Το συνέδριο του Economist αποτέλεσε μία ευκαιρία για άτυπες – πλην όμως ουσιαστικές – συζητήσεις μεταξύ στελεχών της Κυβέρνησης και Ευρωπαίων αξιωματούχων.
Είναι γεγονός ότι το οικονομικό πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης, και η εντολή που έλαβε από τους πολίτες μέσω των εκλογών, περιλαμβάνουν σημαντικές φορο-ελαφρύνσεις. Το πρόγραμμα εκ πρώτης όψεως φαίνεται να μην είναι συμβατό με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα, επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, έναντι των πιστωτών της.
Για αυτό ακριβώς και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) κ. Κλάους Ρέγκλινγκ είπε στον κύριο Σταϊκούρα το προφανές. Ότι δηλαδή έχει το ελεύθερο στο μίγμα πολιτικής που θα ακολουθήσει, αρκεί να τηρήσει τις δεσμεύσεις ως προς τους δημοσιονομικούς στόχους. Εν όψει των προγραμματικών δηλώσεων, αυτή η διευκρίνιση είναι πολλαπλά διαφωτιστική.
Είναι πρώτα από όλα «ωμή»: δείχνει ευθέως ότι, αυτό που πρωτίστως ενδιαφέρει τους πιστωτές της Ελλάδας, δεν είναι τί πολιτικές θα ακολουθούνται, αλλά, με απλά λόγια, να πάρουν τα λεφτά τους πίσω. Είναι αυτονόητο για τον κύριο Ρέγκλινγκ ότι η δημοσιονομική πολιτική είναι αρμοδιότητα της Ελλάδας. Είναι επίσης αυτονόητο ότι η τήρηση των δεσμεύσεων της Ελλάδας είναι προϋπόθεση αυτής της ελευθερίας.
Πρέπει να θυμίσουμε ότι η ίδια αρχή ίσχυε και για την προηγούμενη κυβέρνηση! Άπαξ και συμφωνήθηκαν οι δημοσιονομικοί στόχοι, το μίγμα πολιτικής που ακολουθήθηκε, με την υπερφορολόγηση, ως μοναδικό τρόπο για τη διατήρηση του υπερτροφικού και αναποτελεσματικώς λειτουργούντος δημοσίου, ήταν αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης. Δημιουργήθηκε έτσι ένας φαύλος κύκλος ατροφικής ανάπτυξης και χαμηλής παραγωγικότητας. Για να ξεφύγουμε από αυτόν, δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την ανάπτυξη συνθηκών για δημιουργία πλούτου από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, μέσω της μείωσης των φορολογικών βαρών, αλλά και την καλύτερη λειτουργία του δημοσίου, σε διαδικασίες και νομοθεσία, ούτως ώστε να είναι αρωγός και όχι εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα.
Αυτό ακριβώς είναι και το πρόγραμμα της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας: μείωση φόρων και εισφορών, και πραγματική βελτίωση της λειτουργίας του κράτους, μέσω της ψηφιοποίησης και απλοποίησης διαδικασιών, αλλά και της εισαγωγής της ουσιαστικής αξιολόγησης για όλους. Σε αυτό το πρόγραμμα, κάθε ευρώ του φορολογουμένου μετράει.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει προεκλογικά ότι προτίθεται να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει η χώρα μας. Το κράτος έχει συνέχεια. Αυτό σημαίνει ότι οι προβλέψεις και προθέσεις του οικονομικού επιτελείου λαμβάνουν υπ’όψιν τους τα παραπάνω και κινούνται ανάλογα.
Αυτή είναι μία σημαντική αλλαγή στην διακυβέρνηση. Αντίθετα με τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα διέγραφε το μνημόνιο με ένα νόμο και ένα άρθρο και μας προέτρεπε όλους να μην πληρώνουμε, η νέα ηγεσία επιβεβαιώνει ότι θα κινηθεί συναινετικά και με πρόγραμμα. Αναλαμβάνει την άμεση εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου και την ταχεία απονομή των συντάξεων, δίνοντας πρώτη το καλό παράδειγμα στους πολίτες, αλλά και δίνοντας τέλος στην αφερεγγυότητα του ίδιου του κράτους, με τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που αυτή είχε στο σύνολο της οικονομίας.
Αυτές οι άμεσες κινήσεις είναι καθοριστικές για την πορεία της οικονομίας. Εάν το κράτος επανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, τότε δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για τα επόμενα βήματα. Πράγματι, η οικονομική συμπεριφορά των φορολογουμένων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, ένας από τους οποίους είναι και η γενικότερη συνέπεια των λοιπών συμμετεχόντων στην οικονομία. Όταν το αίσθημα της αδικίας προστίθεται στην πραγματική αδυναμία πολλών να ανταποκριθούν, δημιουργείται το τέλειο μίγμα δημοσιονομικού εκτροχιασμού.
Βασικότερος όμως παράγων, είναι το ύψος των συνολικών επιβαρύνσεων για τους φορολογουμένους. Αυτό είναι το στοίχημα της νέας κυβέρνησης. Η μείωση των βαρών για όλους, αναμένεται να συνοδευτεί από αύξηση της οικειοθελούς συμμόρφωσης, δρώντας αντισταθμιστικά. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα ενταθούν οι έλεγχοι όπου απαιτείται!
Εδώ άλλωστε είναι άλλη μία σημαντική παράμετρος της δημοσιονομικής πολιτικής που θα εφαρμοστεί: πράγματι, ίσως δεν είναι σκόπιμο να επιχειρείται η πλήρης αντιστάθμιση των απωλειών εσόδων με μειώσεις δαπανών. Αν και αυτό είναι σημαντικό, πρέπει να εξετάζεται κάθε φορά το σύνολο της οικονομικής πολιτικής, διότι δεν έχουν όλα τα μέτρα την ίδια επίπτωση στην πραγματική οικονομία. Τρανή απόδειξη αποτελεί άλλωστε η παλαιότερη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, επί κυβερήσεως Σαμαρά, που οδήγησε σε αύξηση αντί για μείωση των εσόδων.
Το μεγάλο λοιπόν στοίχημα του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ακριβώς να πετύχει σε όλα τα μέτωπα: εξορθολογισμός της λειτουργίας του κράτους για ποιοτικότερες υπηρεσίες σε μικρότερο κόστος, μείωση των φορολογικών βαρών, προσέλκυση επενδύσεων για καλές θέσεις εργασίας. Ας μην ανησυχούν οι εταίροι μας, το μίγμα αυτό είναι απολύτως συμβατό με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ελλάδας.
Μανώλης Γραφάκος – Οικονομολόγος, υποψήφιος διδάκτορας, Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων.
Από το newsroom του economico.gr
