Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας χθες Τετάρτη στη Βουλή για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση -που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση- υπογράμμισε ότι βασικός στόχος είναι η επίτευξη μηδενικής ανοχής απέναντι στα φαινόμενα αυτά.
- Τόνισε ότι πρόκειται για κοινωνική απειλή που αφορά ολόκληρη την Ευρώπη και βρίσκεται σε έξαρση το τελευταίο διάστημα. Επεσήμανε ότι η εκπόνηση του Σχεδίου ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο κι ολοκληρώθηκε και εγκρίθηκε πριν από τα τελευταία αποκρουστικά περιστατικά.
- Αναφέρθηκε στους στόχους που τίθενται τις δράσεις που δρομολογούνται και τις καινοτομίες που εισάγονται. Τέλος, καυτηρίασε την απόπειρα κομματικής εκμετάλλευσης τέτοιων περιστατικών τονίζοντας ότι αφήνουμε στο περιθώριο και την ντροπή εκείνους που θεωρούν κομματική αρένα το πιο ευαίσθητο, αλλά και το πιο ανυπεράσπιστο κομμάτι της κοινωνίας.
Κοινωνική απειλή σε ευρωπαϊκό επίπεδο η κακοποίηση παιδιών
«H κακοποίηση ανηλίκων, ειδικά η σεξουαλική, αναδεικνύεται σε μία κοινωνική απειλή. Σίγουρα δεν είναι νέα, είναι όμως πολύμορφη και βρίσκεται σε έξαρση στην εποχή μας. Γι’ αυτό πολύμορφη και αποφασιστική πρέπει να είναι και η απάντησή μας», τόνισε ο Πρωθυπουργός.
«Το Συμβούλιο της Ευρώπης προειδοποιεί ότι ένα στα πέντε παιδιά μπορεί να πέσει θύμα κάποιας μορφής εκμετάλλευσης. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό είναι γύρω στο 16%. Το πιο σοκαριστικό είναι ότι στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι δράστες ανήκουν στο άμεσο περιβάλλον του ανηλίκου. Δυστυχώς πολλές φορές είναι και μέλη της οικογένειάς του.
Γνωρίζουμε επίσης ότι τελικά γνωστό γίνεται ένα πολύ μικρό ποσοστό των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης. Εκτιμούμε ότι μπορεί να είναι μόλις το 2%. Οι στατιστικές καταγράφουν μια αύξηση των καταγγελιών τέτοιων εγκλημάτων τα τελευταία χρόνια. Και αυτό σίγουρα είναι ενθαρρυντικό, όπως ενθαρρυντικό είναι και το γεγονός ότι η μεθοδική δουλειά της Αστυνομίας εξιχνιάζει όλο και περισσότερες τέτοιες υποθέσεις», επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το Σχέδιο ετοιμάστηκε και εγκρίθηκε πριν ένα χρόνο
«Πριν από σχεδόν ένα χρόνο είχα για πρώτη φορά διαγράψει τους άξονες ενός Εθνικού Σχεδίου. Αυτό συντάχθηκε και συζητήθηκε προ διμήνου στο Υπουργικό Συμβούλιο -πριν δει το φως της δημοσιότητας το τραγικό, το αποκρουστικό περιστατικό του Κολωνού- και βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση, ώστε να αξιοποιηθεί κάθε χρήσιμη πρόταση, κάθε χρήσιμη ιδέα. Δεν πρόκειται, επομένως για μία βιαστική αντίδραση στις πρόσφατες σοκαριστικές ειδήσεις, αλλά για μία μεθοδική αντιμετώπιση μιας διαρκούς και ευαίσθητης πρόκλησης», σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
Μηδενική ανοχή στη σεξουαλική βία και την κακοποίηση των παιδιών
Tο Εθνικό Σχέδιο δράσης έχει στόχο τη μηδενική ανοχή στη σεξουαλική βία κατά των παιδιών, αλλά και σε κάθε μορφή εκμετάλλευσής τους. Είναι ένας οδικός χάρτης καλά μελετημένος που ξεκινά από την πρόληψη και τη θωράκιση των ιδίων των ανηλίκων, αλλά και των οικογενειών τους. Περνά στη γρήγορη διερεύνηση για να καταλήξει στην καταδίκη των ενόχων και στην αρμόζουσα περίθαλψη των θυμάτων.
Το Σχέδιο προδιαγράφει μια διαρκή πολιτική που συντονίζει με τυποποιημένες πρακτικές τη δράση διαφορετικών φορέων που πρέπει να λειτουργούν οριζόντια. Ταυτόχρονα, τους οπλίζει και με συγκεκριμένους στόχους παρακολουθώντας την απόδοσή τους ανά τομέα. Όλα αυτά απαιτούν τη σταθερή συνεργασία της πολιτείας σε όλους τους βαθμούς: κεντρικό κράτος, τοπική αυτοδιοίκηση, με τους πολίτες.
Μπαίνει τάξη στο πολύπλοκο νομοθετικό μωσαϊκό
Το Σχέδιο προβλέπει σαφή καθορισμό των στόχων σε ορίζοντα 5ετίας μέχρι το 2027. Όλες οι θεσμικές λειτουργίες οφείλουν να έχουν γίνει φιλικότερες προς το παιδί, οι υπηρεσίες πρόληψης και καταστολής, απονομής δικαιοσύνης και φροντίδας των θυμάτων να συντονιστούν και τα δεδομένα ανά πεδίο να καταγράφονται ώστε να είναι μετρήσιμη και η ζητούμενη πρόοδος στην μείωση των κρουσμάτων, αλλά κυρίως η σωστή διαχείριση.
Το Εθνικό Σχέδιο βάζει επιτέλους τάξη σε αυτό το πολύπλοκο νομοθετικό μωσαϊκό που διέπει την καταπολέμηση της σεξουαλικής βίας. Αίρει ασάφειες και εναρμονίζει διάσπαρτες διατάξεις, τις ευθυγραμμίζει με τα διεθνή κείμενα, ιδιαίτερα τη Σύμβαση Lanzarote και την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Όλοι οι φορείς αποκτούν ένα σαφές περιβάλλον, που καθορίζει τα όρια κάθε δράσης ώστε αυτή να είναι έγκυρη, να μην αμφισβητείται και κυρίως να είναι γρήγορη. Αναδιοργανώνει επίσης τον τρόπο αντίδρασης όλων των υπηρεσιών απέναντι σε ένα κρούσμα. Αποκρυσταλλώνει έναν κώδικα ενεργειών, με γρηγορότερα αντανακλαστικά και μία νέα κουλτούρα, στην διερεύνηση και δίωξη τέτοιων εγκλημάτων.
Οι δύο βασικές καινοτομίες
Το Σχέδιο περιλαμβάνει δύο καινοτομίες: Το ενιαίο εθνικό πρωτόκολλο διαχείρισης κρουσμάτων και το Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης κρουσμάτων.
Το πρώτο αποσαφηνίζει ποιος είναι ο ρόλος του κάθε εμπλεκόμενου φορέα και συντονίζει τη δράση του με εκείνον με τον οποίον πρέπει να συνεργαστεί, καθώς όλοι πρέπει να ενημερώνονται ταυτόχρονα για κάθε καταγγελία. Καταργείται δηλαδή η γραφειοκρατική εμπλοκή στις λειτουργίες γιατρών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, ώστε να κινούνται παράλληλα και η αναφορά, η επαλήθευση και η τεκμηρίωση των υποθέσεων, να γίνονται με ταχύτητα, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.
Το Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης έρχεται να διευκολύνει τον εντοπισμό των κρουσμάτων. Μπαίνει έτσι τέλος στο παράδοξο να μπορούν να εργάζονται κοντά σε παιδιά άνθρωποι με αποδεδειγμένα βεβαρημένο παρελθόν. Όποιος λοιπόν έρχεται από εδώ και στο εξής σε συστηματική επαφή με ανηλίκους, θα πρέπει να έχει λευκό ποινικό μητρώο, αλλά και να εκπαιδεύεται ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζει σημάδια πιθανής κακοποίησης στα παιδιά και να προχωρεί αμέσως στις κατάλληλες ενέργειες.
Στόχοι και δράσεις των Υπουργείων
Στη συζήτηση που έγινε χθες στην κοινή συνεδρίαση των συναρμόδιων Επιτροπών της Βουλής για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση αναπτύχθηκαν επιμέρους δράσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί καθώς και υποχρεώσεις που αναλαμβάνονται από τα αρμόδια υπουργεία και το συντονιστή του Σχεδίου Υπουργό Επικρατείας Άκη Σκέρτσο.
