«Είπαμε ανοιχτά στις ΗΠΑ ότι η Ουάσιγκτον είχε μια πολιτική ισορροπίας τόσο στην Κύπρο όσο και στα ελληνοτουρκικά και τα νησιά του Αιγαίου… Βλέπουμε μια απόκλιση από αυτή την ισορροπία, το είπαμε στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και απευθύναμε προειδοποίηση».
Σε αυτή τη φράση του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, συμπυκνώνεται όλη η αντίδραση της Άγκυρας και οι απειλές της προς την Ελλάδα «να σταματήσει να εξοπλίζει τα νησιά της» γιατί, όπως είπε, «θα ξεκινήσει η συζήτηση για την κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά».
- Η προειδοποίηση απευθύνεται κυρίως προς την Ουάσιγκτον (εμείς το … γνωρίζουμε άλλωστε), για νέα πιθανή αποσταθεροποίηση στο υπογάστριο του ΝΑΤΟ, αν οι ΗΠΑ δεν «ισορροπήσουν», το “παιχνίδι” στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό είναι που “καίει” τον Ερντογάν.
Γιατί έχει θορυβηθεί και … θορυβεί το καθεστώς Ερντογάν
Το καθεστώς Ερντογάν έχει θορυβηθεί από μια σειρά δεδομένα:
- Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν επιλέξει την Ελλάδα ως στρατηγικό σύμμαχο στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ και την Ανατολική Μεσόγειο και αποεμπλέκονται από τον ασταθή και αβέβαιο γείτονα σύμμαχο.
- Τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ, που αφενός ενισχύει την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Ελλάδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναβάθμιση της Ελλάδας στο πλαίσιο της Ατλαντικής Συμμαχίας, αφετέρου παρέχει γραπτές εγγυήσεις για την άμυνα της χώρας.
- Την αντίστοιχη Αμυντική Συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας που εγγυάται τη στρατιωτική εμπλοκή της Γαλλίας αν απειληθεί η χώρα.
- Τη στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης να εξοπλίσει την Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό με σύγχρονες μονάδες και συστήματα, δημιουργώντας στρατηγικό πλεονέκτημα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο έναντι της Τουρκίας.
- Την ισχυροποίηση της διλωματικής παρουσίας της χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο και την ενίσχυση του κύρους της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
- Την κυριαρχία του ελληνικού λόμπυ στο Κογκρέσο που, έχοντας συντονιστεί με τις αντίστοιχες ισχυρές Εβραϊκές και Αρμενικές “ομάδες πίεσης”, λειτουργεί αποτρεπτικά στις επιδιώξεις της Άγκυρας στην Ουάσιγκτον.
Τι ισχυρίζεται η Άγκυρα
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, που συνεδρίασε χθες υπό την προεδρία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εξαπέλυσε επίθεση κατά της Ελλάδας.
Στην ανακοίνωση σημειώνεται πως «εξετάστηκαν οι προσπάθειές της να εκμεταλλευτεί (η Ελλάδα) τις συμμαχίες στις οποίες πρέπει να υπάρχει πνεύμα συνεργασίας». Τονίστηκε επίσης πως «θα διατηρηθεί δίχως συμβιβασμούς η αποφασιστική στάση μας (της Άγκυρας) για την προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων του έθνους μας».
Νωρίτερα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου απείλησε ότι αν η Ελλάδα δεν σταματήσει να εξοπλίζει τα νησιά της, που έχουν μη στρατιωτικό καθεστώς, θα ξεκινήσει η συζήτηση για την κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά.
«Είμαστε εξαιρετικά σοβαροί, δεν μπλοφάρουμε. Εάν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί με αυτό, θα προχωρήσουμε περαιτέρω το θέμα. Τα βήματα της Ελλάδας στοχεύουν να αποτελέσουν απειλή για την Τουρκία”, είπε ο κ. Τσαβούσογλου επιστρέφοντας από την επίσκεψή του στο Ισραήλ και τα Παλαιστινιακά Εδάφη.
Ο Τούρκος υπουργός μάλιστα επικαλέστηκε το διεθνές δίκαιο για τα επιχειρήματά του: «Είναι αντίθετο με το διεθνές δίκαιο η Ελλάδα να ακυρώνει το καθεστώς των νησιών που της είχαν δοθεί υπό όρους βάσει των ειρηνευτικών συμφωνιών της Λωζάννης του 1923 και του Παρισιού του 1947. Όποιον λόγο και να βρει η Ελλάδα, δεν ισχύει», δήλωσε.
Επιστολή στον ΟΗΕ για τις αβάσιμες θέσεις της Τουρκίας
Στο κλίμα αυτό, κατόπιν οδηγιών του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη επέδωσε επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού με την οποία απορρίπτονται, στο σύνολο τους, οι ισχυρισμοί της τουρκικής πλευράς, καταδεικνύοντας ότι είναι αβάσιμοι νομικά και ιστορικά.
Με την επιχειρηματολογία της επιστολής απορρίπτεται το σύνολο της τουρκικής επιχειρηματολογίας όσον αφορά την «διασύνδεση» της ελληνικής κυριαρχίας των νησιών και των παρακείμενων νήσων του Αιγαίου με την δήθεν υποχρέωση αποστρατικοποίησής τους. Τονίζεται ότι η διασύνδεση αυτή αποτελεί καθαρή αθέτηση τόσο του γράμματος όσο και του πνεύματος της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923 και της Συνθήκης των Παρισίων του 1947, που ορίζουν μόνιμα σύνορα και εδαφικά δικαιώματα στις χώρες που αναφέρονται, χωρίς να υπάρχει κανένας άλλος όρος ή υποχρέωση. Συγκεκριμένα:
- Τονίζεται ότι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν τα κράτη συνομολογούν μια συνθήκη που ορίζει σύνορα ή εδαφική κυριαρχία, ο βασικός σκοπός τους είναι να επιτύχουν σταθερότητα και τελικό καθεστώς (finality). Για τον λόγο αυτό, όταν μια Συνθήκη ορίζει ένα σύνορο ή μια οριστική εδαφική διευθέτηση, αυτή η διευθέτηση αποτελεί ένα πραγματικό γεγονός από μόνο του, το οποίο δεν εξαρτάται πλέον από την συνθήκη.
- Ο ορισμός ενός συνόρου αποτελεί μια αυτόνομη πραγματικότητα και δημιουργεί μονιμότητα. Αντιθέτως, οι τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις υπονομεύουν αναφανδόν την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια.
- Τονίζεται ότι τα νησιά αυτά, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της Σύμβασης του Ο.Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας (άρθρο 121) έχουν δικαιώματα σε χωρικά ύδατα, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και υφαλοκρηπίδα.
- Παράλληλα, απορρίπτονται στο σύνολο τους οι τουρκικές αιτιάσεις σχετικά με την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, καθώς δεν στέκουν νομικά, αλλά έχουν καθαρά πολιτικά κίνητρα και τροφοδοτούν ακόμη περισσότερο την αστάθεια που προκαλεί η Τουρκία με τις ενέργειές της.
- Στην επιστολή γίνεται σαφής αναφορά στην κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας και επισημαίνονται το casus belli, που ψήφισε η τουρκική Εθνοσυνέλευση το 1995, καθώς και η στάθμευση μεγάλου αριθμού στρατιωτικών δυνάμεων έναντι των νησιών του Αιγαίου.
Η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας
Η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ επισημαίνει την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας με ιδιαίτερα απειλητικές ενέργειες όπως οι πτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικό έδαφος, ακόμα και πάνω από κατοικημένα νησιά, την παρενόχληση πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού και ερευνητικών σκαφών.
Η Ελλάδα καλεί την Τουρκία να σταματήσει να αμφισβητεί την κυριαρχία επί των νησιών του Αιγαίου, να απέχει από την απειλή χρήσης βίας, παραβιάζοντας έτσι το άρθρο 2(4) του Χάρτη του Ο.Η.Ε., και να σταματήσει τις παράνομες ενέργειες, οι οποίες παραβιάζουν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τονίζεται ότι οι πρακτικές αυτές, οι οποίες υποδηλώνουν ένα πνεύμα αναθεωρητισμού, βρίσκονται τελείως εκτός του βασικού πλαισίου των σχέσεων μεταξύ των κρατών, όπως ορίζει ο Χάρτης του ΟΗΕ, και αποτελούν σοβαρή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα παραμένει πεπεισμένη ότι οι δύο χώρες μπορούν να επιλύσουν την μοναδική τους διαφορά, τον ορισμό της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας και πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.
