Ο Ερντογάν ήταν… παραπλανημένος, δεν γνώριζε την πραγματική κατάσταση της τουρκικής οικονομίας και δεν είχε πλήρη αίσθηση της απώλειες των συναλλαγματικών αποθεμάτων της χώρας.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν πηγές κοντά στον τούρκο πρόεδρο που επικαλείται το Reuters, αποκαλύπτοντας το παρασκήνιο της νύχτας των «μεγάλων μαχαιριών» στην Τουρκία: Της νύχτας της 6ης προς 7η Νοεμβρίου, όταν ο Ερντογάν καρατόμησε τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας Μουράτ Ουιζάλ, ανάγκασε σε παραίτηση τον γαμπρό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, και έκανε στροφή 180 μοιρών στην οικονομική πολιτική της χώρας για να σώσει την λίρα.
Σύμφωνα με τέσσερις πηγές που επικαλείται το Reuters, η απόφαση Ερντογάν να αποπέμψει τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας και να οδηγήσει στην παραίτηση τον Αλμπαϊράκ ήταν αιφνιδιαστική.
Ο Νατσί Αγκμπάλ ενημέρωσε τον Ερντογάν για την εξάντληση των συναλλαγματικών αποθεμάτων
Ελήφθη λίγες ώρες αφότου ενημερώθηκε για την κρίσιμη κατάσταση της οικονομίας. Και σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εκείνος που τον ενημέρωσε ήταν ο Νατσί Αγκμπάλ, ο νυν διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, μαζί με ορισμένα ακόμη ανώτατα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος AKP.
Ο Αγκμπάλ φέρεται να προειδοποίησε τον τούρκο τον πρόεδρο για τη δραματική εξάντληση των συναλλαγματικών αποθεμάτων. Στην ίδια ενημέρωση, ο Ταγίπ Ερντογάν φέρεται να έμαθε και ότι απέτυχαν οι προσπάθειες για εξασφάλιση νέας χρηματοδότησης από το εξωτερικό, ενώ όπως γράφει το Reuters, μόνον τότε κατάλαβε πως η πτώση της ισοτιμίας της λίρας κατά 30% μέσα στο τελευταίο δεκάμηνο οδηγούσε την οικονομία σε ολοκληρωτική κατάρρευση.
Μετά από τουλάχιστον δύο ημέρες αλλεπάλληλων συσκέψεων και ενημερώσεων , «ο τούρκος πρόεδρος έλαβε την μεγάλη απόφαση. Θορυβημένος, κάλεσε τον τότε διοικητή της κεντρικής τράπεζας Μουράτ Ουιζάλ εκείνη την Παρασκευή, για να ρωτήσει γιατί τα καθαρά αποθέματα ξένου συναλλάγματος είχαν μειωθεί πάνω από 50% φέτος και ποιο ήταν το σχέδιό του για να αποκαταστήσει το «μαξιλάρι».
Η καρατόμηση Ουιζάλ και η παραίτηση Αλμπαϊράκ
«Η απομάκρυνση του Ουιζάλ και ο διορισμός του Αγκμπάλ έγιναν μέσα σε λίγες ώρες», ανέφερε στο Reuters πηγή, προσκείμενη στο κυβερνών κόμμα.
Το πρακτορείο επισημαίνει πως η πτώση της λίρας και η ανησυχία που προκαλούσε στις αγορές δεν μπορεί να ήταν… άγνωστη στον Ερντογάν, όμως οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως μόνον μετά τις συζητήσεις με τον Αγκμπάλ ο τούρκος πρόεδρος πείστηκε ότι ο Ουιζάλ έπρεπε να αντικατασταθεί.
Η απόφαση της αντικατάστασης ανακοινώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου, με ελάχιστες εξηγήσεις.
Την Κυριακή, ο γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, παραιτήθηκε ξαφνικά από τη θέση του υπουργού Οικονομικών, προκαλώντας πολιτικό σεισμό, καθώς, πλην των άλλων θεωρείτο στην Αγκυρα και πιθανός διάδοχος του προέδρου.
Η παραίτηση του Αλμπαϊράκ , μέσω ανάρτησης στο Instagram, δεν επιβεβαιώθηκε από την προεδρία παρά αφού πέρασαν από 24 ώρες. Ο ίδιος επικαλέστηκε λόγους υγείας, αλλά η αποχώρησή του ήρθε αφού δεν προσκλήθηκε σε δύο συνεδριάσεις των οποίων προήδρευσαν ο Ερντογάν και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης , σύμφωνα με δεύτερη πηγή με γνώση του θέματος.
Αλλος τούρκος αξιωματούχος ανέφερε πως ο Ερντογάν ενημερώθηκε και για τις ανησυχίες-προειδοποιήσεις μεγάλων επιχειρηματιών της Τουρκίας για «μεγάλο κύμα ανεργίας», μόλις η κυβέρνηση άρει την απαγόρευση απολύσεων που επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας.
“Ο Ερντογάν είχε παραπλανηθεί”
Τρεις από τις πηγές που μίλησαν στο Reuters είπαν πως ο τούρκος πρόεδρος είχε παραπλανηθεί. «Ο Ερντογάν πραγματικά δεν ενημερωνόταν με συνέπεια για την οικονομία. Πάντα του έδιναν “λουστραρισμένες” πληροφορίες από μία μεριά», είπε η πρώτη πηγή. Μια τρίτη πηγή ανέφερε πως κατά το παρελθόν τού είχαν υποσχεθεί πως τα αποθεματικά θα ανέκαμπταν μαζί με τη λίρα.
Σύμφωνα με τον αναλυτή της GlobalSourse Partners, Ατίλα Γεσιλάντα, φωνές με επιρροή έπεισαν τον Erdogan πως «πλησιάζει η καταστροφή» και «τον ανάγκασαν να επανεκτιμήσει τις συνθήκες και τις πιθανότητες να βγάλει τον χειμώνα το καθεστώς του».
Το μέλλον της τουρκικής οικονομίας ωστόσο παραμένει ακόμη αβέβαιο, καθώς παρά την αρχική ανάκαμψη μετά την αύξηση των επιτοκίων, η λίρα έκανε αυτή την εβδομάδα νέα βουτιά κατά 5%.
