Παρά το γεγονός ότι, μετά από μια σχεδόν δεκαετή κρίση, η ελληνική οικονομία μοιάζει να έχει πάρει “μπρος”, εντούτοις, φαίνεται ότι η κρίση έχει αφήσει ακόμα ανοιχτές “πληγές” στη χώρα, ιδίως όσον αφορά στην περιφερειακή της ανάπτυξη (θέμα που, προφανώς, άπτεται και του αναπτυξιακού μοντέλου που ακολουθείται στη χώρα).
Αυξήσεις και μειώσεις
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat κάτω του 75% του μέσου όρου της ΕΕ, ήταν το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις περιφέρειες της Ελλάδας, πλην της Αττικής, το 2022 με το Βόρειο Αιγαίο να καταγράφει το δεύτερο χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην ΕΕ. Αναλυτικά, το 2022 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ εκπεφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPS) στις περιφέρειες της ΕΕ κυμάνθηκε από 40% του μέσου όρου της ΕΕ στο Σεβεροζαπάντεν της Βουλγαρίας, έως 286% στη Νότια Ιρλανδία.
Μετά τη Νότια Ιρλανδία, οι περιφέρειες με το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν το Λουξεμβούργο (257% του μέσου όρου της ΕΕ), η Ανατολική και η Κεντρική Ιρλανδία (247%), η Πράγα της Τσεχίας (207%) και η περιφέρεια της πρωτεύουσας των Βρυξελλών (196%). Το υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε αυτές τις περιφέρειες, σύμφωνα με τη Eurostat, μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει από την υψηλή εισροή εργαζομένων που μετακινούνται και από τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις που εδρεύουν εκεί.
Αντίθετα, στη χαμηλότερη κατάταξη του περιφερειακού κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 2022 ήταν το Σεβεροζαπάντεν στη Βουλγαρία (40% του μέσου όρου της ΕΕ), το Βόρειο Αιγαίο (41%) και το Σεβέρεν Τσεντράλεν στη Βουλγαρία (42%). Συνολικά στην ΕΕ το 2022, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε σε 231 από τις 242 περιφέρειες, ενώ μειώσεις καταγράφηκαν σε 11 περιφέρειες των 27 χωρών-μελών της Ένωσης.
Τα ζενίθ και τα ναδίρ
Οι δύο περιφέρειες με τη μεγαλύτερη αύξηση του όγκου του ΑΕΠ ήταν στην Πορτογαλία: το Αλγκάρβε με +17% και η Αυτόνομη Περιοχή της Μαδέρας (+14,2%). Ακολουθούν η νότια περιφέρεια της Ιρλανδίας (+13,5%), οι Βαλεαρίδες στην Ισπανία (+12,5%) και το Βαλλονικό Μπράμπαντ στο Βέλγιο (+10,9%). Η πιο σημαντική πτώση καταγράφηκε σε δύο περιφέρειες της Βουλγαρίας, στο Γιουγκοϊζτόχεν (-3,1%) και στο Σεβεροτζαπάντεν (-1,7%), ακολουθούμενη από την Κορσική στη Γαλλία και το Έζαν Μαγκιαρορτσαγκ στην Ουγγαρία (και οι δύο -1,2%). Σημειώνεται ότι χαμηλά στην κατάταξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι και δύο υπερπόντιες περιφέρειες της Γαλλίας: το Μαγιότ (30%) και η Γουιάνα (40%).
Όσον αφορά στην εικόνα που παρουσιάζει η ανάπτυξη στις ελληνικές περιφέρειες, μετά το Βόρειο Αιγαίο, η Eurostat καταγράφει το χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και στην Ήπειρο (και οι δύο με 47% του μέσου όρου της ΕΕ) και στη Δυτική Ελλάδα (49%). Ακολουθούν η Θεσσαλία (52%), η Κεντρική Μακεδονία (53%), η Κρήτη (56%), τα Ιόνια Νησιά (57%), η Πελοπόννησος (59%), η Δυτική Μακεδονία (60%), το Νότιο Αιγαίο (67%), η Στερεά Ελλάδα (72%) και η Αττική (90%).
