Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν συναντήθηκε την Παρασκευή με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ και ανώτερους Κινέζους αξιωματούχους, τονίζοντας τη σημασία της “υπεύθυνης διαχείρισης” των διαφορών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, καθώς οι δύο πλευρές συγκρούονται για μια σειρά από αμφιλεγόμενα διμερή, περιφερειακά και παγκόσμια ζητήματα.
Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, ακόμη και όταν οι διαφορές έχουν αυξηθεί. Ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι εξέφρασε τις ανησυχίες του με τον Σι σχετικά με την υποστήριξη της Κίνας προς τη Ρωσία και την εισβολή της στην Ουκρανία, καθώς και για άλλα ζητήματα, όπως η Ταϊβάν και η Θάλασσα της Νότιας Κίνας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η παραγωγή και εξαγωγή συνθετικών πρόδρομων ουσιών οπιοειδών.
Θετικό πρόσημο
Ο Μπλίνκεν έδωσε θετικό πρόσημο για την πρόσφατη πρόοδο που σημειώθηκε στη διμερή συνεργασία, μεταξύ άλλων στις στρατιωτικές επικοινωνίες, την καταπολέμηση των ναρκωτικών και την τεχνητή νοημοσύνη, για την οποία οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ξεκινήσουν διάλογο σχετικά με τον τρόπο μείωσης των κινδύνων από την ταχέως αναδυόμενη τεχνολογία.
“Δεσμευόμαστε να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε τις γραμμές επικοινωνίας για να προωθήσουμε αυτή την ατζέντα και να αντιμετωπίσουμε και πάλι με υπευθυνότητα τις διαφορές μας, ώστε να αποφύγουμε τυχόν παρανοήσεις, τυχόν λανθασμένες αντιλήψεις, τυχόν λανθασμένους υπολογισμούς”, δήλωσε.
Τόνισε όμως ότι “ακόμη και καθώς επιδιώκουμε να εμβαθύνουμε τη συνεργασία, όπου τα συμφέροντά μας ευθυγραμμίζονται, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πολύ καθαρό βλέμμα για τις προκλήσεις που θέτει (η Κίνα) και για τα ανταγωνιστικά μας οράματα για το μέλλον. Η Αμερική θα υπερασπίζεται πάντα τα βασικά μας συμφέροντα και αξίες”.
Το “πρόβλημα Ρωσία”
Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι εξέφρασε συνεχείς ανησυχίες σχετικά με την προμήθεια υλικών, συμπεριλαμβανομένων εργαλειομηχανών και μικροηλεκτρονικών, από το Πεκίνο στη Μόσχα, τα οποία ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποιεί για την ενίσχυση της άμυνας της Ρωσίας και τον πόλεμο της στην Ουκρανία. “Η Ρωσία θα δυσκολευόταν να διατηρήσει την επίθεσή της στην Ουκρανία χωρίς την υποστήριξη της Κίνας”, δήλωσε ο Μπλίνκεν στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντησή του με τον Σι.
“Η τροφοδότηση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Ρωσίας δεν απειλεί μόνο την ασφάλεια της Ουκρανίας, αλλά και την ευρωπαϊκή ασφάλεια”, πρόσθεσε. “Όπως έχουμε πει στην Κίνα εδώ και αρκετό καιρό, η διασφάλιση της διατλαντικής ασφάλειας αποτελεί βασικό συμφέρον των ΗΠΑ. Στις σημερινές μας συζητήσεις. ξεκαθάρισα ότι αν η Κίνα δεν αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, θα το κάνουμε εμείς”.
Ο Μπλίνκεν δεν διευκρίνισε πώς οι ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν το θέμα εάν η Κίνα δεν το κάνει, αλλά η Ουάσινγκτον έχει επιβάλει μεγάλο αριθμό κυρώσεων σε κινεζικές επιχειρήσεις επειδή δραστηριοποιούνται με χώρες όπως η Ρωσία, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα. Είπε ότι κάλεσε την Κίνα να χρησιμοποιήσει την επιρροή της “για να αποθαρρύνει το Ιράν και τους πληρεξουσίους του από την επέκταση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή ” και να πείσει τη Βόρεια Κορέα “να τερματίσει την επικίνδυνη συμπεριφορά της και να εμπλακεί σε διάλογο”.
Παρέμβαση Σόιγκου
Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου χαιρέτισε την Παρασκευή τη στρατιωτική συνεργασία με την Κίνα κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Κινέζο ομόλογό του Ντονγκ Τζουν στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα. “Η ρωσοκινεζική στρατιωτική συνεργασία αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την αύξηση της αμυντικής ικανότητας και τη διατήρηση της παγκόσμιας και περιφερειακής σταθερότητας. Πραγματοποιούμε τακτικά κοινή επιχειρησιακή και πολεμική εκπαίδευση στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα και εξασκούμε με επιτυχία εκπαιδευτικές αποστολές μάχης διαφορετικού βαθμού πολυπλοκότητας”, δήλωσε ο Σόιγκου.
Είπε ότι η συνεργασία είναι σημαντική καθώς “νέες εστίες έντασης αναδύονται και οι παλιές επιδεινώνονται. Στην ουσία, αυτό είναι το αποτέλεσμα των γεωπολιτικών περιπετειών, των εγωιστικών νεοαποικιακών ενεργειών της Δύσης”.
Το μήνυμα του Σι
Ο Μπλίνκεν συζήτησε επίσης με τον Σι τους θαλάσσιους ελιγμούς της Κίνας στην αμφισβητούμενη Νότια Σινική Θάλασσα και επανέλαβε την “ατσάλινη” αμερικανική υποστήριξη προς τις Φιλιππίνες, τον παλαιότερο συμβατικό σύμμαχό της στην Ασία. Ο Σι τόνισε ότι η Κίνα και οι ΗΠΑ πρέπει να αναζητήσουν κοινό έδαφος “αντί να εμπλακούν σε φαύλο ανταγωνισμό”. “Η Κίνα είναι ευτυχής να βλέπει τις Ηνωμένες Πολιτείες με αυτοπεποίθηση, ανοιχτές, ευημερούσες και ακμάζουσες”, δήλωσε ο Κινέζος ηγέτης. “Ελπίζουμε ότι οι ΗΠΑ μπορούν επίσης να δουν την ανάπτυξη της Κίνας με θετικό μάτι. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί”.
Νωρίτερα, ο Μπλίνκεν είχε μακρές συνομιλίες με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι και τον υπουργό Δημόσιας Ασφάλειας Γουάνγκ Σιαοχόνγκ. Ο ίδιος και ο Γουάνγκ υπογράμμισαν τη σημασία της διατήρησης των γραμμών επικοινωνίας ανοιχτών, καθώς εξέφρασαν τη λύπη τους για τις επίμονες και βαθύτερες διαιρέσεις που απειλούν την παγκόσμια ασφάλεια. Οι διαιρέσεις αυτές αναδείχθηκαν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υπέγραψε ένα τεράστιο νομοσχέδιο για την εξωτερική βοήθεια που περιέχει διάφορα στοιχεία που οι Κινέζοι θεωρούν προβληματικά.
“Η σχέση αρχίζει να σταθεροποιείται”
“Συνολικά, η σχέση Κίνας-ΗΠΑ αρχίζει να σταθεροποιείται”, δήλωσε ο Γουάνγκ στον Μπλίνκεν στην αρχή των περίπου 5 1/2 ωρών συνομιλιών. “Αλλά την ίδια στιγμή, οι αρνητικοί παράγοντες στη σχέση εξακολουθούν να αυξάνονται και να συσσωρεύονται και η σχέση αντιμετωπίζει κάθε είδους διαταραχές”. Ο Γουάνγκ περιέγραψε επίσης, χωρίς να γίνει συγκεκριμένος, τα γνωστά κινεζικά παράπονα για τις πολιτικές και τις θέσεις των ΗΠΑ σχετικά με τη Νότια Σινική Θάλασσα, την Ταϊβάν, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το δικαίωμα της Κίνας να διεξάγει σχέσεις με χώρες που θεωρεί κατάλληλες, λέγοντας ότι “τα νόμιμα αναπτυξιακά δικαιώματα της Κίνας έχουν κατασταλεί αδικαιολόγητα”.
“Οι ανησυχίες της Κίνας είναι σταθερές”, δήλωσε. “Πάντα ζητούσαμε σεβασμό των βασικών συμφερόντων του άλλου και καλούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες να μην παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας, να μην καθυστερούν την ανάπτυξη της Κίνας και να μην πατούν πάνω στις κόκκινες γραμμές της Κίνας σχετικά με την κυριαρχία, την ασφάλεια και τα αναπτυξιακά συμφέροντα της Κίνας”. Ο Μπλίνκεν απάντησε λέγοντας ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν δίνει μεγάλη σημασία στο διάλογο ΗΠΑ-Κίνας ακόμη και σε θέματα που υπάρχει διαφωνία. Σημείωσε ότι υπήρξε κάποια πρόοδος το περασμένο έτος, αλλά υπέδειξε ότι οι συνομιλίες θα συνεχίσουν να είναι δύσκολες.
Το πακέτο προς την Ταϊβάν
Ο Μπλίνκεν έφτασε στην Κίνα την Τετάρτη, επισκεπτόμενος τη Σαγκάη λίγο πριν ο Μπάιντεν υπογράψει το πακέτο εξωτερικής βοήθειας ύψους 95 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο έχει αρκετά στοιχεία που πιθανόν να εξοργίσουν το Πεκίνο, συμπεριλαμβανομένων 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιθετικότητας της Κίνας προς την Ταϊβάν και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Επιδιώκει επίσης να αναγκάσει τη μητρική εταιρεία της TikTok με έδρα την Κίνα να πουλήσει την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης.
Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι σημαντικότεροι παίκτες στον Ινδο-Ειρηνικό. Η Ουάσινγκτον έχει ανησυχήσει όλο και περισσότερο από την αυξανόμενη επιθετικότητα του Πεκίνου τα τελευταία χρόνια προς την Ταϊβάν και τους μικρότερους γείτονές του στη Νοτιοανατολική Ασία, με τους οποίους έχει σημαντικές εδαφικές και θαλάσσιες διαφορές στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Η Κίνα έχει καταφερθεί εναντίον της αμερικανικής βοήθειας προς την Ταϊβάν και καταδίκασε αμέσως τη βοήθεια ως επικίνδυνη πρόκληση. Αντιτίθεται επίσης σθεναρά στις προσπάθειες εξαναγκασμού της πώλησης της TikTok, αν και ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι το θέμα αυτό δεν τέθηκε στις συνομιλίες του την Παρασκευή. Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε ότι η θέση των ΗΠΑ σχετικά με το κινεζικό αμυντικό εμπόριο με τη Ρωσία είναι υποκριτική όταν εξετάζεται παράλληλα με το ποσό της στρατιωτικής βοήθειας που παρέχει η Ουάσινγκτον στο Κίεβο.
