, να μειωθεί το 2023 και να ανακάμψει το 2024, καθώς η ενεργειακή αγορά θα βρίσκει νέες ισορροπίες, η αβεβαιότητα θα μειώνεται, τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό θα επιλύονται και τα πραγματικά εισοδήματα θα βελτιώνονται.
Ωστόσο, αναφέρουν, τη στιγμή αυτή, οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία συνεχίζουν, αμείωτες, να “γκριζάρουν” την εικόνα για τις προοπτικές της Ευρωπαϊκής οικονομίας και του ευρώ, ενώ ωθούν περαιτέρω τις πληθωριστικές πιέσεις.
Παρά την καλύτερη από την αναμενόμενη οικονομική ανάπτυξη το πρώτο εξάμηνο του 2022 – που σχετίζεται με τις επιπτώσεις της επαναλειτουργίας της οικονομίας και την ισχυρή ανάκαμψη στον τουρισμό –
Οι διαταραχές στον εφοδιασμό ενεργειακών προϊόντων, σε συνδυασμό με την εκτίναξη των τιμών τόσο του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, αύξησαν την αβεβαιότητα, έπληξαν σοβαρά την εμπιστοσύνη και οδήγησαν σε αυξανόμενες απώλειες στο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών, που αναμένεται να οδηγήσουν σε στασιμότητα της οικονομίας στη ζώνη του ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους.
Περικοπές στην παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας
Η αβεβαιότητα που περιβάλλει τόσο τις βραχυπρόθεσμες όσο και τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας βασίζονται στην παραδοχή ότι η ζήτηση φυσικού αερίου θα μετριαστεί από τις υψηλές τιμές και τα προληπτικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας (μετά την πρόσφατη συμφωνία της ΕΕ για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου έως και 15%) και ότι δεν θα απαιτηθεί να μπεί σημαντικά υψηλό “δελτίο αερίου”.
Ωστόσο, ορισμένες περικοπές στην παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας θεωρείται ότι είναι απαραίτητες το χειμώνα σε χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και κινδυνεύουν με έλλειμμα εφοδιασμού.
Μεσοπρόθεσμα η ανάπτυξη αναμένεται να ανακάμψει
Αν και τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό μειώθηκαν πρόσφατα κάπως ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, εξακολουθούν να επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα και θεωρείται ότι θα εξαλειφθούν μόνο σταδιακά.
- Μεσοπρόθεσμα, καθώς η ενεργειακή αγορά θαβρίσκει νέες ισορροπίες, η αβεβαιότητα θαμειώνεται, τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό θαεπιλύονται, τα πραγματικά εισοδήματα θα βελτιώνονται, η ανάπτυξη αναμένεται να ανακάμψει, παρά τις λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης.
Πως θα εξελιχθεί το ΑΕΠ στην Ευρωζώνη έως το 2024
Η αγορά εργασίας αναμένεται να αποδυναμωθεί μετά την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, αν και συνολικά θα παραμείνει μάλλον ανθεκτική. Συνολικά, η ετήσια μέση αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στο 3,1% το 2022, να επιβραδυνθεί σημαντικά στο 0,9% το 2023 και να ανακάμψει στο 1,9% το 2024.
- Σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Ευρωσυστήματος του Ιουνίου 2022, οι προοπτικές για την αύξηση του ΑΕΠ έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες για το 2022, μετά από θετικές εκπλήξεις το πρώτο εξάμηνο του έτους. Και αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες για το 2023 και κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες για το 2024, κυρίως λόγω των επιπτώσεων των διαταραχών του ενεργειακού εφοδιασμού, του υψηλότερου πληθωρισμού και η σχετική πτώση της εμπιστοσύνης.
Οι εκτιμήσεις της ΕΚΤ τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο του 2022
Ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται
Ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται λόγω περαιτέρω μεγάλων κλυδωνισμών προσφοράς, οι οποίοι τροφοδοτούν τις τιμές καταναλωτή με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι στο παρελθόν.
Ο βασικός πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει πάνω από 9% για το υπόλοιπο του 2022 λόγω των εξαιρετικά αυξημένων τιμών της ενέργειας και των βασικών τροφίμων, καθώς και των ανοδικών πιέσεων από το άνοιγμα της οικονομίας, τις ελλείψεις προσφοράς και τις στενές αγορές εργασίας.
Η αναμενόμενη μείωση του πληθωρισμού από μέσο όρο 8,1% το 2022 σε 5,5% το 2023 και 2,3% το 2024 αντανακλά κυρίως την απότομη μείωση του πληθωρισμού των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων ως αποτέλεσμα των αρνητικών επιπτώσεων της βάσης και της υποτιθέμενης πτώσης των τιμών των εμπορευμάτων, σύμφωνα με τις τιμές μελλοντικής εκπλήρωσης.
- Ο πληθωρισμός, εξαιρουμένων της ενέργειας και των τροφίμων, φαίνεται να παραμένει σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα μέχρι τα μέσα του 2023, αλλά αναμένεται επίσης να υποχωρήσει στη συνέχεια καθώς υποχωρούν οι επιπτώσεις από το άνοιγμα της οικονομίας και καθώς υποχωρούν τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά και οι πιέσεις στο κόστος εισροής ενέργειας.
Ο βασικός πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ του 2% το 2024. Αυτό οφείλεται στις καθυστερημένες επιπτώσεις από τις υψηλές τιμές ενέργειας στις μη ενεργειακές συνιστώσες του πληθωρισμού, την πρόσφατη υποτίμηση του ευρώ, τις εύρωστες αγορές εργασίας και ορισμένες επιπτώσεις του πληθωρισμού αποζημιώσεις στους μισθούς, οι οποίοι αναμένεται να αυξηθούν με ρυθμούς πολύ πάνω από τους ιστορικούς μέσους όρους.
Σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις της ΕΚΤ (Ιουνίου 2022), ο πληθωρισμός που αφορά τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έχει αναθεωρηθεί σημαντικά για το 2022 (κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες) και το 2023 (2,0 ποσοστιαίες μονάδες) και ελαφρώς για το 2024 (0,2 ποσοστιαίες μονάδες), αντανακλώντας πρόσφατες εκπλήξεις στα δεδομένα, δραματικές αναθεωρήσεις στις εκτιμήσεις για τις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, την ισχυρότερη αύξηση των μισθών και την πρόσφατη υποτίμηση του ευρώ.
