Για ένα κρίσιμο, κι ενδεχομένως κι απρόβλεπτο, δίμηνο στην ανατολική Μεσόγειο έχουν προετοιμαστεί Αθήνα και Λευκωσία, με διπλωματικούς και στρατιωτικούς παράγοντες να θεωρούν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο ως καθοριστικούς μήνες για το μέχρι που σκοπεύει να ανεβάσει το θερμόμετρο της έντασης η Τουρκία.
- Το καταλυτικό στοιχείο αυτών των κρίσιμων εξελίξεων είναι η επανέναρξη του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου και η «κάθοδος» της Exxon Mobil στην κυπριακή ΑΟΖ. Οι γεωτρήσεις από την κοινοπραξία Exxon Mobil και Qatar Petroleum θα ξεκινήσουν εντός του Νοεμβρίου στο οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ.
“Πράσινο φως” στην Exxon Mobil από την Ουάσιγκτον
Οι δε πληροφορίες αναφέρουν πως η Exxon Mobil έχει πάρει το «πράσινο φως» απ’ ευθείας από την Ουάσιγκτον για την έναρξη των γεωτρήσεων – γεγονός, που σύμφωνα με διπλωματικές πηγές σημαίνει πως το State Department έχει στείλει τα σχετικά μηνύματα και προς την Άγκυρα.
Παρά ταύτα, η μη αντίδραση της Τουρκίας κάθε άλλο παρά δεδομένη θεωρείται κατόπιν και της σταθερής κλιμάκωσης της επιθετικής πρακτικής και ρητορικής της Αγκυρας το τελευταίο διάστημα.
Οι γεωτρήσεις της Exxon Mobil, άλλωστε, αποτελούν μόνον το πρώτο βήμα στο συνολικό «ξεπάγωμα» του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου. Στις αρχές του 2022 θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις και η κοινοπραξία ENI-TOTAL, στο οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ. Και η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως η Τουρκία θα προχωρήσει σε παράλληλες γεωτρήσεις στο ίδιο οικόπεδο, όπως έπραξε και στο παρελθόν.
Θα στείλει η Τουρκία δικά της γεωτρύπανα στην Κύπρο;
Το ακραίο ενδεχόμενο, το οποίο προσμετράται από τα επιτελεία σε Ελλάδα και Κύπρο, είναι να προχωρήσει η Τουρκία σε παρενόχληση των γεωτρύπανων των δυο εταιρειών, δοκιμάζοντας την ανοχή Γαλλίας και Ιταλίας. Το ίδιο είχε κάνει η Αγκυρα τον Ιανουάριο του 2018 όταν τουρκικές φρεγάτες είχαν εμποδίσει ιταλικό ερευνητικό σκάφος να προσεγγίσει το οικόπεδο 3 για να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες. Η Ρώμη, τότε, δεν αντέδρασε και ζήτησε την ανάκληση του σκάφους της ΕΝΙ από την περιοχή.
Η τρέχουσα συγκυρία είναι ακόμη πιο θερμή. Όπως επισημαίνουν διπλωματικοί παράγοντες, η Αγκυρα ήδη κινείται στην ευρύτερη περιοχή με σεισμικά σκάφη και γεωτρύπανα στέλνοντας μήνυμα πως είναι έτοιμη για δράση. Το Oruc Reis στάλθηκε βορείως της Κύπρου, ενώ το Barbaros και το Denar-2 ερευνούν στη Μαύρη Θάλασσα.
Η “Γαλάζια Πατρίδα” και οι αμυντικές συμφωνίες
Οι δε κινήσεις των τουρκικών πλοίων στηρίζονται σταθερά στο αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» – γεγονός, που σημαίνει πως η Τουρκία είναι πιθανό να επιχειρήσει να κάνει έντονη την παρουσία της σε περιοχές βορείως, νότια και δυτικά της Κύπρου, αλλά και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Μετά την ανάλυση όλων των πιθανών σεναρίων, στην Αθήνα υπάρχουν έτοιμα και τα σχέδια πιθανής αντίδρασης. Σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, ωστόσο, το ενδιαφέρον στρέφεται στο μέχρι που θα επιχειρήσει να τραβήξει το σχοινί αυτή την φορά ο Ερντογάν κατόπιν της οργής που προκάλεσαν στην Αγκυρα οι υπογραφές των στρατηγικών αμυντικών συμφωνών της Ελλάδας με την Γαλλία και τις ΗΠΑ. Και, βεβαίως, αποτελεί ζητούμενο και το ποια θα είναι η στάση του Παρισιού και της Ουάσιγκτον απέναντι σε ενδεχόμενες προκλητικές κινήσεις, και παρενοχλήσεις, από την Τουρκία.
