Μea culpa από τον οικονομολόγο Νουριέλ Ρουμπινί ο οποίος παραδέχτηκε ότι η πρόβλεψη του στις αρχές του 2023 ότι η οικονομία των ΗΠΑ και η παγκόσμια οικονομία θα εισέρχονταν σε ύφεση ήταν λανθασμένη.
Σε άρθρο του που δημοσιεύεται στο Marketwatch, ο βραβευμένος οικονομολόγος αναφέρει πως «ο πτωτικός αλλά επίμονος πληθωρισμός υποδήλωνε ότι η νομισματική πολιτική θα γινόταν πιο σφιχτή προτού υπάρξει μια ταχεία χαλάρωση μόλις χτυπούσε η ύφεση. Οι χρηματιστηριακές αγορές θα κινούνταν χαμηλότερα και οι αποδόσεις των ομολόγων θα παρέμεναν υψηλές. Αντίθετα, συνέβη κατά κύριο λόγο το αντίθετο. Ο πληθωρισμός μειώθηκε περισσότερο από το αναμενόμενο, η ύφεση αποφεύχθηκε, οι χρηματιστηριακές αγορές ανέβηκαν και οι αποδόσεις των ομολόγων μειώθηκαν μετά την άνοδο» τονίζει ο «Dr. Doom», σημειώνοντας ότι πρέπει κανείς να προσεγγίσει με ταπεινότητα οποιαδήποτε πρόβλεψη για το 2024.
Όπως αναφέρει ο Νουριέλ Ρουμπινί, το βασικό σενάριο για πολλούς, αν και όχι όλους, τους οικονομολόγους και αναλυτές για το 2024 είναι ότι θα υπάρξει «ομαλή προσγείωση». Οι ανεπτυγμένες οικονομίες, ξεκινώντας από τις ΗΠΑ, θα αποφύγουν την ύφεση, αλλά η ανάπτυξη θα είναι κάτω από το δυνητικό επίπεδο και ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να κινείται χαμηλότερο προς τον στόχο του 2% έως το 2025. Οι κεντρικές τράπεζες ενδέχεται να αρχίσουν να μειώνουν τα επιτόκια κατά το πρώτο ή το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Αυτό το σενάριο θα ήταν το καλύτερο για τις αγορές μετοχών και ομολόγων, οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει να πραγματοποιούν ράλι εν αναμονή του, υπογραμμίζει ο Ρουμπινί.
Ένα άλλο ανοδικό σενάριο είναι αυτό που δεν περιλαμβάνει καμία «προσγείωση»: η ανάπτυξη —τουλάχιστον στις ΗΠΑ— θα παραμείνει πάνω από τα δυνητικά επίπεδα και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει λιγότερο από ό,τι προβλέπουν οι αγορές και η Fed. Οι μειώσεις των επιτοκίων θα πραγματοποιηθούν αργότερα και με βραδύτερο ρυθμό από αυτόν που αναμένουν επί του παρόντος η Fed, άλλες κεντρικές τράπεζες και oι αγορές. Παραδόξως, το σενάριο της «μη προσγείωσης» θα ήταν κακό για τις αγορές μετοχών και ομολόγων παρά την εκπληκτικά ισχυρότερη ανάπτυξη, επειδή υπονοεί ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν κάπως υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προειδοποιεί ο Ρουμπινί.
Ένα μέτριο καθοδικό σενάριο σύμφωνα με τον Ρουμπινί είναι να υπάρξει μια «ανώμαλη προσγείωση» με μια σύντομη, ρηχή ύφεση που θα ωθήσει τον πληθωρισμό χαμηλότερα, με ταχύτερο ρυθμό από αυτόν που αναμένουν οι κεντρικές τράπεζες. Τα χαμηλότερα επιτόκια θα έρθουν νωρίτερα και αντί για τις τρεις μειώσεις 25 μονάδων βάσης που έχει σηματοδοτήσει η Fed, θα μπορούσαν να γίνουν έξι μειώσεις, όπως τιμολογούν τώρα οι αγορές.
Φυσικά, προειδοποιεί ο Νουριέλ Ρουμπινί, θα μπορούσε να υπάρξει μια πιο σοβαρή ύφεση, που θα οδηγούσε σε πιστωτική κρίση και κρίση χρέους. Όμως, τονίζει, ενώ αυτό το σενάριο φαινόταν αρκετά πιθανό πέρυσι, λόγω της εκτίναξης των τιμών των εμπορευμάτων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ορισμένων πτωχεύσεων τραπεζών στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, φαίνεται απίθανο σήμερα, δεδομένης της αδύναμης συνολικής ζήτησης. Θα γινόταν και πάλι πιθανό μόνο εάν υπήρχε ένα νέο μεγάλο στασιμοπληθωριστικό σοκ, όπως η άνοδος των τιμών της ενέργειας λόγω της σύγκρουσης στη Γάζα, ειδικά εάν κλιμακωθεί σε έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο που διακόψει την παραγωγή και τις εξαγωγές πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο, υποστηρίζει ο Νουριέλ Ρουμπινί.
Άλλοι γεωπολιτικοί κλυδωνισμοί, όπως νέες εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, θα ήταν πιθανώς λιγότερο στασιμοπληθωριστικοί (χαμηλότερη ανάπτυξη και υψηλότερος πληθωρισμός) και περισσότερο συσταλτικοί (χαμηλότερη ανάπτυξη και χαμηλότερος πληθωρισμός), εκτός και εάν διαταραχθεί μαζικά το εμπόριο ή μειωθεί η παραγωγή και οι εξαγωγές τσιπ της Ταϊβάν, εκτιμά ο γνωστός οικονομολόγος.
«Ένα άλλο μεγάλο σοκ θα μπορούσε να συμβεί τον Νοέμβριο με τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Αλλά αυτό θα επηρεάσει περισσότερο τις προοπτικές για το 2025, εκτός και εάν υπάρξει μεγάλη εγχώρια αστάθεια πριν από τις εκλογές. Και πάλι, όμως, η πολιτική αναταραχή των ΗΠΑ θα συνέβαλε στην οικονομική στασιμότητα και όχι στον στασιμοπληθωρισμό» σημειώνει ο ίδιος.
Προς το παρόν, τα δυσμενή σενάρια φαίνεται να είναι τα λιγότερο πιθανά. Ωστόσο, διάφοροι συνδυασμοί παραγόντων, κυρίως οι γεωπολιτικές εξελίξεις, θα μπορούσαν να διαψεύσουν τη φετινή πρόβλεψη» καταλήγει ο Νουριέλ Ρουμπινί.
