Της Δάφνης Γρηγοριάδη
Στη δημοσιότητα δόθηκε το προσχέδιο της επιτροπής Πισσαρίδη για το μέλλον της Ελληνικής οικονομίας. Στην έκθεση τονίζονται τα χαμηλά επίπεδα παραγωγικότητας της χώρας και οι αργοί ρυθμοί μετασχηματισμού του κράτους, δυο παράγοντες οι οποίοι ακόμη και σε περιόδους που ήταν καλή η εικόνα της πραγματικής οικονομίας, δεν επέτρεψαν την αύξηση του ΑΕΠ.
Τι πρέπει να αλλάξει στο οικονομικό μοντέλο της χώρας: Η έκθεση τονίζει πως πρέπει να υπάρξει αύξηση της παραγωγικότητας καθώς και της εξωστρέφειας. Η Ελλάδα είναι τελευταία σε παραγωγικότητα στην Ευρωπαϊκή κατάταξη και αυτό πρέπει να διορθωθεί. Η χαμηλή παραγωγικότητα οφείλεται στο μη εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, στην πολλαπλότητα των ρόλων των υπαλλήλων το οποίο είναι αποτέλεσμα των απολύσεων και της αύξησης του φόρτου εργασίας του υπόλοιπου προσωπικού, την έλλειψη ευεξίας στο εργασιακό περιβάλλον, τις μεταρρυθμίσεις οι οποίες δεν έχουν πάντα συνεκτικότητα με τα ζητήματα της αγοράς, οι οποίες μας κάνουν να μην βαδίζουμε ευθεία αλλά να παραπατάμε.
Υπάρχει όμως και μια ανθρωποκεντρική διάσταση: H οποία οδήγησε την χώρα σε προβλήματα παραγωγικότητας για χρόνια. Η συρρίκνωση της κλασσικής παιδείας και η αντικατάσταση της όχι με παιδεία αλλά με εκπαίδευση πρακτικών δεξιοτήτων. Σαφώς και είναι απαραίτητη η εναρμόνιση μας με τις τάσεις της εποχής όπως η τεχνολογία, η τεχνίτη νοημοσύνη τα big data, κάποια στιγμή όμως θα αντικατασταθούν με νέες τάσεις όπως ήδη έχει γίνει με τις προηγούμενες. Η γνώση τέτοιων δεξιοτήτων για την οικονομική ευημερία της εποχής είναι απαραίτητη όμως δεν μπορούμε να στηριχθούμε πάνω τους για την εδραίωση μιας χρόνιας παραγωγικότητας. Επιπλέον τόσο σε ατομικό όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων δεν διαθέτουμε υψηλά εισοδήματα για να εναρμονιστούμε άμεσα με τις νέες τάσεις ώστε η υψηλή προστιθέμενη αξία να αφομοιωθεί από μόνη της στην δομή της οικονομίας όπως γίνεται σε άλλες χώρες.
Η Ελλάδα χρειάζεται: Παραγωγικά μυαλά και όχι ξερή μάθηση για να αυξηθεί η παραγωγικότητα της, μαθαίνοντας όχι μόνο πράγματα τα οποία θα είναι χρήσιμα για ένα σύντομο χρονικό διάστημα αλλά μαθήσεις δια βίου που έχουν θεμέλια στις κλασσικές σπουδές. Όσον αφορά την εξωστρέφεια, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την μεγέθυνση της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και την θωράκιση της ίδιας εκ των έσω.
Το να κάνεις επενδύσεις φέρνει επενδύσεις: Αυτό καθιστά την χώρα ανταγωνιστική στον παγκόσμιο χάρτη. Το βασικότερο πρόβλημα εξωστρέφειας των επιχειρήσεων όσα κίνητρα και αν τους δοθούν για να πραγματοποιήσουν είτε επενδύσεις είτε εξαγωγές – είναι το μικρό μέγεθος τους το οποίο δεν τους επιτρέπει να καλύψουν τις ανάγκες αγορών του εξωτερικού για αυτό και θα πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους.
H πρόταση ως οικονομική πολιτική: Mεταξύ άλλων βασικά σημεία της πρότασης είναι η μείωση φόρων και εισφορών, αλλαγή στο συνταξιοδοτικό σύστημα με κίνητρα για ιδιωτική αποταμίευση, ενίσχυση R&D. Προτεραιότητα δίνεται επίσης στην υλοποίηση Δημόσιων επενδύσεων γεγονός που είναι σε σωστή κατεύθυνση, καθώς έτσι θα πυροδοτηθούν ευκολότερα οι ιδιωτικές. Είναι ιδιαίτερα θετική η διευκόλυνση της πληρέστερης ένταξης των γυναικών στην αγορά εργασίας, μεταρρύθμιση που θα μειώσει της κοινωνικές ανισότητες.
Γενικά το μίγμα αναπτυξιακής πολιτικής της πρότασης: Έχει κοινωνικές διαστάσεις πράγμα αναμενόμενο μιας και έχουμε επηρεαστεί από την υγειονομική κρίση, μια κρίση με κοινωνικές ρίζες. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι προβλέπεται και η αναδιάρθρωση του συστήματος υγείας.
