Του Παναγιώτη Μπράτσου
Οι εκλογές έδωσαν μια ευρεία νίκη στον Κυριάκο Μητσοτακη και στη ΝΔ. Κύριοι στόχοι της νέας κυβέρνησης είναι η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας καθως και τη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής μέσω της αύξησης των μισθών και της αναβάθμισης των υπηρεσιών υγείας και παιδείας .
Η εισροή και η διάχυση νέων τεχνολογιων είναι λοιπόν το ζητούμενο .
Η οικονομική σκέψη που αναπτύχθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα ( Α.Σμιθ , Κ.Μαρξ, Ι . Β Σευ, Ρικάρντο , …. ) καθώς και η απάντηση της αυστριακής σχολής των νεοκλασικών ( Μενγκερ ,Μπαβερκ , Μίζες, …. ), όπως και ο Κέυνς , η ακόμα και οι συνεχιστές της αυστριακής σχολής νεοφιλελεύθεροι του Hayek , η οι μονεταριστές του Μ. Φρίντμαν δεν έλαβαν καθόλου υπόψη το ρόλο της τεχνολογίας ως εργαλείο για την ανάλυση της οικονομικής πραγματικότητας .
Χοντρικα , ολη η επιχειρηματολογία – αντιπαράθεση εξελισσόταν κυρίως γύρω από τον πλούτο , τους μισθούς , τη ζήτηση ,την προσφορά , την παρέμβαση του κράτους καθώς και την αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής ή της νομισματικής πολιτικής .
Ο πρώτος ο οποίος έθιξε κάπως το θέμα της επιρροής της τεχνολογίας στην εξέλιξη της οικονομίας ήταν ο Ρώσος οικονομολόγος Κοντρατιεφ .
Ο καπιταλισμός , αναγεννάται από τις στάχτες του…
Ο Στάλιν είχε αναθέσει στον Κοντρατιεφ να μελετήσει τον καπιταλισμό και να αποδείξει το νομοτελειακό τέλος του , επιβεβαιώνοντας τη Μαρξιστική θεωρία .
Αφού λοιπόν ο Κοντρατιεφ μελέτησε την εξέλιξη του Καπιταλισμου από το τέλος του 18ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο καπιταλισμός , αναγεννάται από τις στάχτες του , παρόλες τις κρίσεις που περνάει και ότι δεν φαίνεται να πεθανει λογω της προσαρμοστικότητας που έχει.
Μπορεί οι κρίσεις του συστήματος να καταληγουν σε μείωση των συναλλαγών , σε ανεργία η ακόμα και σε κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος , όμως ο άνθρωπος πάντα ανακαλύπτει κάτι καινουργιο που θα ανανεώσει την οικονομία και θα την βάλει σε καινούργιο βηματισμό.
Κατόπιν τούτου , ο Κοντρατιεφ εξορίσθηκε και πυροβολήθηκε σε ηλικία 46 ετών .
Ο Κοντρατιεφ εισήγαγε στην οικονομική σκέψη τους μεγάλους οικονομικούς κύκλους , πεντηκοετους διάρκειας , οι οποίοι χαρακτηρίζονται σε μια πρώτη φάση από γρήγορη ανάπτυξη και στο τέλος από ύφεση .
Ο ρόλος των δύο βιομηχανικών επαναστάσεων και η διάχυση νέων τρόπων παραγωγής στις οικονομίες φαίνεται να παίζει ρόλο στη διαμόρφωση των μεγάλων οικονομικών κύκλων αυτής της περιόδου.
Η τεχνολογία ως εργαλείο εξήγησης του γίγνεσθαι
Η προοδευτική αύξηση των οικονομιών συναλλαγών (από τα μέσα του 1975) , η ενσωμάτωση οικονομικών χώρων διαμορφώνοντας σχέσεις κέντρου – περιφέρειας μεσω της κινητικότητας των οικονομικών δραστηριοτήτων έφερε την τεχνολογία ως εργαλείο εξήγησης του γίγνεσθαι στη γεωγραφια της οικονομίας .
Τα ραπορτα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συντάσσονται αναφέροντας περιοχές της ΕΕ ως Περιφέρεια , κυρίως περιοχές της της Ν.Ευρωπης και όχι μόνον .
Το περιεχόμενο της παραγωγικής βάσης μιας εθνικής οικονομίας και της ποιοτητας της εργασίας η οποία την δραστηριοποιει , προσδιοριζουν την παραγωγικότητα αλλά και την ανταγωνιστικότητα αυτού του χώρου . Δηλαδή όσο πιο προηγμένη τεχνολογία ενσωματώνει ο οικονομικός χώρος τόσο πιο παραγωγικός είναι. Και όταν λέμε πιο παραγωγικός ,εννοούμε ότι θα λειτουργεί με το απαιτούμενο επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού που σημαίνει και υψηλούς μισθούς .
Όταν λοιπόν έχεις μια παραγωγική βάση με νεες τεχνολογιες δηλαδή με υψηλή παραγωγικότητα , το χρηματοπιστωτικό σύστημα , επιδοτήσεις , χρηματοδοτήσεις δημοσιονομική πολιτική απλά βοηθούν στην αποτελεσματικη της λειτουργία .
Η έλλειψη επαρκούς παραγωγικής βάσης και η πολιτική διόγκωσης της κατανάλωσης μέσω δανεισμού έφερε την κρίση το 2009 και την δεκαετή ύφεση.
Ο εκσυγχρονισμός της ελληνικής οικονομίας
Ο εκσυγχρονισμός της ελληνικής οικονομίας , ως κυρίαρχος στόχος , μεσω της προσέλκυσης επενδύσεων και της διάχυσης των πόρων του ταμείου ανασυγκρότησης και του ΕΣΠΑ στους τομείς νέων τεχνολογιών θα φέρει σχετικά υψηλά επίπεδα ανάπτυξης , σχετικά ικανοποιητικά έσοδα , δηλαδή δυνατότητες για κοινωνική πολιτική και ευρύτερη κοινωνική συνοχή .
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο ιδιαίτερα έντονων τεχνολογικών μεταβολών και η προετοιμασία της κοινωνίας για το μέλλον που έρχεται είναι ιδιαίτερα κρίσιμη .Η ευκαιρία για μείωση της τεχνολογικής απόστασης από τις κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες ανοίγεται μπροστά μας .
Η τοποθέτηση δύο μηχανικών υπολογιστών , των Κων Παπαστεργίου και Πιερακακη σε δύο υπουργεία στα οποια η τεχνολογία παίζει τον κεντρικό ρόλο δείχνει εμφανώς ότι βρισκόμαστε στο δρόμο των σωστων επιλογων για το μέλλον της οικονομίας .
Π. Μπρατσος
Δρ Οικονομικών επιστημών
