Κύριο μέλημα της νέας κυβέρνησης, αφού θεσμοθετηθούν και ξεκινήσουν να εφαρμόζονται τα μέτρα τόνωσης της αγοράς ακινήτων, θα πρέπει να είναι η θωράκιση του κλάδου από τα φαινόμενα εκτεταμένης φοροδιαφυγής.
Ο ΦΠΑ εστία φοροδιαφυγής
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και σήμερα, ο ΦΠΑ στις νέες οικοδομές συνεχίζει να αποτελεί εστία φοροδιαφυγής από επιτήδειους. Όπως σημειώνουν κατασκευαστές ακινήτων με σημαντική εμπειρία, υπάρχουν «παραθυράκια» που επιτρέπουν και σε επαγγελματίες να πωλούν ακίνητα χωρίς ΦΠΑ, παρότι θεωρητικά, κάτι τέτοιο απαγορεύεται από τον νόμο. Συγκεκριμένα, επισημαίνουν ότι ο νόμος αναφέρει ότι το κάθε ΑΦΜ μπορεί να ανεγείρει και να πωλήσει ένα ακίνητο ετησίως, χωρίς την υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ. Αν όμως κάποιος έχει πρόσβαση στην έκδοση πολλαπλών ΑΦΜ (π.χ. μέσω φιλικών ή συγγενικών προσώπων), είναι εύκολο να καταστρατηγηθεί η σχετική διάταξη.
Αδήλωτα εισοδήματα διοχετεύθηκαν στην οικοδομή
Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ αδήλωτων εισοδημάτων διοχετεύθηκαν στην οικοδομή κατά την περίοδο πριν από την κρίση. Πρόκειται για χρήματα που προκύπτουν από τη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής και της πραγματικής τιμής, καθώς κατά πάγια τακτική οι συναλλαγές πραγματοποιούνταν στην πολύ χαμηλότερη αντικειμενική τιμή που αναγραφόταν και στο συμβόλαιο, αλλά στην πράξη τα ποσά που καταβάλλονταν ήταν πολύ υψηλότερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά τη δεκαετία 2001-2010 πωλήθηκαν στη χώρα 800.000 ακίνητα (νεόδμητα και μεταχειρισμένα), η πλειονότητα των οποίων σε τιμές αρκετά υψηλότερες των αντικειμενικών, επί των οποίων συντάχθηκαν τα σχετικά συμβόλαια. Με μια συντηρητική προσέγγιση απόκλισης της τάξεως των 60.000 – 80.000 ευρώ ανά ακίνητο, προκύπτει ότι είναι πιθανόν τα αδήλωτα κεφάλαια να κινούνται μεταξύ 50 και 70 δισ. ευρώ. Αντιλαμβάνεται, λοιπόν, κανείς το μέγεθος της φοροδιαφυγής.
[more]
Η δε ατιμωρησία του συστήματος αυτού, που αποτέλεσε καθεστηκυία πρακτική κατά την περίοδο από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και μέχρι και το 2010, συνηγορεί υπέρ της επανεμφάνισης του «μαύρου» χρήματος στην αγορά ακινήτων και της φοροδιαφυγής. Μακροπρόθεσμα, δε, λειτουργεί αρνητικά για την αγορά, καθώς οι τιμές «φουσκώνουν», ανάλογα με το ποσοστό του κέρδους που επιθυμεί να εξασφαλίσει ο εκάστοτε πωλητής-κατασκευαστής. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τιμές πώλησης νεόδμητων διαμερισμάτων εκτινάχθηκαν κατά 150% κατά μέσον όρο εντός μιας περιόδου 10-12 ετών, χωρίς να υπάρξει ανάλογη άνοδος των εισοδημάτων και ασφαλώς χωρίς να δικαιολογείται από το ισοζύγιο προσφοράς-ζήτησης.
Ο λόγος ήταν κυρίως ο τεράστιος όγκος διακινούμενου «μαύρου»-αδήλωτου χρήματος, κατά κανόνα, εν γνώσει των Αρχών αλλά και των τραπεζών, που ενέκριναν στεγαστικά δάνεια ακόμα και στο 100% της αξίας των προς απόκτηση ακινήτων.
Οι έλεγχοι που έγιναν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, προκειμένου να εντοπιστούν τα χρήματα αυτά και οι μεγαλύτεροι παραβάτες, ήταν μέχρι σήμερα αποσπασματικοί και πλημμελείς και δεν οδήγησαν σε κάποιο απτό αποτέλεσμα. Διασταυρώσεις στοιχείων που έγιναν, ήδη πριν από τρία και τέσσερα χρόνια, σε συνεργασία με τις τράπεζες, αποκάλυψαν ότι χιλιάδες φορολογούμενοι δεν μπορούν να δικαιολογήσουν σημαντικά ποσά από πωλήσεις ακινήτων. Μάλιστα, οι δανειστές ζητούσαν από τότε τον αναδρομικό έλεγχο όλων των αγοραπωλησιών ακινήτων από τις αρχές του 2000, θεωρώντας –δικαίως– ότι εκεί κρύβονταν τεράστια ποσά, που θα μπορούσε να διεκδικήσει το Δημόσιο, είτε από ΦΠΑ, είτε από φόρο μεταβίβασης ακινήτων, αλλά και φόρο εισοδήματος που δεν πληρώθηκε ποτέ.
Τα νέα μέτρα για την αγορά ακινήτου ανάσα στην αγορά
Τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδωσαν μια ανάσα στην αγορά ακινήτων καθώς θα:
- Γίνεται γρηγορότερα η πραγματοποίηση συναλλαγών
- Μειώνεται η γραφειοκρατία,
- Μείωνεται ο ΕΝΦΙΑ και ο συμπληρωματικός φόρος,
- Αναστέλεται ο ΦΠΑ 24% στις αγοραπωλησίες νεόδμητων ακινήτων και ο φόρος υπεραξίας για τα επόμενα τρία χρόνια και
- Καθιερώνεται έκπτωση φόρου 40% στις δαπάνες για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων.
[/more]
Από το newsroom του economico.gr
