Σε συνολική αναθεώρηση της αμερικανικής πολιτικής στην Μέση Ανατολή προχωρά η κυβέρνηση Μπάιντεν με δύο δυναμικές πρώτες κινήσεις: την επανεξέταση της στρατιωτικής υποστήριξης και των πωλήσεων όπλων στις μοναρχίες του Κόλπου, και την υπό όρους επιστροφή στον διάλογο με το Ιράν.
Η “ατζέντα Μπλίνκεν”
Το στίγμα της νέας τάξης πραγμάτων που επιδιώκουν οι ΗΠΑ στην περιοχή έδωσε ο νέος υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου, βάζοντας σε πρώτο πλάνο την επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου – που είχε τορπιλίσει η κυβέρνηση Τραμπ- με την Τεχεράνη και την αποτροπή της ανάδυσης του Ιράν ως πυρηνικής δύναμης.
Για να συμβεί αυτό, ο Αντονι Μπλίνκε έθεσε σαφείς όρους:
«Ο πρόεδρος Μπάιντεν είπε ξεκάθαρα ότι, αν το Ιράν τηρήσει και πάλι πλήρως τις δεσμεύσεις του» βάσει της συμφωνίας του 2015, «οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πράξουν το ίδιο», δήλωσε χθες κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου.
«Το Ιράν έχει σταματήσει να τηρεί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από την πυρηνική συμφωνία σε διάφορα μέτωπα. Θα πάρει κάποιον χρόνο, εάν λάβει αυτήν την απόφαση, να επιστρέψει στην τήρηση των δεσμεύσεων και θα χρειασθεί επίσης χρόνος ώστε να μπορέσουμε να αποτιμήσουμε αν τηρεί τις υποχρεώσεις του. Απέχουμε από αυτό, είναι το λιγότερο που μπορώ να πω», προειδοποίησε.
Η Τεχεράνη απαιτεί αντίθετα από την Ουάσινγκτον να κάνει το πρώτο βήμα αίροντας, πριν γίνει οτιδήποτε άλλο, τις κυρώσεις κατά του Ιράν.
Ο Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος συνομίλησε χθες με τους ομολόγους του της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας, που έχουν επίσης συνυπογράψει την συμφωνία του 2015, δεν έδωσε σαφή εικόνα για τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύει να διαχειρισθεί αυτή την πρόκληση.
«Παγώνουν» οι πωλήσεις όπλων σε Σ. Αραβία και Εμιράτα
Ο Αντονι Μπλίνκεν επιβεβαίωσε όμως την επανεξέταση και άλλων επίμαχων αποφάσεων της κυβέρνησης Τραμπ για την Μέση Ανατολή, με πρώτο θεαματικό βήμα την η αναστολή των πωλήσεων όπλων που βρίσκονται σε εξέλιξη, ώστε να επανεκτιμηθούν συνολικά και να διασφαλισθεί ότι ανταποκρίνονται σε «στρατηγικούς στόχους», όπως ανακοίνωσε χθες το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Μεταξύ των προγραμμάτων που παγώνουν με απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν, είναι η προμήθεια οπλικών συστημάτων ακριβείας στην Σαουδική Αραβία και κυρίως η πώληση 50 καταδιωκτικών αεροσκαφών F-35 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Πίσω από αυτή την επιλογή βρίσκεται η απόφαση αναθεώρησης της αμερικανικής πολιτικής και στην Υεμένη: Το Ριάντ, με την υποστήριξη του Αμπού Ντάμπι, ηγείται στρατιωτικού συνασπισμού που υποστηρίζει την κυβέρνηση της Υεμένης στον πόλεμο με τους αντάρτες Χούτι, οι οποίοι στηρίζονται από την Τεχεράνη.
Ο Αντονι Μπλίνκεν δεσμεύτηκε την περασμένη εβδομάδα να τερματίσει την αμερικανική υποστήριξη σε αυτόν τον συνασπισμό, υπεύθυνο για σειρά καταχρήσεων κατά των αμάχων της Υεμένης. Χθες δήλωσε ότι ο συνασπισμός έχει συμβάλει σε αυτό που συχνά θεωρείται η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση του σημερινού κόσμου.
Οι αποφάσεις αυτές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής οδηγούν σε σημαντικές μεταβολές στην ισορροπία των αμερικανικών συμμαχιών, αφού η κυβέρνηση Τραμπ είχε αναγορεύσει την Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ σε πυλώνες της μεσανατολικής του πολιτικής κατά του Ιράν.
Η παράμετρος του Ισραήλ
Η αναστολή της πώλησης των F-35 στα Εμιράτα αποτελεί επίσης εμβληματική απόφαση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, διότι αποφασίσθηκε το φθινόπωρο, έπειτα από πολυετή αντίσταση της Ουάσινγκτον, σε αντάλλαγμα της αναγνώρισης του Ισραήλ.
Η ιστορική εξομάλυνση των σχέσεων με το κράτος του Ισραήλ, την οποία ο Τραμπ απέσπασε in extremis από τα Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν, επικροτήθηκε από τον Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος προειδοποίησε ωστόσο ότι έχει ήδη ξεκινήσει να εξετάζει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ουάσινγκτον για να αποσπάσει αυτές τις συμφωνίες, ώστε να αποκτήσει «εξαντλητική κατανόηση» του θέματος.
