Την ώρα που ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, ετοιμάζεται να ανανεώσει τη θητεία του, ως «ισχυρός άνδρας» της Απαγορευμένης Πόλης, η χώρα του καλείται να αντιμετωπίσει έναν τερατώδη «δράκο», ο οποίος απειλεί συνολικά τα επιτεύγματα του ιδιότυπου «κομμουνιστικού καπιταλισμού» που την έχει μετατρέψει σε ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο «δράκος» αυτός έχει ένα παράξενο όνομα: λέγεται Χρηματοδοτικά Οχήματα Τοπικών Κυβερνήσεων (local government financing vehicles – LGFV), τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας προκειμένου να χρηματοδοτήσει έργα υποδομών και αναπτυξιακά προγράμματα, μετά την μεγάλη οικονομική κρίση. Το συγκεκριμένο σύστημα λειτούργησε σχετικά καλά ως τώρα, ωστόσο, πλέον οι «παρενέργειές» του είναι δύσκολο να κρυφτούν ή και να αντιμετωπιστούν.
Χρέος 8 τρισ. δολαρίων
Τα ομόλογα που εκδόθηκαν στον πλαίσιο των LGFVs φθάνουν σήμερα το ιλιγγιώδες ποσό των 8 τρισ. δολαρίων και ένα μεγάλο μέρος τους κινδυνεύει να μην μπορεί να αποπληρωθεί, οδηγώντας στη χρεοκοπία πολλές τοπικές κυβέρνήσεις. Τέτοια ομόλογα έχουν «σκάσει» και στο παρελθόν, ωστόσο, η αξία τους ήταν σχετικά μικρή και ήταν τοπικά περιορισμένα, επιτρέποντας κεντρικές παρεμβάσεις. Όμως τώρα ο «δράκος» έχει μεγεθυνθεί δραματικά και απειλεί συνολικά την οικονομική σταθερότητα της χώρας.
Όπως προαναφέρθηκε, τα «οχήματα» αυτά είχαν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για κάθε είδους έργα, από διαμερίσματα και θεματικά πάρκα μέχρι χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων. Ωστόσο, από το 2020 και εντεύθεν, το Πεκίνο επιχειρεί να «κρυώσει» κάπψς την υπερθερμασμένη αγορά ακινήτων, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις real estate να μειώσουν δραματικά τις αγορές γης, στερόντας από τις τοπικές κυβερνήσεις τη δυνατότητα να βρίσκουν πόρους για να εξυπηρετούν το δανεισμό τους.
Bailout, αλλά πότε;
Όλοι οι αναλυτές εκτιμούν ότι αργά ή γρήγορα, το Πεκίνο θα παρέμβει και θα προχωρήσει σε bailout, ώστε να στηρίξει δημόσιες επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας ή να αποτρέψει μαζικές χρεοκοπίες σε τοπικό επίπεδο. Ωστόσο, μέχρι στιγμής η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει δείξει διάθεση να προχωρήσει σε διασώσεις τοπικών κυβερνήσεων, παρότι θεωρητικά τουλάχιστον τα LGFVs απολαμβάνουν της εγγύησής της, χωρίς αυτό, πάντως, να διατυπώνεται με κάποια σαφήνεια.
Αυτό που ανησυχεί το Πεκίνο είναι ότι αν τα πράγματα εξελιχθούν αρνητικά με τα LGFVs, σε συνδυασμό με την πολιτική «μηδενικής COVID» που ακολουθείται, αλλά και με τη συνεχιζόμενη κρίση στο χώρο των ακινήτων, η οικονομία της Κίνας μπορεί να παρουσιάσει και νέα μεγαλύτερη επιβράδυνση, αυξάνοντας, παράλληλα, τα χρηματοδοτικά κόστη κυρίως για τις πιο ευάλωτες περιοχές της χώρας και οδηγώντας την οικονομία σε κρίση και, μάλιστα, λίγο μετά τα προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία του κοροναϊού.
Ο Σι και οι χρεοκοπίες
Από την άλλη, το καθεστώς Σι έχει δείξει ότι δεν φοβάται χρεοκοπίες, καθώς τις εντάσει σε μακροπρόθεσμο σχέδιο αύξησης της αποτελεσματικότητας των κρατικών επιχειρήσεων, κάτι που φάνηκε και από σειρά χρεοκοπιών μετά τα μέτρα ενίσχυσης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Όπερ σημαίνει ότι το bailout ίσως και να μην πρέπει να θεωρείται δεδομένο, τουλάχιστον για όλες τις τοπικές κυβερνήσεις που αδυνατούν να αποπληρώσουν τα χρέη που δημιούργησαν μέσω των LGFVs.
Όπως και να έχει, πάντως, αν τελικά δεν υπάρξει κάποια έκπληξη και ο Σι Τζινπίνγκ ανανεώσει την θητεία του στην προεδρία της Κίνας, θα έχει να αντιμετωπίσει άλλο ένα μείζον πρόβλημα, το οποίο θα απειλεί τη σταθερότητα και την αναπτυξιακή προοπτική της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, προκαλώντας αναταράξεις σε όλο το χρηματοδοτικό περιβάλλον της χώρας.
